Մարդիկ

«Կյանքը ինձ չի սիրել, բայց ես իրեն շատ եմ սիրում». բարձրակրունկներով տիկին Ռոզան, որ գտել է «ճակատագրին հաղթելու» իր տարբերակը

Թվում է՝ 79-ամյա տիկին Ռոզան չի ենթարկվում ժամանակի օրենքներին։ Բարձրակրունկներով անշտապ կտկտացնելով՝ սեթևեթանքով քայլում է միջանցքով, ձախ ձեռքի նուրբ շարժումով ուղղում ակնոցն ու, բոլորին ժպտալով, բարևելով անցնում առաջ։ Ձեռքին՝ ծխացող խնկաման։ Առավոտները հենց այդպես է սիրում սկսել: «Կյանքը ինձ չի սիրել, բայց ես իրեն շատ եմ սիրում։ Ճակատագիրս դաժան է եղել, ու երիտասարդ տարիքից կյանքի […]
Մանրամասն

Որոնելով ողջերին և զոհվածներին. 4 պատմություն Արցախի փրկարարների մասին. Վարդուհի Սահակյանը

Արցախի փխրուն խաղաղությունը տարիներ շարունակ ուղեկցվում էր մարդկային կյանքեր արժեցող սողացող պատերազմներով։ 2020 թվականի լայնածավալ պատերազմը, դրան հաջորդող շրջափակումը, մեկօրյա պատերազմն ու պայթյունը շարունակում էին կյանքեր խլել։ Կյանքի ու մահվան սահմանագծին Արցախի փրկարար ծառայության աշխատակիցները ամեն օր գնում էին վտանգին ընդառաջ` մահվան ճիրաներից ողջ մնացած մարդկանց դուրս բերելու, նորից կյանք վերադարձնելու համար։ Տարիներ շարունակ, ամենատարբեր […]

Որոնելով ողջերին և զոհվածներին. 4 պատմություն Արցախի փրկարարների մասին. Սեմյոն Ծատրյանը

Արցախի փխրուն խաղաղությունը տարիներ շարունակ ուղեկցվում էր մարդկային կյանքեր արժեցող սողացող պատերազմներով։ 2020 թվականի լայնածավալ պատերազմը, դրան հաջորդող շրջափակումը, մեկօրյա պատերազմն ու պայթյունը շարունակում էին կյանքեր խլել։ Կյանքի ու մահվան սահմանագծին Արցախի փրկարար ծառայության աշխատակիցները ամեն օր գնում էին վտանգին ընդառաջ` մահվան ճիրաներից ողջ մնացած մարդկանց դուրս բերելու, նորից կյանք վերադարձնելու համար։ Տարիներ շարունակ, ամենատարբեր […]

Որոնելով ողջերին և զոհվածներին. 4 պատմություն Արցախի փրկարարների մասին. Արման Թավադյանը

Արցախի փխրուն խաղաղությունը տարիներ շարունակ ուղեկցվում էր մարդկային կյանքեր արժեցող սողացող պատերազմներով։ 2020 թվականի լայնածավալ պատերազմը, դրան հաջորդող շրջափակումը, մեկօրյա պատերազմն ու պայթյունը շարունակում էին կյանքեր խլել։ Կյանքի ու մահվան սահմանագծին Արցախի փրկարար ծառայության աշխատակիցները ամեն օր գնում էին վտանգին ընդառաջ` մահվան ճիրաներից ողջ մնացած մարդկանց դուրս բերելու, նորից կյանք վերադարձնելու համար։ Տարիներ շարունակ, ամենատարբեր […]

Որոնելով ողջերին և զոհվածներին. 4 պատմություն Արցախի փրկարարների մասին. Սասուն Բաբալյանը

Արցախի փխրուն խաղաղությունը տարիներ շարունակ ուղեկցվում էր մարդկային կյանքեր արժեցող սողացող պատերազմներով։ 2020 թվականի լայնածավալ պատերազմը, դրան հաջորդող շրջափակումը, մեկօրյա պատերազմն ու պայթյունը շարունակում էին կյանքեր խլել։ Կյանքի ու մահվան սահմանագծին Արցախի փրկարար ծառայության աշխատակիցները ամեն օր գնում էին վտանգին ընդառաջ` մահվան ճիրաներից ողջ մնացած մարդկանց դուրս բերելու, նորից կյանք վերադարձնելու համար։ Տարիներ շարունակ, ամենատարբեր […]

Այրիները. «Շատերի ամուսինները վերադարձան, իմը՝ ոչ». Մարինե Բաբայանը 

2020-ից հետո և մինչ օրս իր հետ տեղի ունեցածը 38-ամյա Մարինե Բաբայանը հիշում է կարծես մշուշոտ մի պատմություն, որը չափազանց ծանր է՝ իրական լինելու համար։ 44-օրյա պատերազմի ընթացքում որդիներին Մարտակերտից Հայաստան տեղափոխելիս ընդհատվել է Մարինեի երեք ամսական հղիությունը, մեկ ամիս անց զոհվել է ամուսինը՝ Արման Բեկնազարյանը, իսկ անցած տարվա դեկտեմբերին այրին դարձել է կիբեռհանցագործների խաբեության […]

Երբ վերադարձա Հայաստան, օդանավակայանում կարոտից լաց էի լինում, մտքումս կրկնում էի՝ ես արդեն տանն եմ. Օբրի Կարոն՝ երևանցի ֆիլիպինուհին

Ֆիլիպինուհի Օբրի Կարոն արդեն երկուսուկես տարի է՝ ինչ մերսման ծառայություններ է մատուցում Երևանում գտնվող իր փոքրիկ կենտրոնում։ Ասում է՝ թեև բարդ էր Հայաստանում մեն-միայնակ հաստատվելն ու մարտահրավերներին դիմակայելը, այնուամենայնիվ, Հայաստանն իր տունն է, որ սիրում է ավելի, քան նույնիսկ հայրենի Ֆիլիպինները։ «Երբ 2023 թվականին գնացի Ֆիլիպիններ, հասկացա, որ այնտեղ կարոտել էի միայն ընտանիքիս անդամներին, ուրիշ […]

Այրիները. «Ինքը վստահ էր, որ ամեն ինչ լավ կլինի». Վիլենա Հակոբյան

Հակոբյանների ընտանեկան ավանդույթի համաձայն՝ ամեն տարվա սեպտեմբերի 1-ին հայրը բռնել է երեխաների ձեռքը և դպրոց տարել։ Ընտանիքի կրտսերը՝ 6-ամյա Էդմոնը, իր առաջին ուսումնական տարվան ընդառաջ հորից օրհնություն ստանալու համար այս տարվա սեպտեմբերի 1-ին գնացել է Եռաբլուր։  Երեք որդիների հայր, 40-ամյա արցախցի Գագիկ Հակոբյանը զոհվել է 2023-ի սեպտեմբերի 19-ին՝ ադրբեջանցի դիպուկահարի կրակոցից։  «Անցած տարվա սեպտեմբերի 1-ն […]

«Ապրելով բռնության մեջ՝ գրում էի բանաստեղծություններ սիրո մասին, երևի նրանից էր, որ մեր տանը սեր չէի տեսնում»․ Արփի Գրիգորյան 

«Բարև, ես Արփին եմ ու իմ էջում խոսում եմ բռնության ու բոլոր էն հիվանդ երևույթների մասին, որ կան մեր հասարակությունում, ու որոնց մասին չեն խոսում». ահա այսպես է ինստագրամյան իր տեսանյութերից մեկը սկսում Արփի Գրիգորյանը, որն իր հազարավոր հետևորդների շրջանում պարբերաբար խոսում է բռնության, գիշերօթիկ դպրոցում անցկացրած իր տարիների, կարծրատիպերի և դրանց դեմ պայքարի մասին։ […]

Բռնագաղթի ճամփին կյանքի ճամփա հարթած բժիշկը. Գևորգ Ալոյանը

Նախկին զինվորական բժիշկ Գևորգ Ալոյանը ավելի քան կես տարի աշխատում է Չարենցավանի շտապօգնության ծառայությունում, զուգահեռ ընտանեկան բժիշկ է Կոտայքի մարզի Գեղաշեն գյուղում։ Արցախից բռնի տեղահանության ժամանակ ծննդաբերող կնոջն ուղեկցած ու բարեջահող Գորիսի հիվանդանոց հասցրած 68-ամյա բժիշկն առաջին անգամ է խոսում տեղի ունեցածի մասին։ «Մտովի վերադառնալով այդ օրվան՝ ինձ զգում եմ գաղթի ճանապարհին, որտեղ մոր և […]

Այրիները. «Սեր, որ պարտվեց պատերազմին»

Վերջերս բոլորել է Մարիաննա Մնոյանի ամուսնության 5-ամյակը։ Այդ հինգ տարիներից չորսը նա այրի է։ 29-ամյա Մարիաննայի՝ ընդամենը մեկ տարի տևած ամուսնական կյանքը ընդհատվել է 44-օրյա պատերազմով։ Տարիներ շարունակ իրեն հանգիստ չտվող ծանր ապրումները հաղթահարելու համար՝ երիտասարդ այրին իր և զոհված ամուսնու՝ Ռաֆայել Մխչյանի սիրո մասին գիրք է հրապարակել:  «Ելանք ու սկսեցինք երկուսով արագ տեղավորվել, ոգևորված […]

«Երբ իմացանք, որ եռյակ է ծնվելու, չէինք հավատում, բժիշկները կատակում էին՝ թե բանակը բերել, կանգնացրել ա». Գայանեն՝ Արցախից 

Մեկ տարեկան Տարոնն ու Հենրին, որ միայն վերջերս են սկսել քայլել, մի անկյունում Արցախից բերված ու փոքրիկ տանը իրենց համար այդպես էլ տեղ չգտած հագուստներով լի ճամպրուկներն են համառորեն փորձում քանդել։ Նրանց հասակակից եղբայրը՝ Տիրանը, որ դեռ չի քայլում, եղբայրների չարաճճիություններին հեռվից է հետևում ու բացականչություններով կարծես ոգևորում նրանց։ Տղաները Արցախում ծնված վերջին եռյակն էին։ […]

Այրիները. «Ես նորից ոտքի եմ կանգնելու, նորից պինդ եմ լինելու». Գայանե Դեմիրճյանը

«Էրեխեքի հետ ծիծաղում, ուրախանում եմ, բայց ներսս կրակ է վառվում։ Ինձ վանդակում եմ զգում, որից փախուստ չունեմ, բայց փորձում եմ չկոտրվել»։  Բազմազավակ մայր Գայանե Դեմիրճյանը իր 10 երեխաներից 9-ի միակ խնամակալն է։ Ավագ դուստրն ամուսնացել է։ 40-ամյա արցախցի կինը այրիացել է չորս տարի առաջ՝ 44-օրյա պատերազմի վերջին օրերին, երբ դիպուկահարի գնդակից զոհվել են ամուսինն և […]

Ապրել ու օգնել ապրելու. «Սա ցավ է, որ երբեք հաղթահարել չես կարող, բայց չես կարող կանգնեցնել նաև կյանքը»․ Լիլիթ Եգլարյան

44-օրյա պատերազմում որդի կամ ամուսին կորցրած 13 կին, որ կարողացել են հաղթահարել սեփական ցավն ու առաջ նայելու ուժ գտնել իրենց մեջ, այսօր օգնության ձեռք են մեկնում նույն ճանապարհն անցնող մյուս ընտանիքներին: Աջակցություն ցույց տալու նպատակով 2021 թվականին կանայք հոգեբանական վերապատրաստման դասընթացների են մասնակցել՝ դառնալով «հավասար խորհրդատուներ»։ Լիլիթ Եգլարյանը լավ է հիշում մենակության այն ծանր օրերը, […]

Գոյության տարածք. «Դավիս չհասցրի ասել՝ կներես»

2020-ի նոյեմբերի 7-ից մինչ օրս Արա Ռաֆայելյանի մտքում ամեն օր հնչում է որդու հետ հեռախոսային վերջին խոսակցությունը. «Պա՛պ, աղոթիր ինձ համար, մահանում եմ»։  Շուշիի մերձակայքում շրջափակման մեջ ընկած, ընկերների մահը սեփական աչքերով տեսած, վերջին շնչում հորը հրաժեշտ տված Դավիթ Ռաֆայելյանը 19 տարեկան էր։ Ի հիշատակ զոհված որդու՝ հայրը Արտաշատ համայնքում երաժշտական փառատոն է հիմնադրել, որը […]

Ապրել ու օգնել ապրելու․ «Երբ պատմում էի իմ պատմությունը, շատերն ասում էին՝ որ դու դիմացել ես, մենք խոսելու տեղ չունենք»․ Կարինե Համբարձումյանը

44-օրյա պատերազմում որդի կամ ամուսին կորցրած 13 կին, որ կարողացել են հաղթահարել սեփական ցավն ու առաջ նայելու ուժ գտնել իրենց մեջ, այսօր օգնության ձեռք են մեկնում նույն ճանապարհն անցնող մյուս ընտանիքներին: Աջակցություն ցույց տալու նպատակով 2021 թվականին կանայք հոգեբանական վերապատրաստման դասընթացների են մասնակցել՝ դառնալով «հավասար խորհրդատուներ»։ 2020 թվականին հիվանդության պատճառով կորցնելով սկզբում դստերը, իսկ ամիսներ […]