Ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանը Ֆեյսբուքի իր էջում գրել է․
Երեկ Սահմանադրական դատարանի դատավոր տիկին Ալվինա Գյուլումյանը ասել էր, որ եթե իր աշխատանքային պայմանագիրը նոր ընդունված օրենքով չեղյալ համարվի և իրեն ուղարկեն թոշակի, ինքն անպայման կդիմի ՄԻԵԴ և կվերականգնի իր իրավունքը: Շատ լավ է: Ես ի սրտե նրան հաջողություն եմ մաղթում:
Սա լավ հուշում է Հայաստանի հազարավոր քաղաքացիներին, որոնց աշխատանքային իրավունքները աջ ու ձախ խախտվել ու խախտվում են և ովքեր չեն կարողացել/կարողանում վերկանագնել իրենց խախտված աշխատանքային իրավունքները:
Ես կոնկրետ մի դեպք գիտեմ, երբ պետական համակարգի աշխատողը հանիրավի «կրճատվել է», քաղաքացին հասել է ՄԻԵԴ, վերականգնել է իր իրավունքը, բայց այդպես էլ չի վերականգնվել իր աշխատանքում, այսինքն ՄԻԵԴ-ի վճիռը Հայաստանում չի կատարվել: Նրան համոզել են, պետական բյուջեյից վճարել են տարիների իր կորցրած աշխատավարձը, բայց աշխատանքը չեն վերականգնել: Շատ վատ է:
Նկարագրածս կոնկրետ դեպքում քաղաքացին անցել է ՀՀ դատական համակարգի բոլոր աստիճաններով, առաջին ատյան, վերքաննիչ դատարան, վճռաբեկ դատարան և այլն, որպեսզի հասնի ՄԻԵԴ դիմելու իրավունքին, ինչը տարիներ է տևել: Բայց արդյունքում նրա իրավունքը փաստացի չի վերականգնվել: Եվ նա միակը չէ: Հայաստանում վերականգնվում էին/են այն մարդկանց իրավունքները, ովքեր վայելում էին/են իշխանությունների և/կամ դատավորի բարեհաճությունը:
Ես հասկանում եմ տիկին Գյուլումյանին, թե ինչու է նա միայնգամից խոսում ՄԻԵԴ-ի մասին: Նա իրավացիորեն չի վստահում Հայաստանի ողջ դատական համակարգին, համոզված է, որ «այստեղ դատարան չկա», ուստի չի ասում, որ իր իրավունքը վերականգնելու համար կդիմի Հայաստանի դատարանին: Խոսում է միանգամից ՄԻԵԴ-ի մասին:
Երեսուն տարի է, որ ՀՀ քաղաքացին չի վստահում Հայաստանի դատական համակարգին: Հայաստանի իրավական, այդ թվում դատական համակարգի որոշումների հիմքում ընկած էին/են ոչ թե օրենքն ու իրավունքը, այլ ընթացիկ իշխանությունների կամքը կամ/և դատավորի բարեհաճությունը: Հնարավոր է՝ կան բացառություններ, որոնք բացառության փաստով միայն հաստատում են օրինաչափությունը:
Այս ամենի մեջ ինձ համար կարևորը, որպես ՀՀ քաղաքացու, ՀՀ դատական համակարգի՝ իշխանությունների խամաճիկից օրինականության, ինքնուրույնաթյան, ինքնիշխանության վերականգնումն է: Բայց ոչ, «վերականգնում» բառը տեղին է, եթե այն եղել է և կորսվել: Իմ գիտակից կյանքում այն երբեք չի եղել: Ես բազմաթիվ մարդիկ գիտեմ, և այդ մասին բազմիցս գրել եմ, ովքեր 1995-2000 թթ. սեփականաշնորհման ակտիվ գործընթացների ժամանակ ծեծ ու ջարդով դուրս էին մղվում այս կամ այն հիմնարկի սեփականության իրենց մասնաբաժնին տիրանալու փորձերի համար, տարբեր ձևերով հալածվում էին, հետո դատարան էին դիմում և դատարանը որպես կանոն վճիռներ էր կայացնում «ուժեղների»՝ ծեծողների, հալածողների օգտին: Այսպես էր կայանում մեր «արդար դատարանը»:
Շատ կուզենայի հասկանալ, ըստ ՍԴ դատարանի՝ ՀՀ «արդար դատարանի» կայացմանը, որին իրենք իրավացիորեն չեն վստահում, չկա՞ր արդյոք նաև ՍԴ մեղքի մասնաբաժինը: Վերջ ի վերջո մենք պետք է հասկանանք, թե ինչպես այս վիճակին հասանք, որպեսզի կարողանանք ուղղել ծռվածը: Թե՞ դատապարտված ենք միշտ նույնը կրկնելու, շարունակելու կախարդական շրջանին:
Հիմա ՍԴ-ն իրեն հալածյալ է զգում և ճիշտ ժամանակն է բազմաթիվ փակագծեր ու չակերտներ բացելու: Հանուն Հայաստանի Հանրապետության և արդար դատարանի կայացման:
