Հայաստանում խտրականության դրսևորումների հետ առավել շատ բախվող խմբերից են փախստականները։ Ներկայում Հայաստանում փախստականների ամենամեծ խումբը կազմում են Սիրիայից քաղաքացիական պատերազմի պատճառով տեղափոխված էթնիկ հայերը, որոնց թիվը Հայաստանում կազմում է շուրջ 15 հազար։
Թեև պետությունը մի շարք անհրաժեշտ միջոցառումներ է իրականացրել փախստականներին հայաստանյան հասարակությունում ինտեգրելու և նրանց օգնություն ցուցաբերելու համար, այնուամենայնիվ, փախստականները Հայաստանում բախվում են խտրականության դրսևորումների։
Ընդ որում, ինչպես նշվում է «Խտրականության գործոններն ու դրսևորումները Հայաստանում» 2016 թվականի զեկույցում, թեև սիրիահայերը հեշտությամբ են ձեռք բերում Հայաստանի քաղաքացիություն և լուծում իրենց իրավական և վարչական հարցերը, այնուամենայնիվ, նրանք ծաղրի են արժանանում արևմտահայերենի պատճառով։
Ըստ զեկույցի, ֆոկուս խմբային քննարկման տվյալները վկայում են, որ հանրային վայրերում` խանութներում, դպրոցներում արևմտահայերեն խոսացողներին ծաղրում են, երբեմն նաև` արհամարհում:
Սիրիահայերի՝ լեզվի հետ կապված խնդիրները, սակայն, այսքանով չեն ավարտվում, քանի որ ռուսերենի չիմացության պատճառով նրանց հաճախ հրաժարվում են աշխատանքի ընդունել։ Սա դիտվում է որպես խտրականության դրսևորում, քանի որ շատ հաճախ, այն գործերի համար, որոնց դիմում են սիրիահայերը, ռուսերենի իմացությունը պարզապես չի պահանջվում։
Ինչ վերաբերում է աշխատանքի ընդունվելուն ընդհանրապես, ապա ըստ զեկույցի, սիրիահայերը նշում են, որ աշխատանքի ոլորտում իրենց հանդեպ անարդար են վարվում և հաճախ խաբում են։
Սիրիահայերի մեկ այլ խնդիր է տան վարձակալությունը։ Ինչպես նշվում է զեկույցում, այս հարցով կատարված հետազոտությունները վկայում են, որ սիրիահայերը հաճախ վատ վերաբերմունքի են արժանանում տանտերերի կողմից, որոնցից բնակարաններ են վարձակալում։
Խտրականության դրսևորումներից զերծ չեն նաև փախստականների երեխաները։ Մասնավորապես, ըստ զեկույցի, Իրաքից և Սիրիայից գաղթած հայ երեխաները, լեզվի և մշակութային այլ տարբերությունների պատճառով, հաճախ բացասական վերաբերմունքի են արժանանում համադասարանցիների կողմից։
Հարկ է նաև նշել, որ սիրիահայերը Հայաստանում միակ փախստականները չեն, և որոշ խմբեր Հայաստանում կարող են բախվել խտրականության էլ ավելի վատ դրսևորումների։ Խոսքը, մասնավորապես, գնում է ոչ էթնիկ հայերի մասին։
Ըստ զեկույցի, հայկական էթնիկական ծագում չունեցող միգրանտները ինտեգրման հարցում խտրական վերաբերմունքի են արժանանում, օրինակ` իրենց կարգավիճակի ճանաչման տեմպերը համեմատաբար ավելի դանդաղ են։
Այսպիսով, կարելի է արձանագրել, որ թեև այս ոլորտում պետական, միջազգային կառույցները և հասարակական կազմակերպությունները քայլեր են ձեռնարկում փախստականներին հասարակությանը ինտեգրելու ուղղությամբ, նրանց հանդեպ գրանցվել են խտրականության դրսևորումներ և բացասական վերաբերմունք թե՛ զբաղվածության և կրթության ոլորտներում, և թե՛ ՀՀ քաղաքացիների հետ անձնական շփումներում:
Լուսանկարը՝ nytimes.com
«Իրազեկ քաղաքացիների միավորում»