Սիրիական ճգնաժամի վերջը չի երևում

Սիրիական ճգնաժամի վերջը չի երևում
Սիրիական ճգնաժամի վերջը չի երևում

Հայկական կողմի քաղաքականությունում յուրաքանչյուր սխալ կարող է Սիրիայի հայկական թաղամասերի համար կործանման վտանգ ստեղծել:

Սիրիայում երեք տարի ընթացող քաղաքացիական պատերազմում տարբեր տվյալներով արդեն զոհվել է մոտ 150 հազար մարդ: Այս հումանիտար աղետի կիզակետում են նաև սիրիաբնակ մեծաթիվ հայեր:

«Սիրիայում հայկական թաղամասերին կից առկա են ապստամբական թաղամասեր, որտեղ մարտեր են ընթանում, հայկական կողմի սխալ քաղաքականությունը կարող է այդ թաղամասերի համար կործանման վտանգ ստեղծել»,- նման կարծիք հայտնեց քաղաքական վերլուծաբան, լրագրող Վիգեն Չեթերյանը, ով Սիրիայում տիրող վիճակի հետ կապված իր մոտեցումները ներկայացրեց «Քաղաքականությունը և բռնությունը Սիրիայում» թեմայով «Մեդիա կենտրոնում» տեղի ունեցած հանդիպմանը:

Սիրիան որպես պետականություն այժմ քանդված է, և այս պայքարում նախագահ Բաշար ալ-Ասադը, որպես տոհմական առաջնորդ, պատրաստ չէ զիջումների, և պայքարը շարունակվելու է. սիրիական կոնֆլիկտի վերջը դեռ չի երևում, նշում է Չեթերյանը:

Սիրիայի իշխանական ուժերը զարգացնում են այն տեսակետը, որ հետադիմական ուժերի հարձակումները կատարվում են իշխանության՝ հակաարևմտյան, հակաիսրայելական լինելու պատճառով, բացատրում է Չեթերյանը:

Սակայն, նա ընդգծեց, որ պետք չէ գնալ առավել հեշտ ճանապարհով և ամեն ինչի մեջ տեսնել ԱՄՆ-Ռուսաստան, կամ շիա-սուննի կոնֆլիկտ. «Բոլոր հեղափոխությունների ու մասսայական շարժումների արմատներն այն հողում են, որտեղ սկիզբ են առել», մատնանշեց քաղաքական վերլուծաբանը:

Անդրադառնալով հայաբնակ Քեսաբում տեղի ունեցած իրադարձություններին՝ Չեթերյանը նկատեց, որ հիմք չի տեսնում Ղրիմում և Քեսաբում տեղի ունեցածի միջև կապ գտնելու համար: Ըստ վերլուծաբանի՝ սկսած 2011թ.-ից ցանկացած պահի էլ Քեսաբի վրա հարձակումը հնարավոր էր, և այստեղ առավելապես առկա է թուրքական գործոնը, որը մեծ դեր է ունեցել Քեսաբի վրա կատարված հարձակման մեջ:

«Տեղի ունեցածի վերաբերյալ հայկական կողմի ինֆորմացիոն արձագանքը խիստ անգրագետ էր. հաշվի չէր առնվել ինֆորմացիոն պատերազմի հնարավոր ազդեցությունը Սիրիայում գտնվող հայերի վրա», – կարծում է Չեթերյանը:

Ինչպես Սիրիայում, այնպես էլ ամբողջ Մերձավոր Արևելքում հայկական բնակչությունը գնալով նվազում է, և այս պայմաններում դժվար է տեղ հասցնել սեփական՝ հայկական ասելիքը:

«Այսօր մեր համայնքները Մերձավոր Արևելքում վերածվել են գետոներում ապրող մարդկանց, մենք հիմա չունենք ինտելեկտուալ ռեսուրս` տեղական հանրային կարծիքի հետ դիսկուրսի մեջ մտնելու և մեր տեսակետը ներկայացնելու համար», հավելեց վերլուծաբանը:
Հայկական պետությունն իր գոյության ընթացքում արդեն երկրորդ անգամն է նման իրավիճակում, երբ հայկական համայնքին օգնության կարիք կա. «Սա առաջին հարվածը չէ հայկական համայնքներին, հայկական պետականությունը պետք է պատրաստ լինի օժանդակել և ընդունել իր համայնքներին»,- ասաց  Չեթերյանը` նշելով նաև, որ ցեղասպանության հարյուրամյակը լավ առիթ է մեր խոսքը տեղ հասցնելու համար, -«սակայն մենք պետք է հասկանանք՝ ո՞րն է մեր խոսքը և կարողանանք մեր ցավը դարձնել համամարդկային», եզրափակեց Չեթերյանը:

Վիգեն Չեթերյանի մասին

Վիգեն Չեթերյանը լրագրող է և քաղաքական վերլուծաբան: Դասավանդում է Վեբստերի համալսարանի ժնևյան մասնաճյուղում` մեդիա հաղորդակցությունների ֆակուլտետում: Լոնդոնի համալսարանի Արևելագիտության դպրոցի (SOAS) գիտաշխատող է: 

Հեղինակել է «Վերակառուցումից մինչև գունավոր հեղափոխություններ. բարեփոխում և հեղափոխություն` կոմունիզմից հետո» (From Perestroika to Rainbow Revolutions: Reform and Revolution after Communism), «Պատերազմը և խաղաղությունը Կովկասում» (War and Peace in the Caucasus: Russia’s Troubled Frontier) աշխատությունները: 
Եղել է կովկասյան տարածաշրջանի բոլոր թեժ գոտիներում: 1992 թ. առաջին անգամ այցելել է Լեռնային Ղարաբաղ և լուսաբանել պատերազմական գործողությունները: Ավելի ուշ եղել է Չեչնիայում և Վրաստանում:

«Մեդիա կենտրոն»

http://www.youtube.com/watch?v=lIkrnazr6_A&