![«Մի բանկա քաղցրահամ օշարակ, մեջը մի քանի հատիկ ընկույզ, որը տակնուվրա արեց բոլորին…». «Ալամեզոն» Բլոգ](https://medialab.am/wp-content/uploads/2017/07/7411.jpg)
«Մի բանկա քաղցրահամ օշարակ, մեջը մի քանի հատիկ ընկույզ, որը տակնուվրա արեց բոլորին…». «Ալամեզոն» Բլոգ
- Առաջինը` դո՛ւ: - Ինչի՞ որ ես, հենա դո՛ւ փորձի:
- Առաջինը` դո՛ւ: - Ինչի՞ որ ես, հենա դո՛ւ փորձի:
Մեր ընտանիքում ոչ ոք չի խուսափել բանակ գնալուց, երևի թե էդ է պատճառը, որ չեմ մտածել, թե այդ ինչքան սարսափելի պիտի լինի այնտեղ, որ արտագաղթողների մի ստվար զանգված հենց բանակի պատճառով երկրից հեռանա, արտագաղթի:
Երբ տղաս առաջին ատամը հանեց ասեցի. -Ուռա՜, ատամհատիկ անենք:
1992 ին, հազիվ 6 տարեկան էի, պապիս ձեռքը բռնած գնացի դպրոց։ Հենց մենակ նրա համար, որ պոեմներ էի անգիր անում (շատ ժամանակ իմաստը չհասկանալով ) պապս, մեծ տատիս գլխավորությամբ որոշել էին, որ ես «հրաշամանուկ» եմ, ու ուսուցիչները մեծ բան կկորցնեն, որ ես չգնամ դպրոց։ Դե բայց Էջմիածնում էդ կարծիքին չէին, ու կոլոտ, ճլեզ էրեխուն ասեցին, որ մյուս տարի գա։
Ֆրանսիայում հաճախ տեղի են ունենում բացօթյա տոնավաճառներ՝ մեր Վերնիսաժի նման, որտեղ մարդիկ վաճառում են իրենց հին իրերը։ Շատ հետաքրքիր իրեր կարող ես գտնել նման տոնավաճառներում։
Մակրոնը չհաղթեց ընկերներ, այլ Լը Պենը պարտվեց։
Դեռ մեկ- երկու շաբաթ էր Ֆրանսիայում էի: Ինձ և մի քանի հայերի ուղարկեցին կազմակերպության գրասենյակ ` որոշ թղթերի հետևից: Հինգ հոգուց միայն ես գիտեի օտար լեզու, այն էլ անգլերեն, վստահ գլխավորեցի խումբը: Երբ հասանք տեղ, արդեն կեսօր էր:
Անթառամն՝ աջից առաջինը, սպիտակ ծաղիկներով -Քահ, հայրիգ, սա դուն է թե ախոռ, անասուններն մարդու քովք կքնե՞ն։ -Անթառամ ջան, հետևիցդ կարմիր խնձոր էի՞նք ղրգել, որ վռազ մն հասար Հայաստան։
Այն, որ ֆեյսբուքյան հայ օգտատերերի Զատիկի սեղանները մեծ մասամբ կաթոլիկ Զատիկի և հայկական ավանդական սեղանի խառնուրդ էր, այս տարի դա լրիվ ակնհայտ էր: Կուլիչներ, շոկոլադ, նապաստակ, դոնդող և Զատիկի հայկական ավանդական սեղանի հետ ընդհանրապես կապ չունեցող տարատեսակ այլ կերակուրներ:
Երկրումդ ապրելով, տարիների ընթացքում հայրենիքիդ սիրով մղված աշխարհի և երկրիդ մասին ձեռք ես բերում շատ կարծրատիպեր, որոնք մասամբ ճիշտ են, մասամբ չափազանցված, մասամբ սխալ: Այդ սխալը դու ինքդ ես նկատում, կամ քեզ մատնանշում են, երբ երկրից դուրս ես գալիս, և քիչ թե շատ ստաբիլ կյանքով մի քանի տարի ապրում արտասահմանում: Այո-այո, անպայման մի քանի տարի , որովհետև ոչ մի զբսաշրջիկ չի կարող եվրոպայում անցկացրած մի քանի օրով դրական կամ բացասական կարծիք ունենալ, օրինակ Ֆրանսիայում առկա մթերքների կամ սուպերմարկետների մասին: Իսկ մենք այսօր կփորձեք բացահայտել եվրոպայի վերաբերյալ հայերի մի քանի միֆեր:
Երևի թե այս համեմատական հոդվածը ամենադժվարն է, որովհետև չկա երկիր, որտեղ այս կամ այն մակարդակին կոռուպցիա չլինի, բայց այլ հարց է, ինչքանով է այն ազդում երկրի վրա ընդհանուր, և ինչպիսի արձագանք է տալիս դրան ժողովուրդը, ինչ հետևանք կունենա այն կոռումպացված չինովնիկի ապագայի վրա...
Եվրոպայի սրտում ապրելը ինչ խոսք իր առավելությունները ունի, հատկապես էն մարդրկանց համար, ովքեր ֆրանսիացիների ասած «գուրման» են, սիրում են լավ ուտել, հետաքրքիր ուտեստներ փորձել համաշխարհային խոհանոցից, և այս ամենը խելամիտ գներով:
Ինչ ամուսնացել եմ` սկեսուրս ասում է, որ մեր փողոցում էլի հայ կա, Ժակլին է անունը, մեծ կին է, ծնվել է Ֆրանսիայում:
Այն, որ Ֆրանսիայում հաշմանդամություն ունեցողների կյանքը անհամեմատելի է Հայաստանում ապրող սահմանափակ հնարավորություններ ունեցող մարդկանց հետ այնքան ակնհայտ է, որ այդ մասին հոդված գրել չարժեր։ Այս մասին գրելուս նպատկն ավելի շատ ուղղված է բացահայտելու, թե որտեղ է գաղտնիքը, որն է այն ճիշտ սերմը, որը ցանել է պետությունը, ջրել ժողովուրդը, արդյունքում խնդիր` հաշմանդամության խնդիր, որպես այդպիսին կարելի է ասել Ֆրանսիայում չկա։
Այո, այո, թեև հայ լրագրողները այն թարգմանում են «Հայկական թուղթ», որն ավելի հաճելի է կարդացվում, այնուամենայնիվ, ֆրանսերենից այն թարգմանվում է բառացիորեն «Թուղթ Հայաստանից»: Եվ սա շատ կարևոր է մեզ` հայերիս համար..., բայց ամեն ինչ սկզբից:
Երբ առաջին մի քանի օրն էի ֆրանսիայում , ընդհանուր ընկերներից մեկը հարցրեց` թուրք ու հայ ես հանձնվելո՞ւ։ Շատ զարմացա։
Մի քանի օր առաջ 50 € ով հասցրեցի գնել պայուսակ, 3 տաք բլուզ, երկու ջինսե տաբատ, մեկ շոր: Սա նշանակում է, որ այս օրերին ֆրանսիայում «խելահեղ» զեղչերի շրջան է:
Այս օրերին նորաձևության հիմնադիր երկրներից մեկում՝ Ֆրանսիայում հսկայական զեղչեր են մինչև 80%, անգամ 90%֊անոց զեղչեր։ Ես էլ մտածեցի, որ իսկը ժամանակն է անդրադառնալու այս թեմային։
Ֆրանսիայում ապրելու առաջին ամիսներին ամենադժվարը հարմարվեցի սննդի ռեժիմին: Դժվար էր, որովհետև Հայաստանում ուտում է, երբ պատահի ինչ պատահի և անկեղծ դա ինձ դուր էր գալիս, մինչև չհասա էստեղ: Երբ առաջին օրը բարեկամիս տանը ինձ համար նախաճաշին լոլիկով ձվածեղ պատրաստեցի, հանդիպեցի բարեկամիս տղայի զարմացած դեմքին, էնպես էր նայում կարծես թե հենց նոր խոհանոցում գառ մորթեցի և խաշլամա եմ անելու: Ես էլ իմ հերթին զարմացա.
Սեւամորթ ամուսնու եւ փոքրիկ տղայի հետ հայկական ազգային տարազով հայուհու ընտանիքի հայտնի լուսանկարը իսկական պայթուցիկի ազդեցություն է թողել հայ հասարակության տարբեր շերտերի վրա՝ առաջ բերելով բուռն քննարկումներ եւ քննադատություններ՝ այսպես ասած հայու գենի պահպանման եւ օտարազգիների հետ ամուսնությունների մասին: