«Հայաստանում, որտեղ ժայռ կա, այնտեղ մենք կանք». ժայռամագլցման մրցարշավի վերածնունդը Հայաստանում

«Հայաստանում, որտեղ ժայռ կա, այնտեղ մենք կանք». ժայռամագլցման մրցարշավի վերածնունդը Հայաստանում
«Հայաստանում, որտեղ ժայռ կա, այնտեղ մենք կանք». ժայռամագլցման մրցարշավի վերածնունդը Հայաստանում

50 տարվա դադարից հետո Հայաստանում կրկին անցկացվեց ժայռամագլցման դահլիճային մրցաշար, որը դարձավ վերածնունդը ժայռամագլցման նախկին ավանդույթների:
Մայիսի 25-ին «GRAND Sport» մարզահամալիրի դահլիճում հավաքվել էին ժայռամագլցման մի խումբ սիրահարներ դիտելու վերջին 50-ամյակում առաջին անգամ կազմակերպվող մրցաշարը, որին մասնակցում էին 11 տղա եւ 7 աղջիկ:

Մրցաշարը, որը կազմակերպել էր Հայաստանի ալպինիզմի եւ լեռնային տուրիզմի ֆեդերացիան, անցկացվեց երկու փուլով՝ 9 մետր բարձրությամբ պատի վրա ըստ արագության եւ տեխնիկական բարդության հիմքով:

22-ամյա Լեւոն Մովսիսյանը, ով դարձավ առաջին տեղի հաղթող եւ արագության, եւ տեխնիկական բարդության մրցաձեւում, արդեն 6 տարի է, ինչ զբաղվում է լեռնագնացությամբ եւ ժայռամագլցմամբ:

«Այս մրցույթը կարեւոր նշանակություն ունի այն առումով, որ մասնակցելով ավելի շատ փորձ ես ձեռք բերում, իսկ միջազգային մրցումներին ավելի հանգիստ ու վստահ կարող ես մասնակցել»,- ասում է Մովսիսյանը:

Նա ավարտել է Երեւանի Ֆիզիկական կուլտուրայի պետական ինստիտուտի փրկարարության բաժինը, դասավանդում է ալպինիզմի ու լեռնային տուրիզմի ֆեդերացիայում եւ լեռնագնացությունն ու ժայռամագլցումը համարում է եւ մասնագիտություն, եւ սիրելի սպորտաձեւ:

«Հայաստանում, որտեղ ժայռ կա, այնտեղ մենք կանք: Ժայռամագլցման մեջ շատ կարեւոր է բարձր ֆիզիկական եւ տեխնիկական պատրաստվածություն, չլարվելը, հոգեպես պատրաստվածությունը նույնպես մեծ նշանակություն ունի»,- ասում է Լեւոնը ու հավելում, որ ավելի լավ է երիտասարդները զբաղվեն սպորտով, քան ծխեն կամ խմեն:

Համարելով ամենալուրջ եւ վտագավոր սպորտաձեվերից մեկը՝ նա հայաստանցի ժայռամագլցողների հետ մասնակցել է մի շարք միջազգային վերելքների՝ Իրանում Դամավենդի լեռնագագաթը (5671 մետր բարձրություն), Վրաստանում Կազբեկի (5033 մետր) գագաթը:

«Այս տարի պատրաստվում ենք բարձրանալ նաեւ Էլբրուս՝ Եվրոպայի ամենաբարձր գագաթը (5642 մետր): Իսկ ժայռամագլցմամբ Հայաստանում շատ ենք գնում մարզումների Նորավանք, Արզնի, Դավիթաշեն, որտեղ շատ վտանգավոր ժայռեր կան»:

30-ամյա Հասմիկ Մանանդյանը, ով ժայռամագլցման մրցարշավում առաջին տեղի հաղթող ճանաչվեց աղջիկների մեջ եւ արագության, եւ տեխնիկական բարդության մրցաձեվում, նույնպես Հայաստանի ալպինիզմի եւ լեռնայի տուրիզմի ֆեդերացիայի անդամ է եւ արդեն մեկ տարի է, ինչ զբաղվում է ժայռամագլցմամբ:

«Շատ ողջունում եմ, որ աղջիկները զբաղվում են ժայռամագլցմամբ. նախ առաջինը դա կարծրատիպերի կոտրում է, ո՞վ է ասել, որ աղջիկները թույլ են կամ չպիտի մագլցեն ժայռեր ու բարձրանան սարեր: Շատ ողջունելի է, որ նույն բարձրությունը հաղթահարում է եւ աղջիկը, եւ տղան»,- պատասխանում է Մանանդյանը:

Նա կարծում է, որ ամեն տարի մրցումների պարբերաբար անցակացումը մոտիվացիա կհանդիսանա ոչ միայն ժայռամագլցմամբ զբաղվողների, այեւ նրաց համար, ովքեր հետաքրքրվում են, սիրում են, բայց չգիտեն ում կարող են դիմել:

«Ժայռամագլցումը համեմատած լեռնագնացության հետ շատ ավելի լուրջ վտանգներ ունի ու պահանջում է լուրջ տեխնիկական գիտելիքներ, անվտանգության կանոնների իմացություն: Ժայռամագլցմամբ զբաղվելով ես վերջնականպես համոզվել եմ, որ անհնարին ոչինչ չկա եւ ցանկացած բան հասանելի է»,- հավելում է Մանանդյանը:

Հայաստանի ալպինիզմի եւ լեռնային տուրիզմի ֆեդերացիայի փոխնախագահ Սուրեն Դանիելյանը նշում է, այս մրցարշավը հիմք կհանդիսանա, որպեսզի աշնանը Նորավանքում արդեն բնական ժայռերի վրա կազմակերպվի բաց առաջնություն:

«Իսկ ամռանը 4-5 հոգուց կազմված հայ ժայռամագլցողների թիմը կմասնակցի միջազգային վարկանիշ ունեցող մրցարշավների»:

86-ամյա սպորտի չեմպիոն Աղվան Չատինյանը նշում է, որ այս սպորտաձեը ունենալով նաեւ կիրառական նշանակություն, 1940- 60-ականներին մեծ զարգացում է ապրել Հայստանում, որից հետո դադարեց ու մրցարշավներ էլ սկսեցին չկազմակերպվել:

Ըստ նրա՝ այժմ նորից մեծ հետաքրքություն ու ցանկություն կա երիտասարդների մոտ զբաղվելու այս սպորտաձեւով.

«Մենք լեռնային պետություն ենք եւ մեր տարածքի մեծ մասը ժայռոտ տեղեր են: Բանակի մարտական գործողությունների ժամանակ մարտեր են գնում, իսկ սա նախապատրաստական աշխատանք է երիտասարդ զինակոչիկների համար, որոնք կարող են որոշակի պատրաստվածություն ձեռք բերել: Այն զարգացնում է ֆիզիկական ուժ, արագություն, համարձակություն եւ դիմացկունություն»:

Լիլիթ Առաքելյան

Լուսանկարը` Կարապետ Սահակյանի

Տես ֆոտոպատմությունը

© Medialab.am