«Խորհրդարանական ուժերը համագործակցում են Հայաստանը կործանելու շուրջ, ինչը իրենց մոտ շատ լավ է ստացվում». Հայկ Սահակյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է քաղաքագետ, «Քաղաքացու որոշում» կուսակցության գործադիր մարմնի անդամ Հայկ Սահակյանը

Պարո՛ն Սահակյան, կառավարության հնգամյա ծրագիրն հավանության արժանացավ խորհրդարանում իշխող ուժի կողմից, իսկ ընդդիմությունը չմասնակցեց ծրագրի քվեարկությանը: Ձեր գնահատականն եմ խնդրում խորհրդարանում ծրագրի քննարկման ընթացքի և բուն ծրագրի վերաբերյալ:

– Ծրագրի քննարկումը շատ ծիծաղելի էր, տրագիկոմեդիա: Երկու կողմն էլ իրար արժանի է, նույն քաղաքական համակարգն է: Իսկ ծրագիրը որևէ կերպ չի առաջարկում այն մարտահրավերների լուծումները, որոնք ծառացած են մեր առաջ: Իրականությունից կտրված ինչ-որ բան է:

Ասում են՝ ոստիկանությունը բարեփոխում ենք, հա՛, տեսնում ենք այդ գեղեցիկ մեքենաները, բայց բովանդակային առումով ոչինչ չի փոխվում: Ոստիկանությունը շարունակում է մնալ կառավարող ուժի կողմից քաղաքացիներին ճնշելու բիրտ մեխանիզմ: Կամ՝ Ազգային անվտանգության ծառայության սպաները գնում են Մոսկվա վերապատրաստվում ու հետ են գալիս Հայաստան:

Ես որևէ նման երկիր, բացի նախկին ԽՍՀՄ-ից, չգիտեմ, որ իր ազգային անվտանգության սպաներին ուղարկում է դաշնակից երկիր վերապատրաստման: Ինքնիշխան, անկախ ցանկացած երկիր իր ներսում է կազմակերպում իր անվտանգության համակարգի ձևավորումը:

Ամենակարևորը՝ մեր բանակի մեծ մասն ուզում են վերածել սահմանապահ զորքերի: Սահմանապահ զորքերը չունեն զինվածության այն մակարդակը, որ կարողանան դիմադրել Ադրբեջանի ռազմական ագրեսիային: Սրանցից ո՞րն է բարեփոխում: Բարեփոխումների մասին խոսք լինել չի կարող:

Եթե ասում եք, որ կառավարության հնգամյա ծրագիրն իրականությունից կտրված է, ինչպե՞ս է Հայաստանը դիմակայելու առկա մարտահրավերներին:

– Չգիտեմ, եթե կառավարող ուժն այդ ծրագրով է առաջնորդվելու, հույսներս պետք է Աստծո վրա դնենք:

Իսկ իրատեսակա՞ն եք համարում, որ Նիկոլ Փաշինյանը տարածաշրջանում խաղաղության դարաշրջան կբացի, որովհետև, ինչպես ինքն է ասում, դրա համար ժողովրդից մանդատ է ստացել:

– Նիկոլ Փաշինյանը խաղաղություն հաստատելու համար մանդատ չի ստացել, այլ՝ որ Ռոբերտ Քոչարյանը իշխանության չգար։ Չպետք է մանիպուլացնել և իրողությունները կեղծել: Երկրորդ՝ չես կարող խաղաղությունից խոսել, որովհետև քո հարևաններն անմիջապես սպառնում են քո տարածքային ամբողջականությանը, ո՞նց կարող ես այդ պարագայում խաղաղության ձգտել:

Ոչ մեկն էլ չի ուզում պատերազմ, բայց չես կարող խաղաղության հասնել, երբ քո հարևաններն ամեն ինչ անում են, որ պատերազմ լինի: Սա ևս միակողմանի, իրականությունից կտրված բարի ցանկություն է:

Պարո՛ն Սահակյան, Գորիս-Կապան ճանապարհից թշնամու զինվորներին հեռացնելու համար իշխանության քայլերը ինչպե՞ս եք գնահատում: Համարժե՞ք են ստեղծված իրավիճակին:

– Ընդհանրապես չեն համապատասխանում: Իշխանության ներկայացուցիչները երեկ հավաստիացնում էին, թե հեսա-հեսա ճանապարհը կբացվի, մենք խոսել ենք, բայց ճանապարհը շարունակում է փակ մնալ: Դրանից պարզ է դառնում, որ մենք այդ բանակցությանը ընդհանրապես չենք մասնակցում, ռուսական ու ադրբեջանական կողմերը մտել, հարաբերություններ են պարզում մեր սուվերեն տարածքում, իսկ մենք անմասն ենք մնացել, դիտորդի դերում ենք: Այս պարագայում ինչպե՞ս գնահատեմ իրավիճակը:

Իսկ դիտորդի դերն ի վերջո ինչի՞ կհանգեցնի:

– Քանի դեռ նման անատամ ներքին ու արտաքին քաղաքականություն ենք վարում, մեզ ոչ մի լավ բան չի սպասում: Մեր անվտանգությունն օր օրի նվազում է, ՀՀ քաղաքացին իր երկրում անվտանգ չէ:

Պարո՛ն Սահակյան, հաշվի առնելով կառավարության ծրագրի քննարկման ընթացքը՝ խորհրդարանական ուժերի հետագա աշխատանքն ինչպե՞ս եք պատկերացնում:

– Այդ երեք ուժերն էլ համագործակցում են Հայաստանի Հանրապետությունը կործանելու շուրջ, ինչն իրենց մոտ շատ լավ է ստացվում:

Ի՞նչն է հիմք հանդիսացել նման համոզմունքի համար: Ընդդիմությունն ասում է, որ իրենք չեն համագործակցում մեծամասնության հետ, նրանք կառուցողական չեն:

– Նրանք հիմա խորհրդարանում են ու պետք է գործ անեն, հիմա որ Սյունիքը կորցրեցինք, ի՞նչ, ընդդիմությունը պարզապես պետք է ասի՝ մենք մեղավոր չենք ու վե՞րջ: Բա այդ մանդատն ինչո՞ւ ես ստացել, գո՛րծ արա:

Ի՞նչ պետք է անեն:

– Ոչ թե իրար քաշքշեն, շշեր նետեն միմյանց վրա, այլ լուծումներ առաջարկեն: Ընդդիմությունն ունի իր ֆունկցիան և այն չի կատարում, կառավարող ուժը ևս իր ֆունկցիան չի կատարում:

Այն ժամանակ ինձ համար անհասկանալի էր, թե Ալեն Սիմոնյանին ո՞նց կարելի էր այդ պաշտոնը տալ, բայց հիմա հասկանում եմ: Այդ մարդուն նշանակել են, որպեսզի անընդհատ ինչ-որ լարվածություններ առաջացնի, ընդդիմությունն էլ դրանով զբաղվի, իսկ Ռուսաստանն ու Ադրբեջանը մեր փոխարեն որոշումներ կայացնեն:

Իսկ արտախորհրդարանական քաղաքական ուժերը, հասարակությունն այս պարագայում ի՞նչ պետք է անեն, որ չեն անում:

– Արտախորհրդարանական ուժերը պետք է կարողանան ուղի գտնել, բայց ոչ՝ Նիկոլ Փաշինյանի հետ համագործակցության, որովհետև դա ժամանակի անիմաստ կորուստ է, իրենք կլսեն, բայց կանեն այն, ինչ ուզում են:

Խորհրդարանական ընդդիմությունն էլ է ասում, որ իշխանությունը մեծամասնություն է, ու իրենց առաջարկները չեն ընդունվում, բայց դուք նշեցիք, որ, այնուամենայնիվ, նրանք ունեն լծակներ, որոնք կարող են կիրառել: Եթե այդպես է՝ ինչո՞ւ ընդդիմությունը չի կիրառում այդ լծակները:

– Որովհետև նրանք չեն եկել հանուն պետության ու հանրության խնդիր լուծելու: Նրանք խնդիր ունեն պարալիզացնել խորհրդարանի աշխատանքները, հեղինակազրկել Նիկոլ Փաշինյանին ու ՔՊ-ին, ինչի կարիքը բնավ չկա:

Ինչ վերաբերում է, թե առաջարկներ են անում. որևէ առաջարկ չի հնչել, ծեծ ու ջարդից բացի, որևէ քննադատություն ես չեմ լսել կառավարության ծրագրի վերաբերյալ, ուղղակի հայտարարեցին, որ ամբողջ պատասխանատվությունը կրում է կառավարությունը, դա բոլորն էլ հասկանում են, բայց հետո՞, այդ »հետո»-ն իրենք պետք է ասեն:

Քրիստինե Աղաբեկյան

MediaLab.am