«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է քաղաքագետ Հայկ Սուքիասյանը
– Պարո՛ն Սուքիասյան, խորհրդարանական ընդդիմադիր «Հայաստան» խմբակցությունը նոյեմբերի 9-10-ին հանրահավաք-երթ է նախատեսում, որի նպատակը, ինչպես իրենք են ասում, ցանկացած դավաճանական գործողության կասեցումն է: Կարծում եք՝ նպատակն իսկապե՞ս դա է, ու կհաջողվի ընդդիմությանը մարդկանց համախմբել իրենց շուրջը:
– Եթե ՀՀ-ում բողոք, անհամաձայնություն հայտնեք դուք, հայտնեն Հայաստանի և հայ ժողովրդի կյանքի կողոպուտի հետ կապ չունեցող անձինք, ես կհավատամ այդ բողոքի արդարացիությանը, եթե պետք լինի՝ նաև կպաշտպանեմ:
Բայց քանի որ այսօր արդարությունից խոսում է դրա հետ որևէ կապ չունեցող, պետության անվտանգությունն ու բարեկեցությունը մսխած, ժողովրդի ու պետության ունեցվածքը մսխած ինչ-որ խմբակ, պարզ է, որ այդ խմբակի ձևակերպումները, որոնք հնարել են իրենք, կամ դրսից գրել-տվել են իրենց ձեռքը, անկեղծ չեն: Նրանց նպատակը պետությունն անկայուն ու անհանգիստ վիճակում պահելն է, պետության փլուզումը:
Եթե անալոգիայով նայենք՝ մեկ տարի առաջ նրանց աստեղային ժամն էր, ու նրանք չկարողացան դա ամբողջովին օգտագործել, որովհետև հայ ժողովուրդն այս ուժին լավ գիտի, ու ենթադրում եմ՝ իրենք իրենց հայտարարած մոբիլիզացիային չեն հասնելու:
– Նկատի ունեք, որ ընդդիմության նպատակը, իրենց բնորոշմամբ՝ դավաճանական քայլի կասեցո՞ւմը չէ:
– ՀՀ-ում կա Քրեական օրենսգիրք, որի շրջանակներում էլ իրենք պետք է ձևակերպեն՝ որն է դավաճանությունը: Բացի այս, կարծում եմ, որ իրենք պետք է այս իշխանության առողջության համար մոմ վառեն, քանի որ իրենց անվտանգության երաշխավորը հենց այս իշխանությունն է: Հայ ժողովուրդը շատ լավ տեսել ու հիշում է, թե իր գլխին ինչ են բերել այս ուժերը, ու եթե չլիներ այս իշխանությունը, Հայաստանի կողոպտված անցյալի համար պատասխան կտային: Դավաճանությունից խոսում են մարդիկ, որոնց ճակատին կարելի է հազար հատ դավաճանության խարան նկարել: Թող Քրեական օրենսգրքով գործող իշխանությանը դավաճանության համար տան դատի, իրենք շատ բաների մասին են խոսում՝ էս գիտենք, էն գիտենք:
Գիտե՞ք՝ գնացեք դիմե՛ք դատարան, ինչո՞ւ եք դուրս գալիս փողոց, եթե դավաճանության փաստե՞ր ունեք՝ ներկայացրե՛ք դատարան, ժողովուրդն էլ իմանա՝ իրականում դավաճանություն եղե՞լ է, թե՞ չի եղել, եթե չեն դիմում, ուրեմն սուտ են խոսում, թող հեքիաթներ չպատմեն:
– Դե, նշում են, որ այս դատական համակարգը, որը ենթարկվում է գործող իշխանությանը, չի կարող անաչառ քննել այդ փաստերը:
– Այս դատական համակարգը, ակնհայտ է, որ գործող իշխանությանը չի ենթարկվում, հնարավոր է, որ ինչ-որ առանձին դեպքեր լինեն, բայց ակնհայտ է, որ դատական համակարգի մի զգալի հատված թելերով կապված է իրենց, էդ դատավորները Հայաստանի կողոպտված անցյալը կերտածների հորեղբոր տղաներն են, ախպերներն ու սիրուհիներն են, թող գնան, դիմեն իրենց ստեղծած դատարաններին:
Ստացվում է, որ իրենց ժամանակ ապահովվել է Մխիթար Գոշի մակարդակով իրականացվող արդարադատություն, իսկ հիմա այն շատ վատ վիճակո՞ւմ է, թող հեքիաթներ չպատմեն:
– Պարո՛ն Սուքիասյան, եթե դատական համակարգն այսօր այն վիճակում է, որը նկարագրեցիք, եթե այդ մարդիկ, ինչպես ասում եք՝ կողոպտել ու թալանել են Հայաստանը, ինչո՞ւ գործող իշխանությունը չի վերափոխում դատական համակարգը, որ ի վերջո հանրությանը պարզ դառնա՝ այդ մարդիկ իսկապե՞ս թալանել են երկիրը, թե՞ դրանք ընդամենը խոսակցություններ են:
– Չեմ կարող ասել, երևի ինչ-որ մեթոդ են ընտրել ու դրանով որոշել, որ 40 տարի Հայաստանում պետք է օրենսդրական բարեփոխումներ իրականացնեն, վերջում էլ պարզվի՝ չի բարեփոխվել, սա արդեն իշխանության անհետևողականությունն է, գուցե նաև՝ ընտրած քաղաքականությունը, ինչի համար էլ Հայաստանի կողոպտված անցյալի ներկայացուցիչները լավագույնս ակտիվացել են:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում խորհրդարանական ընդդիմության աշխատանքները, արդյոք երկու խմբակցությունն էլ նույն օրակարգո՞վ են շարժվում:
– Խորհրդարանում ընդդիմություն գոյություն չունի, ընդդիմությունը դուք եք, ես եմ ու ցանկացած արժանապատիվ ու ողջամիտ հայ մարդ: Խորհրդարանում խցկված ուժերը կապ չունեն ընդդիմության հետ, թող իրենց չվերագրեն այդ անվանումը:
Այո՛, նրանք աշխատում են սինքրոն, նրանց օրակարգը նույնն է, որը, հավանաբար, ունի արտաքին թելադրանք, նրանք կատարում են ֆունկցիա, այն է՝ պետությունը պահել անկայուն վիճակում: Նրանց նպատակը միութենական պետությունն է, որի մասին հայտարարում էր իրենց ցուցակով խորհրդարան անցած, երկու մետրանոց բոյ ունեցող իրավաբանը, նրանց նպատակը դա է, նրանք ուրիշ օրակարգ չունեն:
Եթե իրենց նպատակը Հայաստանի, Արցախի փրկությունն էր, թող փրկեին: Հայաստանը ժամանակին հաղթել էր, հաղթական դիրքում կանգնած էր, թող փրկեին, հիմա ումի՞ց են եկել փրկում: Ենթադրում եմ, որպեսզի հայ ժողովուրդը փրկվի, իրենք պետք է չլինեն, Հայաստանը պետք է փրկել իրենցից: Սա, իհարկե, որևէ կերպ չի արդարացնում գործող իշխանության առանձին դեպքերում անգործությունը:
– Ձեր մատնանշած պատգամավորը Արամ Վարդևանյա՞նն է, ո՞ւմ նկատի ունեք:
– Ո՛չ, նա այդքան բոյ չունի: Ուրիշ իրավաբան կա, փորձեք գտնել, թե նրանց մեջ ով երկու մետրանոց բոյ ունի:
– Պարո՛ն Սուքիասյան, այնուամենայնիվ, եթե նոյեմբերի 9-ին նոր փաստաթուղթ ստորագրվի, ըստ ձեզ՝ ի՞նչ բովանդակություն և ազդեցություն կունենա այն ներքաղաքական կյանքում:
– «Եթե»-ով հնարավոր չէ ոչինչ կառուցել, բայց նրանք հիմիկվանից հրահրում են ըմբոստություն, անհնազանդություն: Որոշել են, որ մեկ տարի հետո ջրհեղեղ է լինելու, հիմիկվանից պատրաստվում են դրան, ինչն անհեթեթություն է: Կա իշխանություն, որը հայտարարել է, որ նման բան չկա, մեզ մնում է սպասել իշխանության գործողություններին:
Կստորագրի՞, հետո կհասկանանք՝ ի՛նչ է ստորագրել, դա բխո՞ւմ էր Հայաստանի շահերից, թե՞ ոչ, կա՞ր այլ տարբերակ: Սրանց հնարավոր կլինի պատասխանել հետո, հիմա այս մասին խոսելն ինքնանպատակ է:
Քրիստինե Աղաբեկյան
MediaLab.am
