Արցախի հիմնախնդրի լուծման բանակցային գործընթացը վերականգնելու ուղղությամբ ջանքեր են գործադրվում, դրանից այն կողմ առայժմ ոչինչ տեսանելի չէ: «Մեդիալաբի» հետ զրույցում նման դիտարկում է անում Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի ղեկավար Ստյոպա Սաֆարյանը: Նրա խոսքով՝ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն իր հայտարարություններով այս փուլում փորձում է փարատել հարցի վերաբերյալ հասարակության կասկածները:
Նշենք, որ վերջին շրջանում ակտիվացել են խոսակցություններն այն մասին, որ Հայաստանի իշխանությունները տարածքներ զիջելու պատրաստակամություն ունեն: Հարցին օրերս արձագանքեց վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը: «Մենք չենք կարող քննարկել «տարածքներ՝ խաղաղության դիմաց» բանաձևը»,- ասել էր Փաշինյանը՝ հավելելով, որ այսօր Հայաստանի կառավարությունն Արցախի հարցում վարում է մի քաղաքականություն, որը նախկինում ոչ մի կառավարություն չի վարել:
«Նիկոլ Փաշինանն ուղղակի փորձում է փարատել այն բոլոր կասկածները, որոնց մի մասն օբյեկտիվ է, մյուս մասը՝ անազնիվ ու սուբյեկտիվ»,- «Մեդիալաբին» ասում է Ստյոպա Սաֆարյանը:
Նրա խոսքով՝ իրականում հարցի վերաբերյալ օբյեկտիվ և սուբյեկտիվ մտահոգություններ կան: «Օբյեկտիվն այն է, որ նոր պրոցես է սկսվում, և մարդիկ՝ սկսած փորձագետներից մինչև հանրություն, ուզում են հասկանալ, թե ինչ է քննարկվում: Թերևս հասարակության աչքը վախեցած է նախկին շրջափուլերից, երբ հայտնաբերվեց, որ իշխանություններն անթույլատրելի բաներ են քննարկում»,- նշում է Սաֆարյանը:
Սուբյեկտիվ գործոնը, նրա խոսքով, այն է, որ միտումնավոր պղտորվում է մթնոլորտը, անվստահության մթնոլորտ է ստեղծվում, կասկածներ են հնչում, բաներ են վերագրվում վարչապետին, որոնք նրան ստիպում են ուղղակի բարձրաձայնել այն մասին, թե ինչ են խոսում կուլիսների հետևում: «Եվ այս կտրվածքով արդեն մի քանի բան հայկական կողմը հստակ հնչեցրել է: Մեկն այն է, որ իրենք առաջնահերթ են համարում Արցախի անվտանգության և կարգավիճակի հարցը, երկրորդ՝ իրենք չեն պատրաստվում բանակցել Արցախի փոխարեն:
Եվ նաև եղավ վերջին հայտարարությունը վարչապետի կողմից, որ իրենք չեն քննարկում «տարածքներ՝ խաղաղության դիմաց» բանաձևը»,- ասում է նա: Սաֆարյանը հիշեցնում է, որ «տարածքներ՝ խաղաղության դիմաց» բանաձևը հայտնի է եղել և՛ Լևոն Տեր-Պետրոսյանի նախագահության շրջանում, և՛ նաև Սերժ Սարգսյանի պաշտոնավարման վերջին հինգ տարիներին՝ որպես ընթացող բանակցությունների հենք:
Անդրադառնալով Գերմանիայի կանցլեր Անգելա Մերկելի այն հայտարարությանը, թե «Նիկոլ Փաշինյանը խիզախ քայլեր է ձեռնարկել, բայց մյուս կողմն էլ պետք է պատրաստակամ լինի», Սաֆարյանն ասում է, որ այդ հայտարարությամբ Գերմանիան քաջալերում է գործընթացի խաղաղ լուծմանն ուղղված հայկական կողմի դիրքորոշումը: Ավելի վաղ վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանն ասել էր, որ Ղարաբաղի հարցի կարգավորման ցանկացած տարբերակ պետք է ընդունելի լինի Հայաստանի, Ղարաբաղի և Ադրբեջանի ժողովուրդների համար: Հենց այս դիրքորոշումն էլ Անգելա Մերկելը խիզախություն է որակել:
Սաֆարյանն ասում է, որ Գերմանիան հետաքրքրված է գործընթացներով:
«Ընդհանուր առմամբ, եթե հիշում եք, դեռևս ամռանը, երբ Գերմանիայի կանցլերը այցելեց Հայաստան, այն ժամանակ էլ Գերմանիան մեծ հետաքրքրություն ցուցաբերեց տարածաշրջանում հակամարտությունների կարգավորման և այլնի կապակցությամբ, պատրաստակամություն հայտնեց օգտակար լինել և՛ Ադրբեջանում, և՛ Հայաստանում: Բնականաբար, այժմ, երբ տևական ընդմիջումից հետո երկու կողմերն առնվազն վերականգնում են հաղորդակցման ուղիները, կոմունիկացիան և փորձում են քննարկել նոր գործընթաց սկսելու դետալներ, բնականաբար, հասկանալի է, որ եվրոպական այդ երկիրը չի կարող անտարբեր լինել»,- նկատում է Ստյոպա Սաֆարյանը:
Նրա խոսքով՝մանավանդ որ Գերմանիայի կանցլերի այցը տարածաշրջան ցույց տվեց, որ այդ երկիրը նաև տարածաշրջանային քաղաքականության ամբիցիաներ, նաև հետաքրքրություններ ունի և չի կարող անտեսել կայունության, խաղաղության, հակամարտության կարգավորման և այլ հարցեր:
Ռոզա Հովհաննիսյան
MediaLab.am
