«Վերքը տարբերվում էր սովորական այրվածքից, խորը՝ տեղ-տեղ մինչև ոսկորները գնացող փոսիկներ էին». ֆոսֆորային ռումբ, պատերազմ՝ արգելված զենքերով

Այրվածքաբանության ազգային կենտրոնում բուժում ստացած 19-ամյա զինծառայողը հիշում է, թե ինչպես Արցախում պատերազմի օրերին պայթյունի հետևանքով խորը այրվածքներ ստացավ։ Պատերազմի առաջին օրերն էին։  «Բլինդաժում նստած էինք, պայթյուն եղավ, խորը այրվածքներ ստացա, որոնք, պարզվեց՝ դժվար են բուժվում։ Հետագայում բժիշկներն ասացին, որ հնարավոր է՝ ֆոսֆորային ռումբի կիրառման հետևանք է»,- ասում է զինծառայողը։ «Վերքը տարբերվում էր սովորական այրվածքից, […]

«Պատերազմի դաշտում՝ վիրահատարանում, հետվիրահատական սրահներում, բժիշկը, բուժքույրը, մայրապետը չեն պարտվել…». 44 օր՝ մահվան ու կյանքի սահմանին

Բուժքույր Ելենա Զալյան Ստեփանակերտի հանրապետական բժշկական կենտրոնում աշխատում է որպես մայրապետ։ Հադրութի շրջանի Ուխտաձոր գյուղից է, բնակվում էր Շուշիում։ 23 տարեկան է։ «Սեպտեմբերի 26-ին վիրահատություն ունեինք։ Երևանից բժիշկներ էին եկել, պետք է մնայինք, աշխատեինք։ Վիրահատությունից հետո մեզ գովեցին, ուրախ էինք այդ օրը, քնեցինք։ Առավոտյան, որ պետք է արթնանայինք ու հերթափոխը հանձնեինք, ձայներ լսեցի։ Աղջիկներից մեկի […]

Կոռնիձորի նոր ուրվապատկերը

Նոյեմբերի 9-ին կնքված եռակողմ հայտարարությունից հետո բազմաթիվ հայկական գյուղեր, որոնք գտնվում էին Արցախի և Հայաստանի թիկունքում, դարձան սահմանային՝ առանց անվտանգության գոտու: Մարդիկ կարճ ժամանակում կանգնեցին նոր իրականության առաջ, չհստակեցված սահմանների հետևանքով ի հայտ եկան նոր խնդիրներ. տեղանքում չկողմնորոշվելով՝ հաճախակի դարձան դեպքերը, երբ տեղաբնակները մոլորվեցին՝ հայտնվելով թշնամու թիրախում կամ գերեվարվեցին։  Կոռնիձորի Ասլանը, Քաշաթաղի շրջանի  Խաչգետիկ գյուղում […]

«Կորոնավիրուս հայտնաբերվեց մոտս, վատ էի զգում, բայց գնում էի գործի». Սոցիալական պատասխանատվության և վտանգի արանքում

Բարձր ջերմությամբ և վատ ինքնազգացողությամբ Գայանե Եղիազարյանն օրեր շարունակ աշխատանքի էր գնում, մինչև մի օր անկողնուց ելնել ուղղակի չկարողացավ։ 64-ամյա Գայանեն աշխատում է Երևանի արվարձանային թաղամասերից մեկի մթերքի խանութում։  «Կորոնավիրուս հայտնաբերվեց մոտս։ Չէի պատկերացնում։ Վատ էի զգում, բայց գնում էի գործի։ Ո՞նց չգնայի… Գործս կկորցնեի, հազիվ էի գտել»,- «Մեդիալաբին» ասում է նա։  Հավաքարար էր, օրական […]

«Մենք կտրված ենք ինֆորմացիայից». Կորոնավիրուսային համավարակը լսողության խանգարում ունեցող մարդկանց դարձրել է կրկնակի խոցելի

Երևանի 43-ամյա բնակիչ Մարիամ Մելիքյանը և նրա ամուսինը՝ Սարիկը, լսողության խանգարում ունեն։ Համավարակն ինչպես բոլորի, այնպես էլ նրանց համար անսովոր ու ծանր իրավիճակ ստեղծեց։ Սակայն, ի տարբերություն լսողների, լսողության խանգարում ունեցողներն էլ ավելի մեծ մարտահրավերների բախվեցին ոչ միայն ստեղծված սոցիալական իրավիճակի, այլ նաև հաղորդակցման և հիվանդության մասին տեղեկացված ու պաշտպանված լինելու առումով։ Ամեն ինչ հատկապես […]

«Ռիսկը գործի կեսն է, եթե ռիսկի չդիմես, ոչնչի չես հասնի». մայրության և բազում դժվարությունների խաչմերուկում Մերին փորձում է կրկին հաղթանակած դուրս գալ

Ապրելու և հաղթելու Մերիի պատմությունը սկսվեց 27 տարի առաջ, երբ ընդամենը 7 տարեկան էր։ «Ռիսկը գործի կեսն է, եթե ռիսկի չդիմես, ոչնչի չես հասնի»,- իր կյանքի կռվում հաղթելու բանաձևն է ներկայացնում առաջին խմբի հաշմանդամ, միայնակ մայր, Սյունիքի մարզի Կապան քաղաքի 35-ամյա բնակիչ Մերի Մեժլումյանը։  Նա բակում խաղացող հենց այն աղջնակն է, որ 1993-ի հուլիսի 23-ին […]

Երբ տարեցները որոշում են դիմել ծայրահեղ քայլի. Հայաստանում աճել են ինքնասպանության փորձերը

Արարատի մարզում տարեց ամուսինների ինքնասպանության փորձի մասին լուրը նախորդ տարի ցնցել էր տեղի բնակչությանը։  2019 թվականի հունվարի 4-ին «սուր էկզոգեն թունավորում գյուղատնտեսական թունաքիմիկատով» ախտորոշմամբ հիվանդանոց էին տեղափոխվել Արարատի մարզի Ազատավան գյուղի բնակիչներ 88-ամյա Ռաֆիկ Մաթևոսյանը և 79-ամյա Օֆիկ Մաթևոսյանը:  Պարզվել էր, որ նրանք ամուսիններ էին և իրենց տանն ինքնասպանություն գործելու նպատակով խմել էին «Ագրոֆոս սուպեր» […]

Անչափահասի նկատմամբ սեռական բռնություն, հղիություն, անապահովություն ու տաբուներ. մասնագետները փոփոխության հույսեր են փայփայում

Հարազատ եղբոր կողմից սեռական բռնության ենթարկվելուց և հղիանալուց հետո 15-ամյա Անուշի կյանքում իսկական դժոխք սկսվեց: Ամիսներ շարունակ բարդ ապրումներից և հոգեբանական ծայրահեղ վիճակից հետո Անուշը երեխային ծննդաբերելուց հետո հիվանդանոցում թողեց, սակայն ստիպված էր կրկին հայրական տուն վերադառնալ և շարունակել ապրել նույն հարկի տակ եղբոր և ծնողների հետ: Մասնագետները չեն կարողացել լիարժեք աջակցություն ցուցաբերել աղջկան, քանի […]

«Գիտեմ, որ սխալ բան եմ անում, բայց էլ չեմ դիմանում». արտակարգ իրավիճակում դեռահասները հայտնվել են խոցելի իրավիճակում

Երբ 15-ամյա Աննայի մայրն ուշ գիշերը մտավ աղջկա սենյակ, որ լույսը մարի, զարմանքից քար կտրեց. աղջկա փոխարեն անկողնում, վերմակի տակ, փաթաթված շորեր էին։ Աննան փախել էր տնից։ «Գիտեմ, որ սխալ բան եմ անում, բայց ես էլ չեմ դիմանում։ Ուղղակի չեմ դիմանում։ Կներեք ինձ»,- սեղանին թողած երկարաշունչ նամակում գրել էր աղջիկը։  Աննայի մայրը՝ Մարիամ Խաչատրյանը, ասում […]

«Հարազատներս տուն չեն թողնում, ասում են՝ կա՛մ երեխան, կա՛մ մենք». քրեական պատասխանատվություն՝ երեխայից հրաժարվելուն դրդելու համար

«Տանենք թողենք մանկատուն, տեսնենք՝ մի տարվա մեջ թե մարդ դառնա, կվերցնենք»․ այսպես էր արձագանքել վերջերս Երևանի ծննդատներից մեկում ծնված փոքրիկ Ալինայի տատիկը, երբ իմացել էր, որ երեխան Դաունի համախտանիշ ունի։  Ալինան Սյունիքի մարզի գյուղերից մեկում ապրող Թորոսյանների ընտանիքի երրորդ երեխան է։ Նրանց առաջնեկը նույնպես առողջական խնդիրներ ունի, և այդ պատճառով էլ տատիկը ծնողներին պարտադրել էր […]

Անմաքս առևտուր կամ խաղեր առանց կանոնների. ՊԵԿ-ը հովանավորչությա՞մբ է զբաղված

Չնայած ունեցած հիասթափությանը՝ Հայաստանում անմաքս առևտրի ոլորտում գործունեություն ծավալել ցանկացող կազմակերպությունները լիահույս են, որ առաջիկայում դաշտում սպասվող գործընթացները հնարավորինս թափանցիկ ու արդար կլինեն և կրկին փորձ չի արվի առանց մրցույթ կազմակերպելու առավելություն տալ ընկերություններից մեկին։ «Մեզ ասել են, որ շուտով կսկսեն գործընթացները։ Պատրաստվում են հողատարածքներ առանձնացնել և մրցույթներ հայտարարել։ Հունվարի 30-ին Կառավարության նիստի ժամանակ վարչապետը […]

Թունաքիմիկատներ, արգելված հակաբիոտիկներ, ծանր մետաղներ. Հայկական մեղրում հայտնաբերվել են արգելված նյութեր

47-ամյա Արսեն Մագդալյանը 12 տարի է՝ զբաղվում է մեղվապահությամբ, ունի խոշոր մեղվաընտանիքներ, 150-ից ավելի փեթակ։ Տարվա տարբեր եղանակներին նա մեղուներին տեղաշարժում է մարզից մարզ, համայնքից համայնք՝ ավելի ապահով ու անվտանգ մեղր ստանալու մտադրությամբ:  Նրա մեղուներն ապրում են Արարատի մարզի Այգեստան գյուղում խոր աշնանը և գարնանը՝ մինչև մայիսի վերջ, այնուհետև հունիսի սկզբներին մեղուներին տեղափոխում է Կոտայքի […]

«Աղջիկ լինի` կհանես, մինչև տղա ունենանք». Սելեկտիվ աբորտների նվազման միտումները հուսադրող, բայց դեռևս մտահոգիչ են

«Երբ ծնվել եմ, հարազատներս լքել են մորս ու թողել են միայնակ հիվանդանոցում, քանի որ ընտանիքում երրորդ աղջիկն էի։ Մինչև վերջին պահը բժիշկը հավատացրել է ծնողներիս, թե տղա են ունենալու։ Հայրս շատ անտրամադիր դուրս է եկել հիվանդանոցից, գնացել տուն ու երկար փակվել իր սենյակում։ Ոչ մեկի հետ խոսել չէր ուզում, ոչ մեկի երեսը չէր ուզում տեսնել։ […]

«Առավոտը բացվում էր՝ անարգանք ու ծեծ, գալիս քացով խփում էր պառկած տեղս». Ընտանեկան բռնությունը՝ կարանտինի ու մեկուսացման օրերին

Քսանհինգ տարի բռնարար ամուսնու հետ ապրած Ալլան արտակարգ դրության օրերին փախել է տնից: Ալլան ասում է, որ երկար տարիներ  ապրում էր մի մարդու հետ, ով իրեն ենթարկել է բռնության բոլոր տեսակների։  «25 տարի տառապել եմ, հանուն երեխաների, հանուն ընտանիքի, բայց կյանքս իրական դժոխք դարձավ, երբ հայտարարեցին, որ կորոնավիրուսի հետ կապված բոլորը մնալու են տանը, մեր […]

Ներառական կրթություն` հականերառական միջավայրում․ «Չունենալով հիմք՝ միանգամից ուզում ենք տանիք կառուցել»

Դասերից մեկի ժամանակ 12-ամյա Վրեժը վերջերս բարձրացել է սեղանի վրա ու քնել։  Դասընկերները նրան չեն խանգարել, ծածկոց են գցել վրան ու դասը շարունակել հարևան դասասենյակում։ Վրեժը Դաունի համախտանիշ ունի։ Կլորիկ դեմքով, շագանակագույն մազերով, խաժ, ժպտուն աչքերով Վրեժին Երևանի համար 169 դպրոցում բոլորն են սիրում։  Նա հյուրերի հետ խոսում է հայացքը խոնարհած, ասում է՝ ամաչում եմ։ […]

«Ասեց՝ կամ փող կուղարկես, կամ տկլոր նկարներդ բոլորը կտեսնեն»․ Ճաղերից այն կողմ՝ սիրո և շանտաժի թակարդում

30-ամյա Լիլիթ Մնացականյանը (տվյալները փոխված են) չէր էլ պատկերացնում, թե համացանցով սկիզբ առած ռոմանտիկ ծանոթությունը ի՛նչ խնդիրներ կարող էր ստեղծել իր համար։ Պատմում է, որ շուրջ 7-8 ամիս ամեն օր ակտիվ շփվել էր սոցիալական ցանցում իրեն ծանոթանալու հայտ ուղարկած, ապա շատ հարազատ դարձած տղամարդու հետ և շատ կարճ ժամանակում սիրահարվել։  Ասում է, որ մտքի ծայրով […]

«Սարսափելի», «բարբարոս» երկիր Հայաստանը կամ՝ սուտ՝ հանուն բարեկեցիկ կյանքի Եվրոպայում

«Սարսափելի», «բարբարոս» երկիր Հայաստանը կամ՝ սուտ՝ հանուն բարեկեցիկ կյանքի Եվրոպայում

39-ամյա Անահիտը 2010-ին Գերմանիա է մեկնել ու այնտեղ ապաստանել՝ սուտ տեղեկություն ներկայացնելով գերմանական իշխանություններին, ներկայանալով որպես հալածյալ: Նա հայտնել է, թե իրեն քաղաքական հայացքների համար Հայաստանի իշխանությունները հետապնդման են ենթարկել, ինքն այստեղ ազատ չէ: Սակայն տարիներ անց պարզվել է, որ նա ընդամենը բանկից, որտեղ աշխատել է, գողություն է կատարել և այդ գումարով էլ հենց մեկնել Եվրոպա՝ լավ, պայծառ կյանքի փնտրտուքներով: 

«Ինձ ու ամուսնուս մերկացրին, քարշ տվեցին հյուրասենյակ, ծիծաղում էին մեզ վրա և պահանջում լքել իրենց երկիրը»․ Գերմանիայից Հայաստան՝ իրավունքի խախտումներով

«Ինձ ու ամուսնուս մերկացրին, քարշ տվեցին հյուրասենյակ, ծիծաղում էին մեզ վրա և պահանջում լքել իրենց երկիրը»․ Գերմանիայից Հայաստան՝ իրավունքի խախտումներով

Նաիրան հուզմունքով և դառնությամբ է հիշում Բեռլինում անցկացրած իր և ամուսնու վերջին գիշերը։ Ասում է, որ իրենց նկատմամբ գերմանացի ոստիկանների ստորացուցիչ գործողությունների դեմ փորձել է բողոքել արդեն Հայաստանում՝ սակայն ապարդյուն։

Դեպորտ Եվրոպայից՝ քաղցկեղով․ «Փրկվելու և գոյատևելու հույս մենք չունենք»․ Հայաստանում 20 տարում նորահայտ քաղցկեղի դեպքերն աճել են 78%-ով

Դեպորտ Եվրոպայից՝ քաղցկեղով․ «Փրկվելու և գոյատևելու հույս մենք չունենք»․ Հայաստանում 20 տարում նորահայտ քաղցկեղի դեպքերն աճել են 78%-ով

Մխիթարյանների ընտանիքի համար Գերմանիայից Հայաստան արտաքսումը ավարտվել է ողբերգությամբ. արյան քաղցկեղով հիվանդ 32-ամյա Արմենը վերադառնալուց 60 օր անց մահացել է: 

«Էխոն ցույց տվեց աղջիկ, աբորտից հետո պարզվեց՝ տղաներ էին»․ Հայաստանում չգրանցվող սելեկտիվ աբորտները շարունակում են մտահոգիչ մնալ

«Էխոն ցույց տվեց աղջիկ, աբորտից հետո պարզվեց՝ տղաներ էին»․ Հայաստանում չգրանցվող սելեկտիվ աբորտները շարունակում են մտահոգիչ մնալ

30-ամյա Աննան վերջին մեկ տարվա ընթացքում երկու անգամ հղիության արհեստական ընդհատում է արել՝ մեկը 14 շաբաթականում, մյուսը՝ 13: Նրա չծնված երկու երեխաներն էլ տղա էին, թեպետ երիտասարդ կինը նրանցից ազատվել էր որպես աղջիկներ: