Կառավարությունում սկիզբ առած փոփոխությունները հերթական իմիտացիան են, քանի որ համակարգն այնպիսին է, որ փոփոխություն անել հնարավոր չէ: Այս կարծիքին է «Քաղաքական և միջազգային հարաբերությունների հայկական կենտրոնի» ղեկավար Աղասի Ենոքյանը՝ անդրադառնալով կառավարության կազմի փոփոխությանը:
«Այսինքն՝ փոփոխություն ի՞նչ է նշանակում: Մեր տնտեսության զարգացման համար երկու հիմնական խնդիր կա՝ մենաշնորհները և տնտեսական ու քաղաքական դաշտում ռուսական ուղղավածությունը: Այդ երկուսն էլ այնպիսի գործոններ են, որոնց կառավարությունը չի կարող ձեռք տալ: Մենաշնորհներին եթե ձեռք տա, քաղաքական համակարգը կքանդվի, եթե փոխվի արտաքին քաղաքական կողմնորոշումը, կրկին կքանդվի»,- «Մեդիալաբին» ասում է Աղասի Ենոքյանը:
Նա նկատում է, որ տնտեսությունում մենաշնորհների վերացումը, ինչի մասին կառվարությունը մի քանի ամիս է, ինչ խոսում է, հնարավոր չէ ապահովել, քանի որ մենաշնորհները հենց այս համակարգի հիմքն են:
«Չկա մենաշնորհ, չկա քաղաքական այս համակարգը, հետևաբար այդ քայլին չեն գնա, քանի որ սա ինքնասպան ռեժիմ չէ»,֊ասում է նա:
Հիշեցնենք, որ նախկին վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի հրաժարականից հետո նոր կառավարության ձևավորումը սկիզբ դրվեց մի քանի առանցքային նախարարների փոփոխությամբ:
Իրենց պաշտոնից հեռացվել են ֆինանսների նախարար Գագիկ Խաչատրայնը, Տրանսպորտի և կապի նախարար Գագիկ Բեգլարյանը, էներգետիկայի նախարար Լևոն Յոլյանը, գյուղատնտեսության նախարար Սերգո Կարապետյանը, սպասվում են նոր փոփոխություններ: Նոր նշանակված նախարարների մեծ մասը նախկինում կառավարությունում չեն աշխատել, և ինչպես նորանշանակ վարչապետ Կարեն Կարապետյանն է հայտարարել, նրանցից համարձակ քայլեր է ակնկալում՝ տնտեսությունը վերակենդանացնելու համար:
Աղասի Ենոքյանը կարծում է, որ այս փուլում այս փոփոխության նապատակն ընդամենը մեկն է՝ խորհրդարանական ընտրություններից առաջ փորձել մաքրել իշխող ՀՀԿ-ի դեմքը, որպեսզի ՀՀԿ-ն մի փոքր ժողովրդի աջակցությունն ունենա: Ընտրություններից հետո նախկին վիճակն է լինելու: Նախորդ տարիներին էլ Սերժ Սարգսյանը խոշորին գլխից բռնելու ու փոփոխություններ անելու հանձրարականներ էր տվել, բայց հանրությունն այդպես էլ արդյունք չտեսավ:
«Մենք բոլորս գիտենք՝ ովքեր են այդ խոշորները, տեսնում ենք, որ նրանց ձեռք չեն տալիս և չեն կարող ձեռք տալ»,- ասում է Ենոքյանը:
«Միջազգային և անվտանգության հարցերի հայկական ինստիտուտի ղեկավար Ստյոպա Սաֆարյանի կարծիքով՝ նորանշանակ վարչապետ Կարեն Կարապետյանի առաջ ակնհայտորեն խնդիր է դրված համակարգում փոքրիշատե լավացնել կառավարման որակը, որպեսզի հանրային դժգոհությունները մեղմվեն:
«Դրա հետ կապված ինքն ունի որոշակի կոնցեպցիա, որն այժմ իրականացնում է և որի վերաբերյալ ակնհայտորեն ստացել է Սերժ Սարգսյանի համաձայնությունը: Դա իրականացնում են, եթե անգամ դա պահանջի զոհաբերել նախորդ կառավարության կազմից որոշ կարկառուն պաշտոնյաների, օրինակ, Գագիկ Խաչատրյանին, Գագիկ Բեգլարյանին և այլն: Սկսած Հովիկ Աբրահամյանից, վերջացրած այս նախարարներով, նրանց վատ իմիջն արդեն իսկ անվստահություն էր առաջացնում հանրության մոտ: Այժմ կարծես թե Կարեն Կարապետյանը նման խնդիր ունի իր առջև դրված»,- «Մեդիալաբին» ասում է Ստյոպա Սաֆարյանը:
Միաժամանակ նա նշում է, որ լայն առումով թերահավատ է այս գործողությունների հաջողության հարցում: Խաղի այս կանոնների պարագայում, ըստ Սաֆարյանի, անգամ այդ փոքրիկ խնդիրը լուծել հնարավոր չէ, երբ խոշոր առումով համակարգն ինքն արատավոր է և արատի վրա կառուցված:
Փոփոխությունների ֆոնին Կարեն Կարապետյանը նախարարներին օրեր առաջ հորդորել էր «պրիմիտիվ գողությունը»: Ստյոպա Սաֆարյանը կարծում է, որ վարչապետն անհաջող ձևակերպում է տվել, որը հենգնանքի է արժանացել հանրության կողմից, այսինքն՝ խոշոր գողություն արեք:
«Բայց պետք է արձանագրենք, որ առաջին անգամ է, երբ վարչապետը կառավարությանը բացահայտ մեղադրում է գողության մեջ: Սա թերևս ուշադրությունից չպետք է վրիպի: Նախկինում, երբ միշտ խոսվում էր գողության մասին, ասում էին՝ փաստեր ունեք, ներկայացրեք, Հովիկ Աբրահամյանն ասում էր՝ եթե կոռուպցիայի մասին փաստեր ունեք, գրեք Դավիթ Հարությունյանի էլեկտրոնային փոստին: Նախկին կառավարությունները երբեք չեն խոստավանել, որ գողություն կա: Այժմ սա, որքան էլ խամրել է այդ պրիմիտիվ բառի կողքին, այնուամենայնիվ բավականին աննախադեպ հայտարարություն է վարչապետի կողմից, որ նախորդ կառավարությունը կամ հանդուրժող է եղել այդ գողության հանդեպ, կամ էլ մասնակից է եղել այդ գողությանը»,- «Մեդիալաբին» ասում է Ստյոպա Սաֆարյանը:
Ընդհանուր առմամբ, վերլուծաբանի խոսքով, կառավարության այս փոփոխությունների նպատակը հետևյալն է՝ 2017 թվականի խորհրդարանական ընտրությունների նախաշեմին կա հասարակության դժգոհությունը մեղմելու մեծ հրամայական ու նպատակ:
«Ես չեմ կարծում, որ իշխանությունն այնքան միամիտ է, որ մտածի, թե պարզապես խոսքերով կարող է հասարակությանը կերակրել: Ի վերջո, մի քանի ամիս հետո հասարակությունն արդյունք է ուզելու, իրենք պետք է արդյունք ցույց տան: Իշխանությունն ու Սերժ Սարգսյանը գիտակցում են դա և առնվազն այս պահին կտան այդ ազատությունը վարչապետին՝ բռնելու որոշ պրիմիտիվ գողերի»,- ասում է Սաֆարյանը:
Էմմա Մանուկյան
MediaLab.am