Դպրոցների տնօրեններն ընդդեմ «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» հասարակական կազմակերպության գործում առկա է վտանգ, որ եթե այս ոճով հայցեր ներկայացվեն դատարաններ և այդ հայցերը բավարարվեն, ապա հնարավոր է մենք շուտով ունենանք մի հասարակություն, որտեղ ոչ ոք չհամարձակվի բարձրաձայնել ամենաակնհայտ խախտումների մասին: «Մեդիալաբի» հետ զրույցում նման դիտարկում արեց փաստաբան Հայկ Ալումյանը՝ անդրադառնալով 30 դպրոցների ու մանկապարտեզների տնօրենների կողմից «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ-ի ու կազմակերպության ղեկավար Դանիել Իոաննիսյանին դատի տալու հարցին:
Հիշեցնենք, որ նախընտրական շրջանում ՀՀԿ-ի համար ձայներ հավաքագրած դպրոցների և մանկապարտեզների 30 տնօրեններ Վարչական դատարան հայց են ներկայացրել «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ-ի և կազմակերպության ղեկավար Դանիել Իոաննիսյանի դեմ՝ պահանջելով 2 մլն-ական դրամ փոխհատուցում ու հրապարակային հերքում:
Նախքան ապրիլի 2-ի խորհրդարանական ընտրությունները, Դանիել Իոաննիսյանի ղեկավարած կառույցը հրապարակել էր 114 դպրոցների և մանկապարտեզների տնօրենների հեռախոսային խոսակցությունների ձայնագրությունները, որոնք փաստում էին, որ տնօրենները ՀՀԿ-ի համար ձայներ են հավաքագրել:
Ընդ որում, կան փաստեր, որ դրանք արվել են վերադաս մարմինների հրահանգով, տնօրեններն այդ ցուցակները մարզպետարաններ ու այլ կառույցներ են ներկայացրել: Հրապարակումից հետո ՀՀԿ-ական գործիչներն ու տնօրենները հայտարարեցին, որ օրենքով արգելված չէ որևէ քաղաքական ուժի օգտին ցուցակ կազմելը, եթե այդ աշխատանքը կատարվում է աշխատանքային ժամերից դուրս: Ըստ տնօրենների՝ իրենք հենց աշխատանքային ժամերից դուրս են զբաղվել այդ գործով:
Սակայն, ընտրություններից անմիջապես հետո, տնօրեններին պատժելու փոխարեն հենց վերջիններս դատական հայց ներկայացրեցին ընդդեմ բացահայտումներ արած կազմակերպության եւ ՀԿ ղեկավար Դանիել Իոաննիսյանի: Իշխող ՀՀԿ-ն արդեն հայտնել է իր դիրքորոշումն այս հարցում՝ աջակցություն տնօրեններին։
Ստեղծված իրավիճակին այսօր անդրադարձել է նաև հանրահայտ System of a Down խմբի մեներգիչ Սերժ Թանկյանը՝ շեշտելով, թե «Դանիել Իոաննիսյանը, ով փորձում է ուշադրության կենտրոնում պահել կաշառակերության ու անարդարությունների վերաբերյալ հարցերը, պետք է գովաբանվի, ոչ թե հետապնդվի»:
Ըստ Թանկյանի՝ եթե այս գործին մասնակցություն ունեցած դպրոցի տնօրեններն ամաչում են իրենց անհարիր արարքների բացահայտման համար, նրանք պետք է փնտրեն այն մեղավորներին, ովքեր իրենց այդ վիճակի մեջ են գցել, ոչ թե լրագրողի դեմ դուրս գան:
Փաստաբան Հայկ Ալումյանն արձնագարում է, որ «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» ՀԿ բացահայտումներից հետո իրավապահների կողմից տնօրենների մասով գործերին ընթացք չտրվեց:
«Առայժմ տեսանելի է, որ Գլխավոր դատախազությունն ընթացք չի տվել այն տվյալներին, որոնք տեղ են գտել այդ կազմակերպության բացահայտումներում: Այդ տվյալները բավարար էին, որպեսզի դատախազությունը հարուցեր քրեական գործ: Այնինչ, հրապարակումներից հետո այդ հրապարակումների հեղինակի նեղ անձնական տվյալներն ու ընտանեկան հարցերը հանվեցին ջրի երես, դրվեցին շրջանառության մեջ: Շատ լուրջ հիմքեր կան մտածելու, որ այդ տվյալները ջրի երես են հանվել հենց պետական կառույցների կողմից, որովհետև այդ տվյաներին տիրապետում էր ոստիկանությունը: Սա շատ վատ նախադեպ կարող է լինել»,- «Մեդիալաբին» ասում է Հայկ Ալումյանը:
Ըստ նրա՝ այս գործի շուրջ պետք է համախմբվի ողջ հասարակությունը:
«Եվ եթե մենք չենք ուզում ունենալ մի հասարակություն, որտեղ ոչ ոք չի համարձակվի ամենաակնհայտ բաները բարձրաձայնել, ուրեմն մենք պետք է այս գործի շուրջ բոլորով համախմբվենք: Բոլոր այն մարդիկ, ովքեր չեն ուզում, որ իրենց լեզուները կարճացնեն, բոլոր այդ քաղաքացիներին այս հարցը վերաբերելու է»,- ասաց նա:
Անդրադառնալով այն հարցին, որ եթե անգամ հայաստանյան դատական ատյանները հօգուտ տնօրենների վճիռներ կայացնեն, միաջազգային դատական ատյաններում «Իրազեկ քաղաքացիների միավորում» կարող է հասնել հաղթանակի, Ալումյանը նշում է.
«Սա մի գործ է, որ ներպետական ատյաններում տնօրենները, իմ գնահատմամբ, քիչ հավանական է, որ շահեն, եթե, իհարկե, իրենց ջանքերին չմիանա ադմինստրատիվ ռեսուրսը»:
Ըստ փաստաբանի՝ այս գործը շատ նման է Սանդի Թայմսն ընդդեմ Միացյալ Թագավորության գործին, որտեղ Եվրոպական դատարանը նեղ մակարդակի բարձրացրեց մամուլի ազատության և խոսքի ազատության ինստիտուտը:
«ՄԻԵԴ-ն ասաց, որ մամուլի ազատությունը նրա համար չէ, որ բոլորի համար հաճելի տեղեկություններ տարածի: Այդ տեղեկությունները կարող են լինել ցնցող, ոչ այնքան հաճելի, անգամ շատ տհաճ, բայց այդ ամենը պետք է հանդուրժել և խրախուսել, որպեսզի հասարակության մեջ լինի բանավեճ հասարակությանը հուզող հարցերի վերաբերյալ: Եվ Միացյալ Թագավորությունը ճանաչվեց պարտվող հենց այն բանի համար, որ մասնավոր կազմակերպությունը, որը դատի էր տվել լրագրողներին, զբաղեցրել էր այդ մասնավոր կազմակերպության կողմը և լրագրողներին սահմանափակել էր: Հիմա այս գործի մեջ շատ հանգամանքներ եմ տեսնում որոնք, շատ նման են Սանդի Թայմսն ընդդեմ Միացյալ թագավորության գործին: Դրանից ելնելով էլ ես շատ լավատեսորեն եմ տրամադրված այդ գործի ընթացքի վերջնական լուծման հետ կապված՝ թե ներպետական ատյաններում, առավել ևս՝ Եվրոպական դատարանում»,- «Մեդիալաբին» ասում է Ալումյանը:
Ռոզա Հովհաննիսյան
MediaLab.am