Թեև նախօրեին Ամերիկայի Միացյալ Նահանգների Սենատի արտաքին հարաբերությունների հանձնաժողովը հավանություն էր տվել Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանի պաշտոնում Մեթյու Բրայզայի նշանակմանը, այդուհանդերձ, նրա թեկնածությունը դեռևս վերջնականապես չի հաստատվել:
Նախօրեին Սենատում Բրայզայի թեկնածությունը հաստատվելուց հետո (հանձնաժողովի 19 անդամներից 17-ը կողմ են քվեարկել, դեմ են արտահայտվել միայն երկու հայամետ սենատորներ) դեմ քվեարկած սենատորներից մեկը` Բարբարա Բոքսերը, վետո է կիրառել` արգելափակելով Մեթյու Բրայզայի թեկնածությունը:
Իսկ սա նշանակում է, որ ԱՄՆ Սենատի լիագումար նիստում չի քննարկվելու Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանի պաշտոնում Մեթյու Բրայզայի նշանակման հարցը:
Խոչընդոտներով ուղեկցվող Բրայզայի նշանակման հարցը արդեն տևական ժամանակ է` Վաշինգտոնի Հայ դատի գրասենյակի ակտիվ լոբբիստական աշխատանքի արդյունք է:
Սեպտեմբերի 22-ին Հայ դատի գրասենյակի տարածած հաղորդագրության մեջ գրասենյակի տնօրեն Արամ Համբարյանն այդ քայլից հետո երախտագիտություն է հայտնել Բարբարա Բոքսերին և մյուս հայամետ սենատոր Ռոբերտ Մենենդեսին, որը Բրայզայի թեկնածության դեմ արտահայտված երկրորդ սենատորն է:
«Սենատոր Բոքսերի շնորհիվ Միացյալ Նահանգների դիվանագիտությունն այսօր խուսափեց ձախողումից: Լուրջ սխալ կլիներ` ինչպես Միացյալ Նահանգների ռազմավարական շահերի, այնպես էլ Կովկասում հարատև խաղաղության հույսերի առումով, Մեթյու Բրայզային Բաքու ուղարկելը` Ադրբեջանի ղեկավարների կողմից պատերազմի վերսկսման ահագնացող սպառնալիքների լույսի ներքո»,- ասել է Համբարյանը:
Հայ դատի գրասենյակի տնօրենը հայտարարել է նաև, թե հաշվի առնելով Բրայզայի գործունեությունը` նա հստակաբար «կարող էր լինել ոչ այն դիվանագետը, ոչ պատշաճ ժամանակ և ոչ պատշաճ պաշտոնում»:
Նշենք, որ չնայած այս իրադարձությունների նկատմամբ Հայաստանում տիրող անթաքույց հետաքրքրությանը, այդուհանդերձ, քաղաքական ուժերը չեն շտապում գնահատական տալ Բրայզայի` Ադրբեջանում դեսպանի պաշտոնում նշանակել-չնշանակելու հարցին:
ՀՅԴ Հայ դատի հայաստանյան գրասենյակի պատասխանատու Կիրո Մանոյանը «Մեդիալաբին» ասաց, որ եթե տարբերություն չկա, թե ով կլինի դեսպանը, քանի որ ԱՄՆ արտաքին քաղաքականությունը որոշվում է նախագահի և պետքարտուղարի կողմից, «Սենատը բոլոր դեսպաններին հաստատելու կարիք չպիտի ունենար»:
«Բայց այդ հաստատելու կարիքը կա, քանի որ քաղաքականությունը` քաղաքականություն, բայց անհատները դերակատարություն ունեն: Այնպես որ, այդ պնդումներն այնքան էլ ճիշտ չեն»,- նշեց Կիրո Մանոյանը:
Մանոյանի խոսքով` իհարկե, դեսպան նշանակելու հարցը ԱՄՆ ներքին խնդիրն է, և ինքը` որպես Հայաստանում գործող կազմակերպության ներկայացուցիչ, չի կարող խառնվել այդ ներքին գործերին, բայց, այնուամենայնիվ, Մեթյու Բրայզայի տիկնոջ կապերն «ինչ-որ իմաստով մտահոգությունների տեղիք են տալիս»:
Հիշեցնենք, որ Մեթյու Բրայզայի կինը` Զեյնո Բարանը, ազգությամբ թուրք է:
Իշխող Հանրապետական կուսակցության ներկայացուցիչ, ԱԺ պատգամավոր Հովհաննես Սահակյանը «Մեդիալաբին» ասաց, որ որևէ երկրում դեսպան նշանակել-չնշանակելու հարցը ԱՄՆ ներքին գործն է:
«Բայց եթե հաշվի առնենք Մեթյու Բրայզայի անձը, որը երկար ժամանակ եղել է ԵԱՀԿ Մինսկի խմբի համանախագահ, և հաշվի առնելով այդ տարիներին նրա գործունեությունը, ապա դա կարող է ազդել նոր պաշտոնում նրա գործունեության չեզոքության վրա: Ի վերջո, չմոռանանք, որ Բրայզան` որպես համանախագահ, տիրապետում է բանակցային գործընթացի գաղտնիքներին»,- նշեց իշխող ՀՀԿ խմբակցության անդամը:
Հովհաննես Սահակյանի խոսքով` այդ իմաստով Մեթյու Բրայզայի թեկնածության արգելափակումը նորմալ է, և «գուցե այժմ ԱՄՆ իշխանությունները որոշեն մեկ այլ` ավելի անաչառ թեկնածու առաջադրել Ադրբեջանում ԱՄՆ դեսպանի պաշտոնում»:
Թեև, ըստ Հովհաննես Սահակյանի, եթե անգամ ի վերջո դեսպան նշանակվի հենց Մեթյու Բրայզան, դա էապես չի փոխի հայկական կողմի գործելաոճը:
«Ամեն դեպքում մենք կգնանք մեր ճանապարհով»,- ասաց Սահակյանը:
Քրիստինե Խանումյան
© Medialab.am