«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ Միքայել Նահապետյանը:
– Համացանցում արդեն երկու օր է՝ ԱԺ «Իմ քայլի» պատգամավորի մասնակցությամբ տեսահոլովակ է տարածվել, թե ինչպես է նա խախտելով պարետատան որոշումը՝ խնջույքի մասնակցել կամ կազմակերպել Սևանի ափին:
Հերթական անգամ նա հայտնվում է հանրության ուշադրության կենտրոնում: Ձեր կարծիքով, այս առումով իշխանությունը լուրջ քայլեր չպե՞տք է ձեռնարկի, քանի որ նաև պատգամավորների միջոցով է իշխանության մասին կարծիք ձևավորվում:
– Ես կարծում եմ, որ իրենք արդեն այդ սահմանն անցել են, որովհետև խոշոր հաշվով պարզ է, չէ՞, որ երբ Լիլիթ Մակունցը հերքում է Հայկ Սարգսյանի ակտիվ կազմակերպչական դերակատարումն այդ պրոցեսում, հետո պարզվում է, որ ինքն այնքան էլ պատահաբար այդտեղով անցնելիս չի եղել, պարզ է, չէ՞, որ արդեն համակարգային որոշակի բանի մասին է խոսում, որ այնտեղ ամեն ինչ արդարացնող սիստեմ է գործում:
Էլի բազմաթիվ դրվագներ կան: Իհարկե, որևէ մեկի անմեղության կանխավարկածը չխախտելով, բայց, ասենք, Վայոց ձորի նախկին մարզպետի հետ կապված քրեական գործը դեռ չավարտված, կուսակցությունում այդ մարդուն բարձր պաշտոն են տալիս:
Դրվագներ ու պահեր կան, որոնք կաթիլ-կաթիլ կուտակվում ու վերաբերմունք են ստեղծում: Օրինակ՝ ես երկու շաբաթ առաջ լուսանկարներ եմ դրել այն մասին, որ վարչապետի աշխատակազմի ղեկավար Էդվարդ Աղաջանյանին սպասարկող մեքենաները մայթին են կայանում:
Իրենց թիմից միայն Էդվարդ Աղաջանյանն է այդ թեմային անդրադարձել, որի ասածի ընդհանուր համատեքստը հետևյալն էր, որ կորոնավիրուսի այս դաժան օրերին նման գրոհ ձեռնարկելը ազգի դավաճանություն է:
Իբր իրենք էնտեղ պատերազմի առաջամարտիկներն են՝ կասկեն գլխներին, մենք էլ ազգի դավաճաններն ենք, որ ասում ենք՝ ավտոմեքենաները մայթերին են կանգնեցնում, ու դա լկտիություն է:
Ես կարծում եմ, որ իրենք այդ սահմանագիծն անցել են, որ որևէ բան կարող են դատապարտել կամ հետևություն անել: Այո՛, իհարկե, մարդ չեն սպանում, երբեմնի բարքերը չեն իրենց մոտ, լկտիության ձևերը, չափերը, ստանդարտները անհամեմատ մեղմ են, քան նախկինում եղել են, բայց իրենք էլ յուրովի են իշխանական «զամաշկեքի» մեջ:
Ես կարծում եմ, որ դա ուղեկցելու է իրենց մինչև իրենց պաշտոնավարման ժամկետի վերջը: Եթե չվատանա, հաստատ չի լավանալու:
– Կարո՞ղ եք սա համարել հովանավորչություն: Ժամանակին Նիկոլ Փաշինյանն ասում էր, որ նախկինները կոպեկներով ափեր են ձեռք բերել, իսկ հիմա խոսվում է այն մասին, որ Հայկ Սարգսյանն էլ այդտեղ տարածք ունի և արտոնյալ պայմաններով փորձում շահագործել: Ստացվում է, որ իշխանության որոշ ներկայացուցիչներ արտոնյա՞լ են:
– Ամեն դեպքում ես չեմ կարծում, որ Հայկ Սարգսյանը մինչև ամենավերևներին տեղյակ է պահել, որ այսպիսի բան եմ անում, իրեն էլ ասել են՝ գնա արա: Կամ ես չեմ կարծում, որ եթե այդ պահին լուրջ շրջանառվեր, իրավապահները չէին միջամտի, ինչ է թե Հայկ Սարգսյանն այնտեղ է:
Ես բազմաթիվ օրինակներ կարող եմ բերել, որ իրենց մերձավոր շրջապատի ինչ-որ մարդկանց հետ ինչ-որ բաներ են եղել, որոնք վկայում են այն մասին, որ միջին օղակի իրենց թիմակիցները այնպես չի, որ ինչ ուզենան՝ կարող են անել:
Ես չեմ կարծում, որ եթե այդ պահին պարզվեր և արձագանքելու խնդիր առաջանար, կառավարությունը կաշկանդված էր լինելու այդտեղ ինչ-որ բան ձեռնարկել, ինչ է թե Հայկ Սարգսյանն այնտեղ է:
Երկու շաբաթ տեսանյութ էր տարածվել, որտեղ էլի իրենց կուսակցությունից ակտիվ մի մարդու բերման են ենթարկում ոստիկանության բաժին էլի հակահամաճարակային կանոնները խախտելու հետ կապված: Այդպիսի դրվագներ տարբեր գործերով կան: Դրա համար ես չեմ կարծում, թե Հայկ Սարգսյանը կարող էր հովանավորել, ասել՝ դուք պրոբլեմ չունեք, ինչ ուզում եք արեք:
Լոկալ մասշտաբով, տեղի թաղայիններին, բնականաբար, կարող էր, բայց մնացած մասով չեմ կարող ասել: Ամեն դեպքում ես հակված եմ չհավատալու, որ վերևներից ասել են՝ Հայկ ջան, գնա ինչ ուզում ես արա, արխային, մենք տեր ենք:
– Հայկ Սարգսյանի հետ կապված նախկինում էլ սկանդալներ եղել են: Անընդհատ այս պատգամավորը հայտնվում է ուշադրության կենտրոնում: Եթե նրա նկատմամբ ոչ մի քայլ չի ձեռնարկվում, չի՞ ստացվում, որ այստեղ կա հովանավորչության տարր:
– Կա քաղաքական թիմի անդամին պահելու տարր: Եթե դա քրեաիրավագիտական համատեքստում նայենք, ես չեմ կարծում, որ մինչ այս պահը Հայկ Սարգսյանի հետ կապված որևէ հանցագործության դեպք կա, որ քաղաքական մեծամասնությունն էլ պահել է: Չեմ տեսել նման փաստի հրապարակում:
Բայց քաղաքական հովանավորչություն կա, որ, ասենք, եթե իրենց մրցակիցը լիներ, ասենք, եթե դա Էդվարդ Բաբայանը լիներ, ԱԺ-ում հազար հատ ելույթ էին ունեցել: Բայց որ Հայկ Սարգսյանն է, պարզվում է, որ ինքը պարզապես այդտեղով անցնելիս է եղել:
– Այսինքն՝ իշխանությանը չի հաջողվում 100 տոկոսով անխոցելի մնալ, հանրության աչքում չթիրախավորվել:
– Ես սրա հետ կապված իմ ձևակերպումը տվել եմ, որն ինձ հաջող է թվում: Դա այն է, որ Նիկոլ Փաշինյանի քաղաքական թիմակիցները խոշոր տրամաչափի ասեղներով մտել են իր քաղաքական հեղինակության երակը և այնտեղից եկող հյութով քեֆ են անում:
Այն, ինչ հիմա տեսնում ենք, դրա վառ դրսևորումն է: Այդ մարդկանց թվում է, թե Նիկոլ Փաշինյանը 95 տոկոս վստահություն ունի:
Իհարկե, Փաշինյանի հանդեպ վստահությունն այսօր էլ բարձր է, բայց դա բնավ չի տարածվում այդ արանքում քեֆ անող, ուրախացող մարդկանց վրա: Եվ ոչ միայն Նիկոլ Փաշինյանի թերացումների, սխալների, բացթողումների, այլ նաև վարչապետի շվաքում քեֆ-ուրախություններ կազմակերպող այդ կոնտինգենտի պատճառով շատ տխուր հետևանքներ կարող են լինել իրենց հետ:
– Մինչև սահմանային լարվածությունը որոշ քաղաքական ուժեր, այդ թվում՝ ԲՀԿ-ն, բարձրացնում էին կառավարության հրաժարականի հարցը: Հիմա ԲՀԿ-ն որոշակի թայմ աութ է վերցրել, բայց չի հրաժարվում այդ ծրագրից՝ նշելով, որ կառավարությունը բոլոր ոլորտներում ձախողել է: Սա ինչպե՞ս եք գնահատում:
– Ես ԲՀԿ-ի մոտեցմանը գնահատական չտամ, այլ գնահատական տամ կառավարությանը և ընդհանրապես անելիքին ու լինելիքին:
Այն, որ կառավարությունը բավական վատ է աշխատում, միանշանակ է: Այն, որ մենք ավելի լավին էինք արժանի, և կառավարությունը, ակնհայտորեն, հեղափոխության սպասելիքները, պահանջները, օրակարգերը չի իրականացնում, միանշանակ է:
Ընդ որում, դա ոչ թե այն պատճառով, որ այդ սպասելիքները բավականին մեծ են, այլ նաև այն պատճառով, որ օբյեկտիվորեն իրենք գործ անող չեն, չեն կարողանում այդ գործն անել: Երկու տարի անցել է հեղափոխությունից, ու ոչ մի համակարգային փոփոխություն տեղի չի ունեցել:
Եղել է մոտեցումների փոփոխություն, որ, ա՛յ, մենք ծխախոտի մնացորդը ավտոյից դուրս չենք շպրտում, կեցցենք մենք: Բայց համակարգ բացարձակապես չի փոխվել: Մաքսատանը մի քիչ էս կողմ, մի քիչ էն կողմ՝ նույն վիճակն է, ինչ Սերժ Սարգսյանի ժամանակ էր:
Այս քաղաքական թիմն անընդունակ է այդ փոփոխությունները բերի: Ես կարծում եմ, որ հեղափոխությունը, որը նպատակ էր դնում երկիրը դնել թռիչքային զարգացման հունի մեջ, այս կառավարությունը այդ թռիչքաձև զարգացումը կասեցնող գործոն է դարձել իր մեծամասնությամբ:
Այո՛, կան շատ լավ աշխատող կադրեր, որոնց անունները շատ հաճախ հնչում են: Ես շատ դեպքերում համաձայն եմ, որ այդ մարդիկ լավ են աշխատում կառավարությունում: Բայց իր մեծամասնության մեջ այս կառավարությունը մեր զարգացումը խոչընդոտող, դանդաղեցնող, չապահովող մարմին է դարձել, որը պետք է փոխվի: Ես համաձայն եմ, որ կառավարությունը պետք է փոխվի, բայց այստեղ ամենակարևոր հարցն այն է, թե ինչո՞վ է այն փոխվելու:
Ես անձերի մասին չեմ խոսում, թե ով է գալու, ես մոտեցումների մասին եմ խոսում: Թե մեր երկրի, մեր ապագայի ինչ պատկերացում է գալու փոխարինելու այս գոյություն ունեցող պատկերացմանը: Ես այսքան ժամանակ մեր քաղաքական դաշտում կառավարության հրաժարականը պահանջող ուժերից որևէ մեկի մոտ չեմ տեսել այլ տեսլական, քան եղել է և կա: Նոր բան առաջարկող, ըստ էության, չկա:
Եվ եթե խոսքը մտնում է այն դաշտ, որ Նիկոլ Փաշինյանը լավ բաների մասին խոսում է, մենք էլ ենք լավ բաների մասին խոսում, պապայի արև, որ մենք գանք, ավելի լավ կանենք, դա ինձ համար լուրջ չի:
Միայն նոր գաղափարներն ու նոր որակը կարող են փոփոխություն բերել: Եթե չկա նոր գաղափար, ասում են՝ այս անձին մյուս անձով փոխենք, ես այդ թեմայի տակ չեմ մտնելու:
Այդտեղ մեկնաբանելու բան չկա, չի էլ հաջողվելու: Նիկոլ Փաշինյանը կարողացել է փոխել նախորդ կառավարող ուժին, որովհետև առաջարկել է նոր բան, թե ոնց ենք ապրելու: Մինչև ուրիշ նոր բան առաջարկող չլինի, այդ փոփոխությունը տեղի չի ունենալու:
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am