Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցը ապրիլի 24-ին կնշվի Ստամբուլում և Թուրքիայի տարբեր այլ քաղաքներում, այս հավաքները տարեցտարի ավելի մասսայական են դառնում, և մասնակցում են ոչ միայն Թուրքիայում բնակվող հայեր, այլ նաև մեծաթիվ քրդեր ու թուրքեր:
Այս մասին «Մեդիա կենտրոնի» կազմակերպած «Իրադրությունը Թուրքիայում և Հայաստանում 99 տարի անց» թեմայով քննարկմանը ասաց լրագրող, թուրքական IMC հեռուստաընկերության լրատվական ծրագրերի ղեկավար Արիս Նալչին, ով քննարկմանն էր միացել տեսազանգով:
Նալչին ընգծեց, որ հիմնականում ակտիվություն դրսևորողները քրդական կուսակցության ներկայացուցիչներն են և համալսարանական երիտասարդությունը: Արդեն այսօր Ստամբուլում Հայոց ցեղասպանության հիշատակին նվիրված հավաք է տեղի ունեցել, իսկ վաղը՝ ապրիլի 24-ին, սպասվում է առավել մարդաշատ հավաք Թաքսիմ հրապարակում:
Թուրքական հասարակության մեջ տեղի ունեցող այս փոփոխություններին անդրադարձավ քննարկման մասնակիցներից թուրքագետ Ռուբեն Մելքոնյանը ՝ մատնանշելով, որ որոշակի տեղաշարժ առկա է, սակայն թուրքական պետությունը շարունակում է նույն՝ ժխտողական, քաղաքականությունը: Մելքոնյանը թուրքական իշխանությունների այդ քաղաքականության փոփոխման միակ հնարավոր տարբերակ է համարում թուրքական հասարակության առավել լայն շրջանակների ճնշումը:
«Քրդերն այժմ շատ ակտիվ են Հայոց ցեղասպանության խնդրի բարձրացման հարցում, և նրանք առաջին խումբն են, ովքեր պետք է ընդունեն իրենց մեղսակցությունը այդ ոճրագործությանը»,- ասաց Մելքոնյանը:
Վերջինս անդրադարձավ նաև հայ հասարակության մեջ տիրող իրադրությանը` նշելով, որ մեր հասարակությունը մակերեսային տեղեկություն ունի Թուրքիայում ցեղասպանության հետ կապված իրականացվող նոր գործընթացներից:
Քննարկման ընթացքում անդրադարձ եղավ նաև Հայոց ցեղասպանության հաջորդ տարի սպասվող հարյուրամյակին նախընթաց իրականացվող երկկողմ գործողություններին:
Ռուբեն Մելքոնյանն ասաց, որ պետք չէ հարյուրամյա տարելիցը ֆետիշացնել և կարիք չկա մեծ սպասելիքներ ունենալ այդ իրադարձությունից ու հետո հիասթափվել: Թուրքագետը հիշեցրեց, որ ցեղասպանությունը վաղեմության ժամկետ չունեցող հանցագործություն է և 150 տարի էլ անցնի` պետք է բարձրացնել պատժի հարցը:
«Մենք պետք է անենք ամեն ինչ` հարցը իրավական դաշտ տեղափոխելու համար», ասաց Մելքոնյանը:
Ցեղասպանության հարյուրամյա տարելիցից մեծ սպասելիքներ չուներ նաև թուրքագետ Արտակ Շաքարյանը, ով համակարգում էր քննարկումը.
«Վաղուց ժամանակն է, որ մենք դուրս գանք զոհի կարգավիճակից և Ցեղասպանության 100- ամյակը պետք է առիթ լինի դրա համար», ասաց թուրքագետը` իր խոսքը եզրափակելով հույսով, որ մենք կսկսենք ապրիլի 24-ին խոսել ոչ միայն կոտորված հայերի մասին, այլ նաև այն հայերի, ովքեր պայքարել են ու փրկվել:
Ստամբուլից կապի մեջ գտնվող Արիս Նալչին տեղեկացրեց, որ թուրքական իշխանությունները ևս պատրաստվում են ցեղասպանության հարյուրամյակին, ու ըստ իր ունեցած տեղեկությունների՝ արդեն կառավարության կողմից մեծացվել է լոբբինգի համար նախատեսված գումարը, նկարահանվում են ցեղասպանության թեմայով ֆիլմեր: Նալչինը ցեղասպանության գալիք հարյուրամյա տարելիցի հետ կապեց նաև Ֆրանսիայում Թուրքիայի դեսպանի փոփոխությունը, ու ըստ լրագրողի՝ ընտրվել է այնպիսի անձ, ով հայկական կողմի հետ առավել հաջող ձևով կկարողանա բանակցել:
Հայոց Ցեղասպանությանը հակադրման համար սպասվում է նաև Խոջալուի դեպքերի վերաբերյալ մեծ քարոզչական արշավ, որը ադրբեջանական և թուրքական կողմերը ներկայացնում են որպես հայերի կողմից իրականացված ցեղասպանություն:
Հավելենք, որ Հայոց ցեղասպանության 99-րդ տարելիցին ընդառաջ ՀՀ-ում ԱՄՆ դեսպան Ջոն Հեֆերնը հայտարարել էր, որ ԱՄՆ նախագահ Բարաք Օբաման խիստ ելույթ է նախապատրաստում:
«ԱՄՆ դեսպանի հայտարարությունը ընդամենը հետաքրքրություն առաջացնելու համար է», դեսպանի խոսքին արձագանքեց Ռուբեն Մելքոնյանը, ով նշեց, որ ցեղասպանության հարցում որևէ էական փոփոխություն ԱՄՆ քաղաքականության մեջ չի կանխատեսում:
«Մեդիա կենտրոն»
