Ամենուր նույն ձեռագրով ու բովանդակությամբ հանդիպումներ, քաղաքական նույն, նվազագույն թվով տեխնոլոգիաների կիրառում, ընտրազանգվածի կորցրած վստահությունը շահելու պարզունակ, սակավաթիվ մեթոդներ՝ այսպես են քաղաքագետները բնորոշում Ազգային ժողովի 2012-ի նախընտրական քարոզարշավը:
Մեկամսյա միօրինակ հանդիպումներն ու հավաքները փորձագետների գնահատմամբ ընտրողի ու ընտրվողի միջեւ համագործակցության բացակայության մասին են խոսում:
«Բոլոր քաղաքական ուժերը կիրառեցին քարոզարշավային տեխնոլոգիաների մեկ ձեւը՝ հանդիպումներ մարզերում, Երեւանի բակերում, հանրահավաքներ կամ փակ հանդիպումներ: Գովազդի տեսանկյունից նույնպես թույլ էր, քանի որ հիմնականում մի քանի թերթեր ու առցանց լրատվական կայքեր էին պարբերաբար ներկայացնում քարոզարշավը»,- ասում է քաղաքական եւ ընտրական տեխնոլոգիաների փորձագետ Արմեն Բադալյանը :
Այնպիսի գործիքներ չկիրառելը, ինչպիսիք են բարձր տեխնոլոգիաները, գիտաժողովները, լուրջ քննարկումները, ինչպես նաեւ ծրագրերի ոչ լիարժեք, պրակտիկ ներկայացումն, ըստ մեկ այլ քաղաքագետի՝ Երվանդ Բոզոյանի, խոսում է Հայաստանում քաղաքացիական հասարակության բացակայության մասին:
«Համեմատելով 2007-ի խորհրդարանական ընտրությունների քարոզարշավի հետ՝ քաղաքացիական հասարակության դերն այժմ նվազել է: Միջին դասը վերացել է եւ հասարակության մոտ չկա հետաքրքրություն պրակտիկորեն ընկալելու քաղաքական դաշտում որեւէ ծրագիր: Մարդիկ ինչ որ միֆերի պատկերացումներով են կողմնորոշվում ընտրություններին գնալիս»,- ասում է Բոզոյանը:
Քաղաքագետի խոսքերով՝ հասարակությունն անընդհատ ենթարկվում է մանիպուլյացիաների, քանի որ առողջ քաղաքացիական հասարակություն իր արժեհամակարգով Հայաստանում գոյություն չունի:
Փորձագետները նշում են, որ իշխող կուսակցությունից ընտրազանգվածն ակընկալիքներ չունի, ՕԵԿ-ը համարվում է մահացած քաղաքական ուժ, ՀԱԿ-ը՝ ռադիկալ ընդդիմադիր, իսկ Ժառանգությունը՝ լղոզված ու անորոշ, որը փորձում է խաղարկել Րաֆֆի Հովհաննիսյանի վարկանիշը:
Ծրագրի պատրաստվածության առումով Երվանդ Բոզոյանն առանձնացնում է ՀՅԴ-ին, որն այս ընթացքում փորձել է ձեւավորել հստակ մոդել:
«Դա պայմանավորված է նրանով, որ Դաշնակցությունը կազմված է միջին կլասի բյուրոկրատներից, ովքեր ռեալ տիրապետում են իրավիճակին, բայց կրկին հասարակության կողմից պահանջարկ չկար ծրագրերը ընկալելու»,- ասում է Բոզոյանը:
Արմեն Բադալյանն իր հերթին առանաձնացնում է ԲՀԿ-ին. «Քաղաքական ուժերի կոնֆիգուրացիայում ԲՀԿ-ն առաջատարն է եւ պետք է, որ մեծ ձայներ հավաքի, քանի որ այս քարոզարշավի ընթացքում այն հանդես եկավ որպես քաղաքական նոր ուժ, որից մարդիկ ունեն ակընկալիքներ»:
Համեմատելով նախորդ խորհրդարանական ընտրությունների հետ՝ Բոզոյանը դրական աճ է համարում վերահսկողական, դիտորդական նախաձեռնությունների եւ քաղաքական 3 ուժերի ձեւավորված միասնական շտաբի առկայությունը, որոնք նոր երեւույթներ են Հայաստանում:
«Դա կարող է լինել հակակշիռ եւ քիչ թե շատ ճնշող մեխանիզմ պետական կեղծիքի մեքենային: Եվ եթե դա եղավ, ապա կարող ենք ասել, որ Հայաստանում անցկացվեցին քիչ թե շատ արդար, թափանցիկ ընտրություններ, իսկ եթե ոչ, ուրեմն կլինի այնպես ինչպես վերջին 20 տարիներին է եղել»,- նկատում է փորձագետը:
Լիլիթ Առաքելյան
Լուսանկարը՝ Փիրուզա Խալափյանի
© Medialab.am
