«Ի՞նչ է նշանակում՝ հին կադր, բոլորս էլ հին կադր ենք, այնպես չի, որ ծնվել ենք 2018-ին». Սիսակ Գաբրիելյանը՝ ՍԴ դատավորի թեկնածուի մասին

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանել է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Սիսակ Գաբրիելյանը

– Պարո՛ն Գաբրիելյան, ինչպե՞ս եք գնահատում ԱԺ-ում ՍԴ դատավորի թեկնածու Երվանդ Խունդկարյանի վերաբերյալ ելույթները, որոնց ժամանակ վկայակոչվեցին նրա կայացրած տասից ավելի վճիռները, որոնցով ՄԻԵԴ-ը վճիռներ էր կայացրել Հայաստանի դեմ: Այս ամենը որևէ կերպ չկաշկանդե՞ց իշխանությանը, որ դեմ քվեարկի նրա թեկնածությանը:

– Անկեղծ ասած, չեմ հասկանում, թե ի՛նչ է նշանակում կաշկանդել կամ չկաշկանդել, երբ քվեարկությունը դեռ տեղի չի ունեցել: Իսկ գուցե կաշկանդվե՞լ է:

Իսկ գուցե երբ քվեարկության արդյունքները ընթերցեն, ձեր հարցադրումն ա՞յլ կերպ լինի: Հատկապես, որ ԱԺ մյուս երկու խմբակցությունները հայտարարել են, որ չեն մասնակցելու քվեարկությանը, և քվեարկելու է միայն «Իմ քայլը» խմբակցությունը:

Բնականաբար, քվեատուփից դուրս եկած բոլոր արդյունքները կարող եք վերագրել «Իմ քայլին»:

Այդ արդյունքներից հետո նոր կարող ենք վերջնական եզրահանգում անել, թե արդյոք պարոն Խունդկարյանին տված հարցերը բավարա՞ր էին նրան այդ պաշտոնում ընտրելու համար, թե՞ ոչ: Այս պահին չեմ կարող ասել, որովհետև իր մասով ի սկզբանե չի եղել որևէ որոշում կամ դիրքորոշում:

– Այսինքն՝ չկա՞ ներքին պայմանավորվածություն միասնական քվեարկության վերաբերյալ:

– Ո՛չ, չի կարող լինել, որովհետև այն փակ, գաղտնի քվեարկություն է: Մենք հանդիպել ենք պարոն Խունդկարյանի հետ, այն ժամանակ էլ ենք տվել մեր հարցերը: Հիմա էլ հնչեցին դրանք:

– Փաստորեն դուք չունե՞ք վերջնական որոշում, թե ինչպես եք քվեարկելու:

– Բնականաբար, ես անձամբ ունեմ որոշում, հատկապես երբ լսեցի թեկնածուին: Թե ինչպիսին է դիրքորոշումս՝ օգտվելով սահմանադրական իրավունքից, կթողնեմ գաղտնի:

Քննարկումներ եղան նաև «Ա1+» հեռուստաընկերությունը փակելու հարցում Խունդկարյանի մասնակցության վերաբերյալ, որի վերաբերյալ կա նաև ՄԻԵԴ-ի որոշում: Որպես նախկին լրագրող՝ սա ձեր որոշման վրա ազդեցություն թողե՞ց:

– Միշտ այդ վեճը եղել է, թե արդյոք դատավորները մեղավո՞ր են կամ պե՞տք է պատասխանատվություն կրեն, եթե իրենց կայացրած որոշումների պատճառով ՄԻԵԴ-ը Հայաստանի դեմ վճիռներ է կայացնում: Սա շատ լայն քննարկման առարկա է, որովհետև ոչ բոլոր դեպքերում է, որ, օրինակ՝ կարելի է մեղադրել միայն դատավորին:

Իսկ գուցե որոշ դեպքերում պետք է, օրինակ՝ դատախազներին պատասխանատվության ենթարկել կամ նախաքննության փուլի քննչական մարմիններին, որովհետև, ի վերջո, Խունդկարյանի պատասխանը հետևյալն էր, որ հատկապես Վճռաբեկ դատարանում ինքը կաշկանդված է գործը քննելու միայն ներկայացված փաստերի շրջանակներում:

Այսինքն՝ եթե, պայմանականորեն ասած, ակներև է հանցագործությունը, բայց դրա վերաբերյալ չկա Վճռաբեկ դատարանում ներկայացված դիմում, կամ դիմումում այդ փաստերը չկան, ապա Վճռաբեկ դատարանը կաշկանդված է իր նախաձեռնությամբ ուսումնասիրություններ սկսելու, ապացույցներ հավաքելու առումով:

Ես էլ եմ կարծում, որ, այո՛, ՄԻԵԴ-ի որոշումներով մարդիկ պետք է ինչ-որ պատասխանատվություն կրեն, բայց թե ո՛վ՝ քննարկման հարց է:

Օրինակ՝ եթե դատավորների վրա միշտ այդպիսի վտանգ լինի, գուցե նրանք միշտ արդարացնող վճիռներ կայացնեն՝ մտածելով, որ վաղը-մյուս օրը կարող է ՄԻԵԴ-ը որոշում կայացնել, ու իրենք դրա համար պատասխանատվություն կրեն:

Դրա համար դատավորն անկախ է թե՛ ներքին, թե՛ արտաքին ճնշումներից: Եթե անմիջական սահմանվի, որ ՄԻԵԴ-ի կայացրած որոշումներով պատասխանատվության են ենթարկվում այդ որոշումները կայացրած դատավորները, ապա սա, կարծում եմ՝ ուղղակի ճնշում կլինի այդ դատավորի նկատմամբ:

ԱԺ-ում նշվեց, որ եթե ընտրենք Խունդկարյանին, նշանակում է նախորդ համակարգն ենք ընտրում, որ հին կադրերը հետ են գալիս, և այդ կադրերով ՍԴ-ում ակնկալել լրջագույն փոփոխություն, հազիվ թե ստացվի: Կիսո՞ւմ եք այս մոտեցումը:

– Ի՞նչ է նշանակում՝ հին կադր: Բոլորս էլ հին կադր ենք: Այնպես չի, որ մենք ծնվել ենք 2018-ին: Շատերը հին կադրեր են կառավարությունում, նրանց մի մասը շատ լավ աշխատում է, մյուս մասն այնքան էլ լավ չի աշխատում: Այս դեպքում մենք պետք է հասկանանք, թե ինչ կարող ենք անել:

Մենք կարող ենք պարոն Խունդկարյանին ընտրել կամ չընտրել, բայց նրա թեկնածությունը առաջադրելու հարցում մենք ունենք զրո լիազորություն և զրո ազդեցություն: 240 դատավորներով հավաքվել են, իրենք իրենց միջից քվեարկությամբ որոշել են, որ ԱԺ դատին են ներկայացնում տվյալ դեպքում պարոն Խունդկարյանի թեկնածությունը:

Այսինքն՝ մինչև այս փուլը ԱԺ-ն և Կառավարությունը՝ որպես իշխող ուժ, որևէ ազդեցություն չունեն: Եթե հաշվի առնենք, որ վերջին 1-2 տարիներին դատավորներ գրեթե չեն նշանակվել կամ 1-2-ն են նշանակվել, հետևաբար, նրանք ում էլ ընտրեին, լինելու էր այնպիսի դատավոր, որն աշխատել է նախկինում: 240 դատավորներից, ասենք՝ 230-235-ն աշխատել են նախկին իշխանությունների ժամանակ, հետևաբար, ում էլ բերեին, այս խնդիրը լինելու էր:

– Բայց Խունդկարյանը կլինի՞ իշխանության սրտով:

– Դե, եթե իշխանության կամ, ավելի ճիշտ՝ Ազգային ժողովի սրտով է լինում, թեկնածուն ստանում է բավարար ձայներ:

Ազգային ժողովը, օրինակ՝ նախկին թեկնածուներից մեկի դեպքում «Իմ քայլը» խմբակցությունը ոչ ամբողջական մասնակցեց, որովհետև 18 մարդ գործուղման էր, և այդտեղ որոշիչ էր ընդդիմության ձայնը: Ընդդիմության ձայները չբավարարեցին, որ տվյալ թեկնածուն ստանա անհրաժեշտ 80 ձայնը:

– Այն թեկնածուների ընտրվելու դեպքում, որոնք այսօր կան, մենք կունենա՞նք որակապես նոր ՍԴ:

– Չեմ կարող ասել, որովհետև ո՛չ պայծառատես եմ, ո՛չ էլ կարող եմ նման գնահատական տալ: Բայց, համենայնդեպս, բոլոր այն քայլերը, որոնք մինչև այս արվել են, հենց այդ նպատակին հասնելու քայլեր են եղել: Մենք բոլորս ուզում ենք, որ այդպիսի անկաշկանդ ՍԴ ունենանք: Այդ քայլերը դրան են միտված: Եթե այդպես լինի, շատ լավ, որովհետև մենք դա ենք ուզում, բայց չեմ կարող միանշանակ պնդել, որ հենց այդպես կլինի:

-Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը Խունդկարյանի բարեվարքության վերաբերյալ ոչ դրական փաստեր էր ներկայացրել:

– Օրենքն արգելում է դա հրապարակել, ամեն դեպքում, բոլորս ստացել ենք բարեվարքության հարցաթերթիկը, որը օրենքով նշված է, որ հրապարակման ենթակա չէ:

Դա տրամադրվում է բոլոր պատգամավորներին: Կարծես 20 էջանոց հարցաթերթիկ է, որտեղ տարբեր բաներ են նշվում՝ քրեական ենթամշակույթի հետ կապը, բիզնեսի հետ կապը և այլն:

Ամեն դեպքում, ասեմ, որ լավ աշխատանք է կատարել Կոռուպցիայի կանխարգելման հանձնաժողովը: Առավել քան վստահ եմ, որ ոչ միայն իմ պարագայում, այլև մյուս պատգամավորների համար այդ փաստաթուղթը քվեարկության հարցում եթե ոչ վճռորոշ, ապա կարևոր նշանակություն կունենա:

Մանե Հարությունյան

MediaLab.am