«Հայաստանում Մայդան կազմակերպելը բավականին բարդ խնդիր կլինի, քանի որ Հայաստանն ունի անվտանգության խնդիր: Այդ պատճառով էլ նման իրադարձություններ Հայաստանում տեղի չեն ունենա»,- կարծում է անկախ քաղաքական վերլուծաբան Երվանդ Բոզոյանը:
Կիևի Մայդանում այդ օրերին ծավալվող իրադարձություններին անդրադառնալով, Եվրանդ Բոզոյանն ասում է, թե ինչու Հայաստանում Մաքսային միության դեմ նման ակցիաներ չեղան և ինչ ազդեցություն կարող է այս ամենն ունենալ Հայաստանի վրա:
Նրա խոսքով՝ թե Հայաստանի իշխանությունները, թե Ռուսաստանը հասկանում են, թե ինչ խնդրահարույց է, երբ իշխանությունն իրեն պահում է այնպիսի լկտի ձևով, ինչպես Ուկրաինայի նախագահ Յանուկովինչն է իրեն պահում:
«Ուկրաինական հասարակությունում միայն պրոեվրոպական կողմնորոշված հասարակությունը չէ, որ դժգոհում է Յանուկովիչից, Յանուկովիչի հանդեպ դժգոհություններ կան նաև Արևելյան Ուկրաինայում և Հարավային Ուկրաինայում, սակայն ինչ-ինչ հանգամանքներով այդ դժգոհությունը չի արտահայտվում, քանի որ նրանց մոտ կա որոշակի զգուշավորություն Արևմտյան Ուկրաինայի հանդեպ: Այսինքն՝ Յանուկովիչն ըստ էության բոլորին կոնսոլիդացրել է: Ցավոք այսօր Հայաստանում Սերժ Սարգսյանի վերջին ելույթը նույնպես ցույց է տալիս, որ ադեկվատության պակաս կա նաև Հայաստանում»,- «Մեդիալաբին» ասում է Բոզոյանը:
Նա նկատում է՝ եթե մարդը խոստովանում է, որ հասարակության գրեթե 80 տոկոսն իր դեմ է, սակայն ինքն իր քայլերն ու որոշումներն այնուամենայնիվ գնահատում է որպես պատմական և համարում, որ ճիշտ է, ինչպե՞ս կարելի է այդ մարդուն գնահատել ուրիշ կերպ, եթե ոչ ադեկվատության ցուցանիշով:
Հաշվի առնելով ուկրաինական իրադարձությունները, ըստ վերլուծաբանի, Ռուսաստանն այս պարագայում Մոսկվայից Հայաստանի իշխանություններին աջակցություն չի ցուցաբերի:
Նա հիշեցնում է, որ Ռուսաստանն ակտիվորեն աջակցում էր Յանուկովիչին, սակայն պարզվեց, որ նա գալով իշխանության՝ ոչ միայն չպահպանեց ռուսական շահերը, այլ այն դժգոհությունը, որ կար Ուկրաինայում, անուղղակիորեն ուղղվեց Ռուսաստանի դեմ:
«Այդպիսի տենդենց կարող է լինել նաև Հայասանում, եթե Ռուսաստանի իշխանությունները բացարձակ աջակցություն ցուցաբերեն Հայաստանի իշխանություններին»,- ասում է նա:
Հարցին, թե ինչո՞ւ Հայաստանում Մաքսային միության դեմ հզոր պայքար չծավալվեց, ինչպես Ուկրաինայում է, Երվանդ Բոզոյանը պատասխանում է, որ նախ պետք է քարտեզի վրա նայել, թե ովքեր են Ուկրաինայի հարևանները:
«Ուկրաինայի անմիջական հարևաններն են Հունգարին, Ռումինիան, Սլովակիան, Լեհաստանը, ովքեր շահագրգռված են, որպեսզի Ուկրաինան արագորեն ինտեգրվի եվրոպական կառույցներին, թեկուզ Ասոցացման համաձայնագրին»,- ասում է նա:
Հայաստանի պարագայում, Բոզոյանի խոսքով, երբևիցե նման հետաքրքրություն չի եղել:
«Անվտանգության տեսանկյունից Հայաստանի կախվածությունը Ռուսաստանից բավականին մեծ է, մինչդեռ Ուկրաինայի դեպքում չկան այնպիսի գերհզոր վտանգներ, ինչպիսին Թուրքիան ու Ադրբեջանն են: Հաշվի առնելով այդ գործոնները՝ կարելի է ասել, որ Ուկրաինայի ներսում եվրաասոցացման տրամադրությունները այլ են Հայաստանի համեմատ»,- ասում է Բոզոյանը:
Ըստ նրա՝ դրան գումարվում է այն, որ Արևմտյան Ուկրաինան ավանդաբար միշտ կողմնորոշված է եղել դեպի Եվրոպա և սկսած 1990-ական թվականներից որևէ կերպ չի դիտարակել Ռուսաստանի հետ միասնական տարածքում գտնվելու հնարավորությունը:
«Այսինքն, այս ամեն գումարելով կհասկանանք, թե ինչու Հայաստանում նման գործընթացներ չգնացին»,- նշում է նա:
Ըստ Բոզոյանի՝ պետք է նկատել, որ ուկրաինական իրադարձություններին շատ ակտիվ ներգրավված էին եվրոպական մի շարք երկրների ներկայացուցիչներ՝ Լեհաստանի պատգամավորները միշտ մասնակցում էին շատ ակտիվորեն, Միացյալ նահանգների պաշտոնական ներկայացուցիչները ուղղակի «ջրի ճամփա» էին դարձրել Մայդանի ճանապարհը:
«Հայաստանի պարագայում այդպիսի աջակցություն չկա: Բոլորն էլ հասկանում են, որ Հայաստանում կա անվտանգության խնդիր, և ոչ մեկն իր վրա այդ բեռը չէր ուզում վերցնել»,- ասում է Բոզոյանը:
«Մոդուս Վիվենդի» կենտրոնի ղեկավար Արա Պապյանը կարծում է, որ Ուկրաինայում տեղի ունեցող իրադարձությունները նոր «սառը» պատերազմի են տանում, որը կարելի անվանել «սառը պատերազմ լայթս»:
«Եթե նախորդ սառը պատերազմի ժամանակ արևմտյան և արևելյան դաշինքները հավասար պայմաններում էին, ապա հիմա ակնհայտ է, որ ռուսական թևը զգալիորեն թույլ է: Ուկրաինան դարձավ այն թեժ կետը, որտեղ Արեմուտքն ու Ռուսաստանը պայքարում են իրենց շահերի համար»,- այսօր կայացած մամլո ասուլիսում ասել է Պապյանը:
Միաժամանակ նա նշել է, որ եթե երկու ամիս առաջ բացառում էր Ուկրաինայի պառակտումը, ապա այսօր լիովին հավանական է համարում: Վերլուծաբանի խոսքով՝ սա հեշտ մարսվող դիմադրություն չէ, քանի որ և հասարակությունը, և երկիրը պառակտված են: Պապյանը ողբերգություն չի համարում Ուկրաինայի պառակտումը, կարևորը, նրա խոսքով, խաղաղություն լինի և արյունահեղությունը բացառվի:
«ԱՄՆ նախագահ Օբաման հստակ ասել է, որ իրենք ամենակոշտ կերպով դատապարտում են Մայդանում տեղի ունեցող իրադարձությունները: Ասաց՝ եթե խոլոք չմնաք, մենք ձեր հայրիկը կանիծենք, սա Ռուստասնաի համար շատ ծանր հետևանք կարող է ունենալ»,- նշել է նա:
Հիշեցնենք, որ վերջին օրերին Կիևի Մայդանում ուժգին բախումներ են տեղի ունենում ցուցարարների և ուժայինների միջև: Զոհերի թիվը, ըստ ուկրաինական լրատվամիջոցների, հնարավոր չէ ճշգրիտ հաշվել: Միջազգային եւ տեղական լրատվամիջոցներով շրջանառվում են սարսափելի բռնությունների եւ մահացու ելքով տեսանյութեր:
© Medialab.am
