«Մեդիալաբի» զրուցակիցն է ԱԺ նորընտիր նախագահ Գալուստ Սահակյանը:
-Պարոն Սահակյան, հաշվի առնելով Հայաստանի արտագաղթի միտումները, արդյո՞ք Ռուսաստանի վերջերս ընդունած դյուրացված քաղաքացիություն տրամադրելու մասին նոր օրենքը մտահոգիչ չէ: Փորձագետներն արդեն իսկ կանխատեսումներ են անում, որ օրենսդրական նոր փոփոխությունը զարկ կտա արտագաղթին, շատերը կհեռանան Հայաստանից:
-Չեմ կարծում, որ արտագաղթը կարող է շատանալ, որովհետև վերջին հաշվով պատերազմող ժողովուրդը չի կարող էդպես իր երկիրը թողնել ու գնալ: Տարբեր խնդիրներ կան, կարծում եմ՝ հնարավոր է տնտեսական լավ ծրագրեր իրականացնել, հնարավորություններն ավելացնել: Եթե կենսամակարդակին է վերաբերում, ապրուստի միջոցին, ընդհանրապես հարկավոր է միջոցառումներ ձեռնարկել, որպեսզի մարդը կարողանա իր ընտանիքը պահել: Դա արդեն առաջիկայում ակնհայտ կդառնա, Ազգային ժողովի առաջիկա քառօրյաներում հայտնի կդառնա, թե կառավարությունն ինչ է ցանկանում անել:
-ՌԴ նոր օրենքով օտարերկրացիների համար այդ երկրում գրանցում ստանալու համար պետք է հրաժարվեն իրենց երկրի քաղացիությունից: Ձեր կարիծիքով՝ դա սպառնալիք չէ՞ Հայաստանի համար:
-Դրա դրական կողմն այն է, որ 15-20 տարի է արդեն հայեր կան այնտեղ, որ արդեն որոշակիորեն արդյունքներ են ձևակերպել իրենց կենսակերպի համար, նրանք, կարծում եմ, կգնան էդ ճանապարհով: Իսկ նոր գնացողները շատ դժվարանում եմ ասել, որովհետև էն ժողովուրդը, որը չի ցանկանում իր երկիրը պահել, թողնում ու հեռանում է, էդ ժողովուրդը դատապարտված է պետություն չունենալու: Իսկ մեր ժողովրդի հիմնական գաղափարախոսությունը պետություն և պետականություն ունենալն է:
-Բայց մարդիկ այսօր Հայաստանում օրվա հացի խնդիր ունեն, այլևս չեն մտածում պետության ու պետականության մասին:
-Եթե Դեր Զորից հետո ժողովուրդը չհիասթափվեց ու իրեն պաշտպանեց իր ազգային արժեքների համակարգում, դրանից հետո որևէ բան մեր ժողովրդին չի կարող ընկճել: Ես կարծում, որ հայը պիտի Հայաստանում ապրի: Մենք ունենք սոցիալական խմբեր և այդ սոցիալական խմբերի ապրելակերպը խոցելի է դարձնում մեր իրականությունը: Անկախ նրանից, դա տասը տոկոս կլինի, քսան տոկոս, թե հինգ տոկոս, նունիսկ հասարակությունը եթե բարձր կենսամակարդակ էլ ապահովի, միևնույն է, եթե կա որոշակի խոցելի խումբ, բնականաբար երկիրը պրոբլեմներ ունենում է:
-Ինչ նոր նախաձեռնությունների մասին նշեցիք, ի՞նչ միջոցներ է ձեռնարկում կառավարությունը, արտագաղթը կասեցնելու նոր ծրագրեր են իրականացվելո՞ւ:
-Ավելի շատ հարկային քաղաքականությունը կփոխվի, որոշակի հնարվորությունների սահմաններում փոքր բիզնեսը երաշխավորված կլինի, ընդհուպ մինչև քննարկվում է նաև հարկերից ազատման հարցը:
–Դա նոր վարչապետ Հովիկ Աբրահամյանի նախաձեռնությո՞ւնն է:
-Իհարկե, ձեր ասած նախաձեռնությունը կա, բայց ոչ թե միայն նախաձեռնության խնդիր է, այլ պետությունը հնարավորություն տալիս է դա անելու: Այսինքն՝ միշտ էլ այդ գաղափարը կար, պարզապես հնարավորություններ չկային: Այսօր տեսնում ենք, որ հնարավորություններ կան բյուջեի սահմաններում էդ խնդիրը լուծելու: Բյուջեի հիմնական աղբյուրը հարկերն են, դրա համար պիտի հաշվարկվի՝ բյուջեն վնասվում է, թե չի վնասվում, ինչքան մուտքեր են եղել: Հիմա էդ հաշվարկներն են անում, գաղափարը կա ու առաջ է գնում:
-Այսինքն՝ հնարավո՞ր է, որ հենց հունիսից էլ գործեն այդ փոփոխությունները:
-Դեռևս փորձագիտական աշխատանք է գնում, իսկ սկզբունքն արդեն մշակված է, հավանության է արժանացել, հիմա մնում է թվերը նայել:
-Պարոն Սահակյան, այս փուլում տարբեր ընդվզող խմբերի հետ միասին փողոց են դուրս եկել նաև ազատամարտիկները, նրանք հայտարարում են, որ եթե իշխանությունները ինաքնակամ չհեռանան, իրենց կտրուկ միջոցների կդիմեն:
-Դե գիտեք, մարդիկ լցված են, ամեն մեկը մի խնդիր ունի, կարող է մի քիչ էդպես հոխորտալով են արտահայտվում: Բայց մենք էն կարծիքին ենք, որ մարդը պիտի բողոքելու իր իրավունքն իրականացնի: Մարդկանց պետք է չարգելել, նրանք բողոքներ ունեն, պիտի բողոքեն և էդ բողոքներին էլ ականջալուր պիտի լինեն իշխանությունները: Մոդելը հենց այդպիսին է:
-Այսինքն՝ իշխանությունների համար մտահոգիչ չէ՞ նրանց ներկայացրած վերջնագիրը:
-Ես չեմ կարծում, որ բողոքների մեջ կտրուկ քայլերի մոտեցումներ կան: Այլ բան է, որ քաղաքական ուժերը փորձեցին, բայց չեն կարողանում այդ հնարավորություններն օգտագործել իրենց քաղաքական շահերն ապահովելու համար:
Մարի Ներսեսյան
© Medialab.am
