«Սմերչներն ու սոնցեպյոկները չկան, որովհետև դրանք վերածվել են շքեղ շինությունների, ավտոմեքենաների, գրպանի փողի, չակերտավոր բիզնեսների»․ Աշոտ Ադամյան

«Սմերչներն ու սոնցեպյոկները չկան, որովհետև դրանք վերածվել են շքեղ շինությունների, ավտոմեքենաների, գրպանի փողի, չակերտավոր բիզնեսների»․ Աշոտ Ադամյան
«Սմերչներն ու սոնցեպյոկները չկան, որովհետև դրանք վերածվել են շքեղ շինությունների, ավտոմեքենաների, գրպանի փողի, չակերտավոր բիզնեսների»․ Աշոտ Ադամյան

«Մեդիալաբի» զրուցակիցն է հայտնի դերասան, ռեժիսոր Աշոտ Ադամյանը:

֊Պարոն Ադամյան, կառավարությունը հայտարարել է կոռուպցիայի և մենաշնորհների դեմ պայքար, բայց հանրությունը հայտարարություններից զատ գործնական քայլեր չի տեսնում կարծես: Ի՞նչ է տեղի ունենում, հնարավո՞ր է լուրջ պայքար լինի:

֊Ես չեմ կարծում, որ լուրջ պայքար կլինի: Կոռուպցիայի դեմ պայքարի մասին մենք լսում ենք շատ-շատ վաղուց: Այս վերջին տվայտանքները ես համարում եմ ջղաձգում: Ո՞վ պետք է կոռուպցիայի դեմ պայքար մղի: Իրենց պայքարին ես զրոյական նշանակություն եմ տալիս և բոլորովին չեմ հավատում: Իսկ կոռուպցիան ավելի ու ավելի կխորանա:

֊Ինչի՞ց եք ենթադրում, որ կխորանա:

֊Մենք բոլորս տեսնում ենք, որ գող ու ավազակների թուրն է կտրում ամեն տեղ: Այնպես, որ լրացուցիչ ապացույցներ պետք չեն: Ինչ-որ կոռուպցիոներներ բարձր ատյաններրից հայտարարում են, որ իրենք պայքարում են կոռուպցիայի դեմ: Շատ շնորհակալ եմ, ես ինքս կփորձեմ իմ փոքր հնարավորություններով պայքարել դրա դեմ: Դժվար է, բայց այդպես է պետք անել:

֊Ձեր կարծիքով՝ ինչո՞ւ են իշխանություններն այս փուլում նմանօրինակ հայտարարություններ անում, հատկապես, եթե պարզ է, որ իրական պայքար չի մղվելու այդ բացասական երևույթների եմ: Ապրիլյան պատերազմից հետո ի հատ եկած իրավիճա՞կն է ստիպում նմանօրինակ հայտարարություններ անել, գուցե փորձում են հանրության զայրույթը մեղմե՞լ:

֊Այդ միտումները կան, իհարկե: Քառօրյա պատարազմը բացահայտեց, որ կոռուպցիան ոչ թե մեզանում գոյություն ունի, այլ այլևս ինքն այնպիսի արմատներ է գցել, որ առնչվում է մեր զինվոր որդիների կյանքի ու մահվան խնդրին: Այսինքն՝ այնպես են տոտալ կերել ու գողացել, որ երկրի պաշտպանության մասին անգամ խոսելիս պետք է մի հատ քեզ հարց տաս՝ արդյոք դու պատրա՞ստ ես դիմակայել այն ռազմական ագրեսիան, որը կա քո երկրի դեմ: Իրենք էլ դա շատ լավ գիտեն, իրենք հո իրենց գողացածը գիտեն, գիտեն, որ սմերչներն ու սոնցեպյոկները չկան, որովհետև դրանք վերածվել են շքեղ շինությունների, ավտոմեքենաների, գրպանի փողի, չակերտավոր բիզնեսների: Եվ միակ բանը, որն իրենց մնում է, հայտարարել, որ՝ այո, իրենք վերցնում են կոռուպցիայի դեմ պայքարելու դրոշակ: Չեմ հավատում, որովհետև իրենք են այդ կոռուպցիայի կրողներն ու հայրիկները:

֊Վերոնշյալ հայտարարություններին զուգահեռ մենք նաև պաշտոնանկությունների ենք ականատես լինում, նաև ռազմական ոլորտում պաշտոնանկություններ ու ձերբակալություններ եղան: Այս գործընթացից լուրջ ակնկալիքներ պետք է ունենալ, թե՞ պարզապես քավության նոխազներ են փնտրում:

֊Միշտ, երբ որ մեղավորության խնդիր կա կամ ինչ-որ մեկը գիտի, որ իր հետույքը թաց է, ինչ-որ մեկին պետք է պատժել: Այսինքն՝ քավության նոխազներ միշտ կան, որովհետև այս կոռումպացված համակարգում նյութեր կան գրեթե բոլորի վրա: Եվ հիմա, գտնվելով այսպիսի վիճակում, պատրանք են ստեղծում մարդկանց մոտ, որ՝ տեսեք մենք ինչքան մտահոգ ենք, որ կարող
ենք համեմատաբար բարձր օղակներից մարդիկ ազատենք աշխատանքից: Ներեցեք, այդպես չէ:

Ամբողջ համակարգը, որը թերացել է, իսկ այսօր մեր պետությունն է անգամ թերացել, պետք է պատասխան տա: Դա խաբկանք է, աչք փակելու ձև է, հնուց հայտնի գործելակերպ է, որը մինչև օրս կիրառվում է և վաղն էլ կկիրառվի, եթե շարունակեն իրենց բարձր աթոռներին մնալ կոռուպցիայի հայրիկներն ու մայրիկները: Եթե այս աշխատանքները ձևական չլինեին, մենք շատ արագ մեր մաշկի վրա կզգայինք արդյունքները: Բայց տարբեր հայտարարություններից տարիներ են անցել, թարմ հայտարարություններից՝ ամիսներ, իսկ կոռուպցիան գնալով խորանում է, այլանդակությունները՝ շարունակվում:

֊Իսկ ի՞նչ վիճակում է հայտնվել այսօր հանրությունը:

֊Վատ վիճակում է, ապակողմնորոշված: Հանրության բոլոր շերտերն այսօր վատ վիճակում են, որովհետև չեն կարողանում նույնիսկ ծրագրել իրենց վաղվա օրը: Իրենք չեն հասկանում, թե ինչ է իրենց այսօրվա օրը և չեն կարող ծրագրել իրենց վաղվա օրը: Նշանակում է, օրհասական ու իրավիճակային կյանքով են մարդիկ այսօր ապրում: Ճշգրիտ կյանքով ապրում են միայն նրանք, ովքեր հայտարարել են պայքար կոռուպցիայի դեմ:

֊Երբ ապրիլյան քառօրյա պատերազմից հետո ի հայտ եկան բանակում առկա թերությունները, և հանրությունն արդարացի դժգոհություն արտահայտեց, հասարակության մի շերտ կարծես կեղծ հայրենասիրական պաթոսները գործի դրեց: Այսինքն՝ չպետք է քննադատել ու բարձրացնել երկրի ներսում առկա խնդիրները, որպեսզի թշնամին չուրախանա: Այս թեզը ինչի՞ հետևանք է:

֊Դա կեղծավորության հետևանք է: Շատ խելացի մարդիկ շատ ճիշտ են ասել, ես կողմ եմ դրան, ասում են՝ երբ երկրում գործերը վատանում են, բարձրանում է հայրենասիրության կեղծ կատեգորիայի ջոկատների գործունեությունը: Այսինքն՝ սիրիր հայրենիքը, սկսում են ասել՝ կեղտոտ լվացքը դուրս չեն հանի և այլն: Այսինքն՝ թող այսպես մնա, նեխահոտին սովորել ենք արդեն, պետք չէ խառնել: Նման ծուղակներ են գործում: Դա չեզոքության, ստրկության, լռելու, համակերպվելու և կյանքն այսպես ճահճում շարունակելու դրսևորում է:

֊Իսկ այս ամենի վերջը տալու համար ի՞նչ քայլեր պետք է ձեռնարկվեն: Բոլորը շատ լավ տեսան, թե ինչ վիճակում է հայտնվել բանակը՝ չկա արդիական զենքը, անհայտ ուղղությամբ են գնացել գումարները:

֊Հասարակությունը պետք է ավազակներից ազատվի, ուրիշ լուծում չկա: Քանի դեռ կան ավազակները, հասարակությունը ոչինչ չի կարող անել, որովհետև ավազակների գլխավոր խնդիրը մասնատելն է, ինչը հաջողությամբ կատարվել է: Այսօր մենք մարգինալ երկիր ենք, հասարակությունը մասնատված է: Քանի դեռ այսպես է, ոչինչ չի կարող անել հասարակությունը, որովհետև ինքն իրենից ձեռք է քաշել:

֊Այսինքն՝ պետք է նախ միավորվել, հետո գործե՞լ:

֊Անպայման: Դեռևս մեր պատմահայրերն են ասել, չէ՞, որ միասնական պետք է լինել, հետո մեկ ուրիշ իմաստուն մարդ է ասել այդ մասին, այսօր էլ խելացի մարդիկ ասում են՝ միասնականություն: Քանի դեռ դա չկա, ոչինչ հնարավոր չէ փոխել: Մինչև ամենասովորական համարվող մարդն անգամ չգիտակցի, որ ինքն իրենից ինչ-որ բան է ներկայացնում, և որ, այսպես կոչված, իշխանությունն իր ծառան է, ոչինչ չի ստացվի, որովհետև իր գիտակցության մեջ ինքն է ծառա: Քանի դեռ ինքը ծառա է, իսկ պետությունն իր շահերի համար չէ, ինքը կմնա ստրուկ: Եվ կշարունակվի ամեն ինչի թալանը, տիեզերքն էլ կթալանեն:

Էմմա Մանուկյան

MediaLab.am