«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է Երևանի մամուլի ակումբի նախագահ Բորիս Նավասարդյանը
– Պարո՛ն Նավասարդյան, ինչպե՞ս եք գնահատում արտաքին գործերի փոխնախարարների ազատման դիմում ներկայացնելն այս փուլում: Պետական պաշտոնյային վայե՞լ մոտեցում է:
– Այդ հարցին միանշանակ պատասխան չկա, որովհետև ԱԳՆ-ն այն գերատեսչությունն է, որը չի կարող աշխատել առանց քաղաքական իշխանության հետ իր բոլոր գործողություններն ու քայլերը համակարգելու, և քանի որ այդ համակարգումը չկա, մենք համոզվեցինք, որ նաև ԱԳՆ-ի աշխատանքը չի կարող արդյունավետ լինել և ընդհանրապես կոչվել արտաքին քաղաքականությունն ապահովող գործունեություն:
Եվ երբ գործունեության համար չկան այդ անհրաժեշտ պայմաններն ու միջավայրը, ես կարող եմ հասկանալ այն մարդկանց, որոնք հենց այնպես նստել իրենց աշխատասենյակներում ու ոչինչ չանել չեն ուզում:
– Արտգործնախարարության պաշտոնյաների ազատվելը արդյոք պայմանավորված է Նիկոլ Փաշինյանի գործոնո՞վ:
– Կարծում եմ՝ դա մեր կառավարման համակարգի շատ խոր ճգնաժամի հետևանքով է, երբ այս գերատեսչությունը չի կարողանում կատարել իր առաքելությունը, ու պատճառը ոչ թե բուն գերատեսչության աշխատողներն են, այլ պետության քաղաքական ղեկավարությունը:
– Այսինքն՝ իշխանությունն ու ԱԳՆ-ն միևնույն հարցի վերաբերյալ հակադիր կարծիքներ ունեն, ինչն էլ խոչընդոտում է նրանց աշխատանքը, այո՞, ձեզ ճիշտ հասկացա:
– Որպեսզի մենք կարողանանք խոսել մոտեցումների մասին, պետք է լինի որոշակի գործընթաց, որի ընթացքում մշակվում են այդ մոտեցումները և որին պետք է մասնակցեն և՛ քաղաքական իշխանությունները, և՛ պրոֆիլային գերատեսչության ներկայացուցիչները և այլ պետական մարմիններ, որոնցից կախված է մոտեցումների իրականացման արդյունավետությունը:
Երբ չկա այդ գործընթացը, ապա շղթայի այն մասերը, որոնք դուրս են մնում դրանից, չեն կարողանում անել այն, ինչ ենթադրվում է իրենց կարգավիճակով:
– Հնարավոր համարու՞մ եք, որ, այնուամենայնիվ, գուցե Արա Այվազյանի ասած՝ հակապետական գործողությունների հետևանք լինեն փոխնախարարների հրաժարականները ևս, որոնց նրանք էլ չեն ցանկանում մասնակից դառնալ:
– Նայած, թե ինչպես կմեկնաբանենք այդ ասելիքը: Կարելի է մեկնաբանել և այնպես, որ կա ինչ-որ որոշում, որի հետ չի կարող համաձայնել նախարարը, կամ էլ, ինչին ես ավելի շատ եմ հակված, երբ որոշում ընդունելու գործընթացը անհասկանալի է այդ կարևոր պաշտոնյայի համար:
Իսկ երբ գործընթացն անհասկանալի է, և իր մասնակցությունը դրանում պատշաճ չէ, ինքը կարող է ենթադրել, որ կա որոշակի վտանգ, որ ընդունվելու է նաև պետական, ազգային շահերին հակասող որոշում: Այդ հիմքով էլ նա այդ գործընթացին չի ցանկանում մասնակցել:
– Պարո՛ն Նավասարդյան, ի՞նչ եք կարծում՝ ինչո՞ւ փոխնախարարները չսպասեցին մինչև ընտրությունների ավարտը, այլ քարոզարշավի մեկնարկին զուգահեռ ներկայացրին ազատվելու դիմումները: Կարծես թե նոր փաստաթղթի ստորագրման հարցն էլ այս փուլում օրակարգային չէ:
– Նրանք չեն կարող համոզված լինել, որ ինչ-որ փաստաթղթեր չեն ստորագրվում, կամ, գոնե, ստորագրման վերաբերյալ ձեռք չեն բերվում պայմանավորվածություններ:
Եվ, բնականաբար, երբ այդ գործընթացը գնում է, իսկ իրենք դրանից դուրս են, դա նշանակում է, որ պատասխանատվությունն ակամա ընկնում է նաև իրենց վրա, ինչը իրենք չեն ցանկանում:
– Նորմա՞լ է, երբ երկրի համար կարևորագույն պահին կարևորագույն գերատեսչությունը փաստացի ներկայացուցիչ չունի:
– Այդ կարևորագույն հաստատությունը, մանավանդ ներկա պայմաններում, երբ կան բազմաթիվ անվտանգային մարտահրավերներ, երբ կա արտաքին քաղաքականության ուղղությամբ շատ լուրջ քայլեր անելու անհրաժեշտություն, այո՛, փաստորեն կաթվածահար վիճակում է, և դա շատ վտանգավոր ու անընդունելի իրավիճակ է:
Դա այն նախարարությունը չէ, որ կարող է կոնկրետ խնդիրներ լուծել երկրի ներսում և ինչ-որ տեղ ավտոնոմ գործել: ԱԳՆ-ն չունի և չպետք է ունենա ավտոնոմ գործելու հնարավորություն:
– Պարո՛ն Նավասարդյան, համակարծի՞ք եք հնչող տեսակետին, որ գործող իշխանությունը պատերազմից առաջ միտումնավոր կազմաքանդեց բանակը, հիմա էլ՝ բանակցություններից առաջ, միտումնավոր քանդում է ԱԳՆ-ն:
-Կարծում եմ՝ դա գիտակցաբար չէր արվում, այլ արվում էր ուղղակի կառավարման հմտությունների բացակայության հետևանքով, որը շատ վատ երևույթ է, ու նման իրավիճակում հայտնված երկրի համար, ինչպիսին Հայաստանն է, կարող է բավականին վատ հետևանքներ ունենալ:
Քրիստինե Աղաբեկյան
MediaLab.am
