«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է Շիրակի թեմի առաջնորդ Միքայել արքեպիսկոպոս Աջապահյանը
– Սրբազա՛ն, մինչ Գյումրու ավագանու ընտրություններին անդրադառնալը, քանի որ վերջին օրերին ձեզ կրկին թիրախավորել են, կխնդրեմ ասեք՝ ինչո՞ւ են ձեր հարցազրույցներից հետո գրեթե միշտ ձեր խոսքը, արտահայտած կարծիքն այսպես ընդունում:
– Իսկ ովքե՞ր են թիրախավորողները, ճանաչո՞ւմ եք, եթե ճանաչում եք՝ պետք է տեսնեք, որ դա, փաստորեն, խոսում է այն մասին, որ ես իրավացի եմ:
– Այլ պատճառ չե՞ք տեսնում:
– Չէ, իրենք իրենց աղմուկով, իրենց ղեկավարին հաճոյանալու խանդավառության մեջ բացահայտում են, որ ես իրավացի եմ, ի՞նչ կա դրա մեջ: Ես ուրախ եմ, որ իրենք բացահայտում են, որ ես իրավացի եմ:
– Երեկ Հանրայինի եթերում Գյումրու ավագանու ընտրություններին մասնակցող կուսակցությունների առաջին համարների հեռուստաբանավեճին հետևե՞լ եք:
– Մի ժամուկեսը հետևեցի, հետո իրապես տխրեցի, անջատեցի ու չհետևեցի:
– Ինչո՞ւ տխրեցիք, Սրբազա՛ն:
– Դե տխուր էր, էլի, ի՞նչ ասեմ: Իբրև բանավեճ, իբրև երկխոսություն՝ ամեն ինչով տխուր էր: Շփման մակարդակը, մի խոսքով՝ լավ չէր, ինչ ասեմ, չեմ ուզում շատ խիստ խոսքեր ասել, վերջիվերջո, բոլորը մեր տղաներն են, գուցե առանձին որևէ մեկը մեղք չուներ, բայց մթնոլորտն այն չէր:
– Բանավեճին նախորդել էին խուզարկություն ու ձերբակալություն Գյումրիում, ինչպե՞ս եք գնահատում սա, ոմանք սա որակեցին իշխանությունների կողմից ռեպրեսիվ քայլ ընդդիմության նկատմամբ:
– Ես դա այնքան ռեպրեսիվ չէի համարի, որքան սադրանք, ինչի մասին զգուշացրել էի, որ իշխանությունը կդիմի սադրանքների, սկզբում դիմեցին, այնպես արեցին, որ ընդդիմադիրները իրար հայհոյեն, չստացվեց, դրա համար դիմեցին այս քայլին, որպեսզի մարդկանց հունից հանեն:
– Ստացվե՞ց:
– Դե մասամբ ստացվեց, չտեսա՞ք՝ ինչ տեղի ունեցավ Մարտուն Գրիգորյանի ու Վարդան Ղուկասյանի միջև, ինչը մինչ այդ չկար:
– Իսկ դուք համաձա՞յն եք Մարտուն Գրիգորյանի պնդմանը, որ իշխանությունը Վարդան Ղուկասյանի միջոցով փորձում է ձայներ կենտրոնացնել:
– Մարտուն Գրիգորյանը նկատի չուներ, թե Վարդան Ղուկասյանի ու իշխանության միջև պայմանավորվածություն կա, նա դա նկատի չուներ, ինքն ուղղակի ասում էր, որ իշխանությունն ուզում է Վարդան Ղուկասյանի վրա կենտրոնացնել ընդդիմադիր քվեները, որպեսզի ավելի հեշտությամբ կարողանա միջամտել: Չէր ասում, թե Վարդան Ղուկասյանը գործարքի մեջ է իշխանության հետ, դա նկատի չուներ ու նման բան չասաց, այլ այն, որ իշխանությունը միտումնավոր՝ իբրև ընդդիմության թիվ մեկ թեկնածու, ներկայացնում է Վարդան Ղուկասյանին, որպեսզի հետո կարողանա իր հարցերը լուծել հասկանալի լծակների միջոցով:
– Ի՞նչ ընտրություն կկատարի գյումրեցին մարտի 30-ին, ի՞նչ է սպասվում:
– Կարծում եմ, որ ընդդիմադիր թևն ամեն դեպքում կհաղթի, մնում է, որ Վարդան Ղուկասյանի առաջարկն իրոք կատարվի, որովհետև տրամաբանական է, որ ասում է՝ ընդդիմադիրներից ով շատ քվե հավաքի՝ միանա իրեն: Սա ամենատրամաբանականն ու ամենագործնականն է, այլապես եթե դա չեղավ, ինչի մասին մտածում է ընդդիմությունը, ու դա իր պլան Բ-ն է:
– Սրբազան, որոշ շրջանակներ նշում են, թե Գյումրիում ընդդիմության հնարավոր հաղթանակը կարող է դառնալ երկրում քաղաքական փոփոխության շանս։ Ի՞նչ եք կարծում՝ այդ գնահատականները որքանով են իրատեսական։
– Շանս միշտ ունենք, աղջի՛կս, տարբեր շանսեր բաց ենք թողել անտարբերության, անփութության պատճառով, սա էլ հերթական շանսն է, բայց դա էլ կարող ենք բաց թողնել, եթե ուզենանք բաց թողնել: Գյումրիի ընտրությամբ ոչ մի հարց չի լուծվի, սրանով պետք է սկսվի որոշակի պրոցես, եթե չսկսվեց՝ ոչ մի բան էլ տեղի չի ունենա:
– Այսինքն՝ կարծում եք, որ իշխանությունը Գյումրիում հաղթելու ոչ մի շանս չունի՞:
– Չէ, 50 պլյուս չի կարող հավաքել, դա պարզից պարզ է: Մնում է, որ հետո հանկարծ ընդդիմադիր կոչվող որևէ մեկը հանկարծ կոալիցիա չկազմի իշխանական ներկայացուցչի հետ:
– Ընդդիմադիրների մեջ կա՞ն մարդիկ, որոնք կմիավորվեն իշխանության հետ:
– Անհնարին չէ:
– Անուններ կտա՞ք:
– Չէ՛, այս պահին իմաստ չեմ տեսնում, եթե նայեք, հետևեք՝ կտեսնեք, դա բացահայտ երևում է, իմ ասելու պետք չկա:
– Խոսվեց ընտրակաշառք բաժանելու մասին, ձայնագրությունների արտահոսք եղավ, տեղյա՞կ եք, իսկապես եղել է ընտրակաշառք բաժանելու դեպք:
– Ընտրակաշառքն այնքան լպրծուն բան է, հիմա որևէ մի խոստում ընտրակաշառք չէ՞, եթե ինչ-որ մեկն ասում է՝ եթե ես ընտրվեմ, ձեր փողոցը կասֆալտապատեմ, սա ընտրակաշառք չէ՞: Այսինքն՝ այնքան լղոզված բան է ընտրակաշառք հասկացությունը, որ ով ոնց ուզենա կասի՝ սա ընտրակաշառք է, ու միշտ իշխանության ձեռին դա մահակ է, որ երբ ուզենա՝ շարժի:
Հետո՝ այդ ձայնագրությունները, դրանց կարող է տիրապետել ուժային կառույցը, ուժային կառույցը ինչո՞ւ է դրանք ընտրություններից առաջ հրապարակում, ու եթե հրապարակում են որպես արտահոսք, ապա նշանակում է, որ այդ կառույցն էլ լավ չի աշխատում, իսկ սա իշխանության խայտառակությունն է:
Նման ձայնագրություններ որ ի հայտ են գալիս, իշխանության խայտառակությունն են, եթե իրենից անկախ է լինում, դարձյալ իշխանության խայտառակությունն են, եթե ինքը մասնավոր է անում: Երկու դեպքում էլ իշխանության խայտառակությունն են, մարդուն ուզո՞ւմ եք պատասխանատվության ենթարկել, տարեք ոստիկանություն, դրեք դիմացը, ասեք՝ սա ապացույց, բայց ընտրություններից երկու օր առաջ դա դնել շրջանառության մեջ, դա որքանո՞վ է բարոյական: Հիմա ավելի անբարոյական է այդ ձայնագրության մեջ խոսո՞ղը, թե՞ այդ ձայնագրությունը ասպարեզ հանողը, ո՞վ է ավելի անբարոյականը:
– Սրբազա՛ն, արդյոք Ռուբեն Մխիթարյանի հետ ձեր հանդիպումը տեղի ունեցա՞վ:
– Հանդիպումը տեղի չի ունեցել, եկել է առաջնորդարան, չի կարողացել ինձ տեսնել, մի երկու անգամ զանգահարել է, չի կարողացել կապվել:
Քրիստինե Աղաբեկյան
MediaLab.am