«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանել է իրավապաշտպան Վարդան Հարությունյանը
– Պարո՛ն Հարությունյան, այս փուլում ընդդիմադիր գործիչների ձերբակալություններ են տեղի ունենում։ Ինչպե՞ս եք գնահատում այս գործընթացը։
– Մեր երկրում լուրջ իրադարձություն է տեղի ունեցել, Հայաստանը պարտվել է պատերազմում, ստորագրել է մի փաստաթղթի տակ, որը կարելի է անվանել կապիտուլյացիա։
Եվ շատ բնական ու տրամաբանական է, որ այս իրավիճակում պետք է լինեին և՛ բողոքներ, և՛ հրաժարականի պահանջներ։ Դրանք չէին կարող չլինել։ Բոլորովին այլ խնդիր է, թե ովքեր են պահանջում հրաժարական, բայց կանխատեսելի էր, որ այս կարգի պահանջներ կարող էին հնչել։
Կարծում եմ՝ ձերբակալությունները բոլորովին էլ արդարացված չեն, որովհետև մարդիկ հնչեցնում են իրենց պահանջները, թող հնչեցնեն։ Մնացածն արդեն խոսելու, վերլուծելու, քննարկելու, ընդհանուր հայտարարի գալու հարց է, ոչ թե ուժային մեթոդներով լռեցնել։
– Երկրում անկայունության վտանգ կա՞։
– Այո՛, երկրում կա անկայունության վտանգ։ Լուրջ վտանգ է դա։ Ե՛վ իշխանությունները, և՛ նրանք, ովքեր իրենց հիմա հայտարարել են իշխանության ընդդիմախոսներ, պետք է կարողանան իրենց մեջ ուժ գտնել, լինել շրջահայաց և թույլ չտալ այնպիսի քայլեր, որոնք կարող են մեզ շատ ավելի ծանր կացության մեջ դնել, քան գտնվում ենք այս պահին։ Իսկ մենք այս պահին գտնվում ենք սարսափելի վատ վիճակում։
– Այս իրավիճակից դուրս գալու ի՞նչ ելքեր եք տեսնում, Արցախի վերաբերյալ ստորագրված փաստաթղթում շտկումներ անելու հնարավորություն կա՞։
– Շտկելու տարբերակներ, ըստ էության չկան, փաստաթուղթը ստորագրված է, Հայաստանը պարտված կողմ է, ընդունել է իր պարտությունը, առանց որևէ բան ստանալու զիջել է այն, ինչ իրենից պահանջել են, դեռ ավելին։ Այս իմաստով, իհարկե, մենք վատ վիճակում ենք։ Բայց, ի տարբերություն 1920 թվականի, մենք այսօր ունենք անկախ պետություն և պետք է կարողանանք օգտագործել մեր պետականությունը, հնարավորությունները՝ ինչ-որ չափով շտկելու իրավիճակը։
Դրա համար պետք է տարվի լուրջ աշխատանք՝ և՛ արտաքին դիվանագիտական, և՛ ներքին ճակատում։ Դրա համար մարդիկ պետք է շրջահայաց, խելոք, կազմակերպված լինեն։
Այդ կարգի մարդ ես, ցավոք սրտի, չեմ տեսնում իշխանության մեջ, որոնք կկարողանան իրականացնել այդ հսկայածավալ դիվանագիտական աշխատանքը։
Բայց որ Հայաստանի Հանրապետությունում կան այդպիսի մարդիկ, ուժեր, ես վստահորեն կարող եմ պնդել։ Եվ կարծում եմ, որ իշխանությունները, եթե ցանկանան, կարող են իրենց շուրջը նայել, տեսնել այդ մարդկանց, ներգրավել, հրավիրել։
– Հրաժարականներ չպե՞տք է լինեն։
– Հրաժարականը արդեն երկրորդական և երրորդական է դառնում։ Երբ նոր ուժեր կներգրավվեն, այդ ժամանակ արդեն կտեսնենք, թե ինչ զարգացումներ կլինեն։ Այսպես թե այնպես այս իշխանությունը ինչ պետք է «աներ»՝ արեց։
Բայց մեր խնդիրն այսօր ոչ թե իշխանության հրաժարականը պետք է լինի, այլ եղածը պահելու և, եթե կարող ենք, դեռ մի բան էլ վրան ավելացնելու հնարավորությունն օգտագործելը։
Իսկ դա կարող ենք անել, եթե կներառենք մեր հասարակության մեջ եղած բոլոր առողջ ուժերին, եթե մենք կթոթափենք մեր մեծամտությունը, բացառիկության զգացումը։
Եթե առանձին անհատներ կնայեն իրենց շուրջը, կտեսնեն այդ մարդկանց, իսկ այդ մարդիկ երևացող են, կհրավիրեն, կխորհրդակցեն ու կքննարկեն։ Գուցե այդ ժամանակ մենք կկարողանանք ինչ-որ ելք գտնել։
– Վարչապետը հայտարարեց, որ նախկին իշխանությունների նկատմամբ արդեն կոշտ գործողություններ պետք է լինեն, օրինակ՝ ազգայնացվի նրանց ունեցվածքը։ Կա՞ դրա անհրաժեշտությունը։
– Դրանք ծրագրեր էին, որոնք հեղափոխությունից հետո անընդհատ հնչել են։ Գիտեք, ես չեմ ցանկանում այդ թեմային անդրադառնալ մի պարզ պատճառով։ Ես գիտեմ, որ պոպուլիզմը իշխանության գալու շատ լավ միջոց է։ Կան աշխարհում քաղաքական ուժեր և դեմքեր, որոնք դրա վրա են հիմնվում։ Բայց դա իշխանությունը պահելու միջոց չէ։
Միշտ էլ կարելի է նախկիններին քննադատել, թիրախավորել, բայց դա երկար չի տևելու։ Ես հիմա չեմ ցանկանում անդրադառնալ ո՛չ նախկիններին, ո՛չ ներկաներին, առավել ևս, որ ներկաները նույնպես արդեն նախկիններ են ըստ էության։
Ռոզա Հովհաննիսյան
MediaLab.am
