«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է «Մոդուս Վիվենդի» կենտրոնի ղեկավար, Կանադայում ՀՀ նախկին արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արա Պապյանը:
-Պարոն Պապյան, հետաձգվում է Հայաստանի անդամակցությունը Եվրասիական տնտեսական միությանը, իսկ Հայաստանի իշխանությունները նշում են, որ դրա համար տեխնիկական մի քանի խնդիրներ կան: Ձեր կարծիքով՝ ո՞րն է ձգձգման իրական պատճառը:
-Ես չեմ կարծում, որ դա տեխնիկական խնդիր է: Ես կարծում եմ՝ Հայաստանի Եվրասիական միություն բերելու բուն նպատակը Ադրբեջանին այդ միություն ներքաշելու մեջ է: Թեև Ադրբեջանը հայտարարել է, որ չի ուզում այդ միության մաս կազմի, բայց հիմա բանակցում են, ուզում են Ադրբեջանին գայթակղել և ներս բերել:
-Այսինքն՝ Ղարաբաղի հարցո՞վ են Ադրբեջանի վրա ճնշումները:
-Ռուսաստանն ուզում է Ղարաբաղը դարձնել վճարման միջոց, գայթակղել Ադրբեջանին ու բերել Եվրասիական միություն: Դա դեռ չի ստացվում, որովհետև Ադրբեջանը չի ուզում մտնել այդ միություն: Թե հիմա ինչքանով կստացվի դա, եթե անգամ նրանք ուզեն, դա այլ խնդիր է: Բայց բացահայտ է, որ Հայաստանի դերակատարությունը Եվրասիական միությունում գայթակղիչի դերն է: Ուրիշ դեր չկա:
-Իսկ եթե Ռուսաստանին հաջողվի Ադրբեջանին գայթակղել և Եվրասիական միության անդամ դարձնել, մասնավորապես Ղարաբաղի հարցով ի՞նչ է տեղի ունենալու:
-Եթե հաջողվում է, Ադրբեջանը գալիս է Ղարաբաղի հետ միասին ու մտնում է Եվրասիական միություն: Ռուսաստանը ճանաչում է Ադրբեջանը, չակերտավոր, այսպես կոչված, միջազգայնորեն ճանաչված սահմաններով: Եվ մենք ունենում ենք այն, ինչ ունեցանք 1921 թվականին, երբ նույն միության մեջ ունեինք Հայաստան և Ադրբեջան, Ղարաբաղը Ադրբեջանի ենթակայության ներքո էր:
-Այսինքն՝ Եվրասիական միության շրջանակներում դուք այդ սցենա՞րն եք տեսնում՝ Ղարբաղը Ադրբեջանի կազմո՞ւմ է լինելու:
-Բնականաբար, որևէ մեկը դեռ մեզ չի ասել հակառակը: Չէ՞ որ մենք էլ ենք ասում, որ Ղարաբաղը Հայաստանի մաս չի կազմում: Եթե նույն Ռուսաստանը, խոսելով Ադրբեջանի միջազգայնորեն ճանաչված սահմանների մասին, Ղարաբաղն էլ է նկատի ունեցել, ուրիշ ի՞նչ սցենար կարող է այդտեղ լինել:
-Ադրբեջանը միայն Ղարաբաղը ստանալու գնո՞վ կգա Մաքսային միություն, այլ ճանապարհ չկա՞:
-Մեր ամբողջ հույսն այն է, որ Ադրբեջանն անգամ այդ գնով չի մտնի Եվրասիական միություն: Ադրբեջանին պետք չէ այդտեղ գալը:
-Ստացվում է, որ այս միության շրջանակներում Հայաստանն ընդհանրապես ձայնազո՞ւրկ է, չի՞ կարող իր պայմանները թելադրել անգամ Ղարաբաղի՞ հարցով:
-Այո, այդպես է: Հայաստանի դեպքում չեմ հասկանում, թե ի՞նչ իմաստ ունի մտնել մի միություն, որտեղ դու երկրորդ սորտի երկիր ես: Բայց չգիտես ինչու, մերոնք կպած գնում են այդ քայլին՝ շատ լավ իմանալով, որ վատ է լինելու:
-Ադրբեջանի հոգևոր առաջնորդ Փաշազադեն երեկ հայտարարել է, որ «Ռուսաստանի օգնությամբ Ղարաբաղը կվերադարձվի Ադրբեջանին»: Այս փուլում այդ հայտարարություն ի՞նչ է նշանակում:
Այդ հայտարարությունն այդ ամբողջ գործընթացի մասն է: Փաշազադեն ասում է, Ռուսաստանին ակնարկում է, որ նրանք էլ ավելի հստակ ասեն: Բայց ցավոք սրտի իրենց համար, մեզ համար բարեբախտաբար, Փաշազադեն չի որոշում, որոշում է Ալիևը: Իսկ Ալիևին ձեռնտու չէ իր եկամուտներով կիսվել Պուտինի հետ:
Մարի Ներսեսյան
© Medialab.am