«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանել է քաղաքագետ, «Հանուն Հանրապետության» քաղաքական նախաձեռնության անդամ Ռուբեն Մեհրաբյանը
– Պարո՛ն Մեհրաբյան, ընդդիմադիր 16 կուսակցություններ Նիկոլ Փաշինյանին վերջնագիր են ներկայացրել։ Եթե հրաժարական չտա, ի՞նչ կլինի։
– Դատելով իրենց հայտարարություններից՝ ես չեմ կարծում, որ նրանք ձեռնարկելու են մի գործընթաց, որը օգուտ է բերելու Հայաստանին, իսկ մնացածը, թե ինչ դրսևորումներ կստանան, կապրենք կտեսնենք։ Նար պետք է ասել, որ դա լինելու է այնքանով, որքանով նրանց թույլ կտան, երբ խոսքը ապակառուցողական վարքագծի մասին է։ Այս առումով անելիքներ ունեն դատախազությունը, քննիչները, իրավապահները։
– Ի վերջո, ի՞նչ հանգուցալուծում պիտի ստանա այս բարդ իրավիճակը։
– Այս իրավիճակը ունի միայն մեկ հանգուցալուծում՝ կայունացման ժամանակաշրջան, որին պետք է հետևի արտահերթ ընտրությունների գործընթաց. իշխանությունը պետք է հնարավորություն ստանա նորացնելու իր մանդատները մի կողմից, և մյուս կողմից քաղաքական ուժերը իրենց այլընտրանքային ծրագրերը ներկայացնեն հանրության դատին։ Այս գործընթացից մենք ուժեղ պետք է դուրս գանք։
– Նիկոլ Փաշինյանը հայտարարում է, որ իր օրակարգում չկա հրաժարական։
– Իմ կարծիքով՝ արտահերթ ընտրությունների գործընթացի անհրաժեշտությունը ինքը՝ Փաշինյանն էլ է գիտակցում, բայց մենք պետք է հասկանանք, որ առաջիկայում դա հնարավոր չէ, ես մոտավորապես վեց ամսվա հորիզոն եմ տեսնում, որը հնարավորություն կտա ձևավորելու ազնիվ խոսակցության համար մթնոլորտ։
– Պարո՛ն Մեհրաբյան, մենք տեսնում ենք Սյունիքի մարզի համայնքի ղեկավարների և ավագանիների հայտարարությունը Փաշինյանի հրաժարականի պահանջով։ Երբևէ նման բան տեղի ունեցե՞լ էր։
– Ես չէի ասի, որ դա ամբողջ Սյունիքն է, և երկրորդ՝ դրանք մի խումբ մարդիկ են, որոնք ես չէի ասի, որ արտացոլում են Սյունիքի հասարակության հավաքական կարծիքը։
– Նրանք ասոցացվում են նախորդ իշխանության հե՞տ։
– Ավելին՝ նրանք նաև հետապնդում են որոշակի խմբակային շահեր։
– Այսինքն՝ մարզպետի հրաժարակա՞նն էլ պատահական չէր։
– Համատեքստը կարելի է համարել, որ նույնն էր։
Հայաստանում փորձում են ձևավորել անիշխանության մթնոլորտի տպավորություն, փորձում ստեղծել անիշխանության իմիտացիա, ստեղծել համապատասխան ֆոն և իրավիճակը տանել հեղաշրջման, այսինքն՝ իրականացնել 98 թվական 2 օպերացիա։ Ընդ որում՝ ինչպես տեսնում ենք, դա նույն շրջանակն է, նույն ուժերն են, որոնք ժամանակին իրար հետ կոալիցիա են եղել և՛ Ռոբերտ Քոչարյանի, և՛ Սերժ Սարգսյանի օրոք։
-Վ ազգեն Մանուկյանի հայտարարությունն ինչպե՞ս կբնորոշեք։
– Դա անպատասխանատու վարք է փորձառու համարվող քաղաքական գործչի կողմից, որը կամ պատկերացում չունի իր ասածի հետևանքներից, կամ միտումնավոր է անում, ինչն ավելի վատ է։
– Հաջողելու որևէ շանս ունե՞ն նրանք։
– Եթե նայենք նրանց հասարակական հենարանի համատեքստում, ապա նրանք չունեն որևէ հենարան, սակայն նրանց հույսն է ճոճել իրավիճակն այն աստիճանի, որ իշխանությանը պարտադրեն իրենց կամքը, պարալիզացնեն իշխանության կամքը և իշխանությանը փաթաթեն իրենց կամքին։
– Իշխանության քայլերը ադեկվա՞տ են ստեղծված իրավիճակին։
– Իշխանությունը ավելի հստակ և կոշտ պետք է գործի և իշխանությունը իր հետագա քայլերի առումով ավելի հասկանալի պետք է լինի, քան կա։
Իշխանությունը պետք է ծրագիր ներկայացնի, և դա ոչ թե պետք է լինի ֆեյսբուքյան գրառման կարգավիճակով, այլ պետք է լինի հաստատված ծրագրով, որը իրավաբանորեն կստանձնի այն քաղաքական ուժը, որը տեր է կանգնելու և իրականացնելու է այդ ծրագիրը և լուծելու առաջնային կարևորության հարցերը։
Եւ երկիրը բերելու այն կետին, որտեղ հնարավոր կլինի խոսել արտահերթ ընտրական գործընթացների մասին, ընդ որում՝ դա բխում է և՛պետության, և՛ հասարակության, և՛ իշխանության շահերից և այդ քայլերն անելու պատասխանատվությունն այսօրվա գործող իշխանության վրա է։ Եվ իմ տպավորությամբ՝ հասարակությունը հենց այսպիսի սպասելիք ունի իշխանությունից։
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am