«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Արթուր Մանուկյանը
– Երեկ խորհրդարանն իրավունքի ուժով լուծարվեց, և հունիսի 20-ին նշանակվեցին արտահերթ ընտրություններ: ԱԺ-ում իր ծավալուն ելույթում Նիկոլ Փաշինյանն այս 3 տարիների քայլերը հեղափոխական փոփոխություններ անվանեց: Չափազանցված չէի՞ն այդ գնահատականները, ո՞րն է ձեր գնահատականը, ներկայացրեք նաև թերացումները:
– Ամենամեծ թերացումներից մեկն այն էր, որ մենք չհասցրինք դատաիրավական համակարգի փոփոխություններն ավարտին հասցնել:
Ոմանք կարծում են, որ ճիշտ էինք, ոմանք կարծում են, որ սխալ էինք ընտրված ուղղության առումով, բայց դա ժամանակը ցույց կտա:
Վստահաբար ես այսօր չեմ կարող ասել՝ մենք ճիշտ էինք, թե սխալ: Երեկ վարչապետն ասաց, որ մենք որոշակի առումով լուծել ենք այն խնդիրը, որ անմեղ մարդ ՔԿՀ-ներում չկա:
Բայց իմ սուբյեկտիվ կարծիքով՝ մեր խնդիրն այն էր, որ մեր դատաիրավական համակարգը միշտ ծառայել է փողին և այսօր էլ ծառայում է փողին (գիտեմ, որ լպիրշ մեկնաբանություններ կանեն իմ ասածի տակ), բան չի փոխվել, ուղղակի եթե նախկինում կարողանում էին անմեղ մարդկանց հեշտությամբ նստեցնել, կաշիները քերթել, հիմա, կարծես թե, չեն կարողանում։
Այս մի փոքր փոփոխությունն է եղել, որ կարողացել ենք անել։ Թեև իմ սրտով չէ նման ձևակերպումը, բայց մենք օբյեկտիվորեն ժամանակ չունեցանք։
Հեղափոխությունից հետո ամենակարևոր խնդիրն էր, որ տնտեսությունը կոլապսի չենթարկվի, որովհետև, ինչպես տեսանք, ամեն վայրկյան ունեինք պատերազմի վտանգ, և 2019-ի ցուցանիշները եղել են բավարար:
Իհարկե, աստղեր չենք իջեցրել երկնքից, բայց մեր ընթացքին շատ է խանգարել կորոնավարակը, էլ չասեմ՝ պատերազմը, որ տապալեց մեր ընթացքը, երազանքները, մեր ոգևորությունը։
Պատերազմը մեզ կանգնեցրեց ծանր խնդիրների առաջ։ Ուզում եմ հիշեցնել, որ պատերազմին, որին մենք մասնակից եղանք, և որը մեր միջով անցավ, մեր թշնամիները պատրաստվել են 20-30 տարի։
Ես չգիտեմ, թե մենք նախկինում որքան ենք պատրաստվել, գիտեմ, որ մեր իշխանության ժամանակ բավական պատրաստվել ենք, և գիտեմ, որ բավականին մեծ ծախսեր ենք արել, որպեսզի կարողանանք դիմակայել, բայց ուրիշ բան է, երբ նավթային պետությունը 30 տարի ծախսեր է անում, և ուրիշ բան է, որ բլոկադայի մեջ եղած պետությունը իր ուժերի սահմաններում է ծախսեր անում։ Դրանք տարբեր բաներ են։ Ես չեմ արդարացնում մեզ, ներկայացնում եմ, որ օբյեկտիվորեն սա է եղել։
– Նշվում է, որ եթե նախկինում քրեաօլիգարխիկ համակարգ էր, կոռուպցիայի մեջ էինք թաթախված, ներկայիս իշխանությունն էլ ապիկար է, բավարար փորձ չկար, պրոֆեսիոնալ չէ։
– Այս ընդհանուր բառերը՝ ապիկար և այլն, շատ ծանր եմ տանում, բայց այն, որ անփորձ ենք, մենք առաջին օրն էլ հայտարարել ենք, որ անփորձ ենք։ Բայց ամենակարևորը, որ նաև հարյուրտոկոսանոց ճշմարտություն է, այն է, որ մենք մարդկային ռեսուրս չունեինք։
Հասկանո՞ւմ եք, որ մեր դատաիրավական համակարգի ներկայացուցիչները դուրս են գալիս մեր համալսարանի իրավագիտության ֆակուլտետից, մենք ուրիշ ֆակուլտետ չունենք, որ դատավոր է արտադրում։
Ես գիտեմ, թե անգամ Սովետական Միության ժամանակ իրավաբանական ֆակուլտետ ընտրելու համար որքան գումար էր հարկավոր։ Պարզապես մենք մտածում էինք, որ հրաշք կարող է տեղի ունենար, նրանք կսկսեին այլ կերպ մտածել։
Պետք է հրաշք տեղի ունենար, որ այդքան արագ տեղի ունենային փոփոխություններ, և եթե չկա հրաշքը, ուրեմն փոփոխությունները դանդաղ են և համակարգված պետք է լինեն։
Մեր ցանկությունները ուրիշ են, խնդիրները՝ ուրիշ։ Ես հիմա իմ այգում հիվանդ ծիրանի ծառ ունեմ, այդ ծառի բուժման համար այս տարի գարնանը այս-այն պիտի անեմ, մյուս տարի էլ պետք է շարունակեմ, և հայտնի չէ՝ ես այդ ծառը կփրկե՞մ, թե՞ չէ, քանի որ հիվանդություն ունի, նույնն էլ համակարգն է, եթե հիվանդ է, պետք է սիստեմատիկ բուժման գնալ։
Ուրիշ ձև էլ կա, որ մեզ մեղադրում էին, ֆրանսիական հեղափոխությունն էր, որի ո՛չ ցանկությունը, ո՛չ էլ ռեսուրսներն ենք ունեցել։ Չեմ ուզում մեզ արդարացնել, մենք էլ արել ենք սխալներ, ունեցել ենք բացթողումներ՝ մեծ և փոքր, բայց նաև կարող եմ ասել, որ հանգիստ խղճով արել ենք մեր գործը։
– Պարո՛ն Մանուկյան, ընտրությունները հայտարարվեցին հունիսի 20-ին, իսկ մինչ այդ դաշինքներ են ձևավորվում։ Դաշինքներից մեկն էլ գլխավորում է Ռոբերտ Քոչարյանը, որը հրավիրել էր հանրահավաք։ Նա ասում է, որ այս իշխանություններն իրեն վերադարձրին քաղաքականություն։ Դուք ձեր մեղքի բաժինը դրանում չունե՞ք։
– Մեղքի բաժինը ո՞րն է… որ մենք ուզում ենք հանցագործներին դատենք, և դատարանը Սահմանադրությունից հանում է այդ հոդվածը և ասում է՝ հակասահմանադրական է։
Մենք ուզում ենք սահմանադրական, օրինական ճանապարհով գնալ, ցույց տանք մարդկանց, թե ինչպես են զորքը Ղարաբաղից բերել Հայաստան, սակայն կեսից պարզվեց, որ այդ հոդվածը հակասահմանադրական է։
Մենք ուրիշ գործիք չունենք, մենք ունենք օրինական ճանապարհով գնալու կամք և այլ ճանապարհ չունենք, մնացած բոլոր ճանապարհները տանում են դժոխք։
Հիմա Քոչարյանը եկել է, փոխանակ ասի՝ ինչպես եղավ, որ ինքը աղքատ երկրում, պետական պաշտոնյա լինելով, դառնում է միլիարդատեր, եկել է մեզ մեղադրի, որ մենք իրեն բերել ենք քաղաքականություն, բայց մենք իրեն չենք բերել քաղաքականություն, տարել ենք իրեն դատարան, դատարանը այնտեղից իրեն բերել է քաղաքականություն։
-Այս ընտրություններին ի՞նչ արդյունք եք ակնկալում։ Արդյոք կարծո՞ւմ եք, որ այսօրվա իշխանությունը հաջորդ խորհրդարանում նույնպես մեծամասնություն կլինի։
– Ես լավ չեմ կանխագուշակելուց, մենք գնում ենք ժողովրդին նորից խնդրելու՝ իր իշխանությունը պատվիրակելու մեզ, ժողովուրդը կուզի՝ կտա, չի ուզի՝ չի տա… կների՞ մեր սխալները, մեր արածը կգնահատի՞, կտա, չի ների՝ չի տա։
– Ի՞նչ մասնակցություն կունենաք առաջիկա ընտրություններին, առաջարկներ ունե՞ք ՔՊ-ի ցուցակում լինելու։
– Ես իմ կուսակցական ընկերների հետ շփվում եմ, իմ տեսակետն եմ ասում, բայց այնքան էլ գոհ չեմ իմ պառլամենտական աշխատանքից և չեմ կարծում, թե կլինեմ ցուցակում։
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am
