Իրավաբան, փաստաբանական ակտիվ գործունեություն իրականացնող Նորայր Նորիկյանի համոզմամբ՝ դատավորի նկատմամբ քրեական հետապնդում հարուցելը և նրան կալանավորելը երկրում գոյություն ունեցող խորքային խնդիրների նշան են:
«Ցանկացած երկրում դատավորին մեղադրանք առաջադրելը, ընդհուպ նրան կալանավորելը խոսում են այդ երկրում գոյություն ունեցող խորքային խնդիրների մասին, դատաիրավական համակարգում գոյություն ունեցող որոշ արժեհամակարգային վատ երևույթների մասին»,- «Մեդիալաբին» ասում է Նորիկյանը:
Նկատենք՝ խոսքը Երևանի ընդհանուր իրավասության դատարանի Աջափնյակի նստավայրի դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանի մասին է, որին հոկտեմբերի 17-ին ձերբակալել էին, այսօր էլ նույն դատարանի մեկ այլ դատավոր՝ Ռազմիկ Մարիկյանը, որոշեց կալանավորել: Դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանի վերաբերյալ քրեական գործը Ազգային անվտանգության ծառայության վարույթում է, որի մանրամասների վերաբերյալ առայժմ պաշտոնական տեղեկություն չի հրապարակվել: Հայտնի միայն, որ հոկտեմբերի 17-ին ԱԱԾ ծառայողները ներխուժել են դատարանի շենք և ձերբակալել դատավորին ու փաստաբան Էրիկ Ալեքսանյանին։
Ձերբակալությունից ժամեր անց հաղորդվեց, որ ՀՀ գլխավոր դատախազը միջնորդություններ է ներկայացրել ԲԴԽ՝ պահանջելով թույլատրել քրեական հետապնդում հարուցել և ազատությունից զրկել դատավոր Արուսյակ Ալեքսանյանին: Դատախազի միջնորդությունները Կարեն Անդրեասյանի ղեկավարած Բարձրագույն դատական խորհուրդը անմիջապես բավարարել է:
Ըստ որոշ տեղեկությունների՝ դատավորի և փաստաբանի մեղադրանքն առնչվում է Ֆազ մականունով հայտնի քրեական հեղինակություն Սերգեյ Գրիգորյանին կալանքից ազատ արձակելուն՝ բավարարելով նրա փաստաբան Էրիկ Ալեքսանյանի ներկայացրած միջնորդությունը: ԱԱԾ-ն դատավորին մեղադրում է ակնհայտ անարդար դատական ակտ կայացնելու և պաշտոնեական լիազորություններն անցնելու համար, իսկ փաստաբանին՝ դատավոր Ալեքսանյանին պաշտոնեական լիազորություններն անցնելու հարցում օժանդակելու մեջ։
Ի դեպ, կալանավորված դատավորը որոշ ժամանակ առաջ ընդդիմադիր հասարակական գործիչ Արմեն Գրիգորյանին կալանավորելու որոշում էր կայացրել, որը 4 ամիս առաջ հենց դատարանի դահլիճում մահացել էր:
Դատավոր Ալեքսանյանին կալանավորելը պաշտպանների համար անսպասելի չէր այն դեպքում, երբ ՀՀ գլխավոր դատախազությունը միջնորդություններ էր ներկայացրել, ըստ դատավորի փաստաբան Երեմ Սարգսյանի՝ այլ բան սպասելի չէր:
«Իհարկե այլ բան չէինք էլ սպասում, քանզի վերջին ժամանակներում դատարանների և դատավորների շուրջ տեղի ունեցող իրադարձությունները միանշանակ ուղղված են հլու-հնազանդ դատական համակարգ ձևավորելուն, ինչպես խոստացել էին։ Կալանքն ինչպես կար, այնպես էլ մնում է միակ խափանման միջոցը, իսկ չկալանավորելու ցանկությունը կախված է միայն մեղադրանքի կողմից»,- հայտարարել էր փաստաբան Երեմ Սարգսյանը:
«Սա ահազանգ է, որ մեր հանրային կյանքը վերափոխելուն ուղղված շատ անելիք կա անելու: Բնականաբար, պետք է օբյեկտիվ քննություն տեղի ունենա՝ պարզելու ինչպես դատավորին մեղսագրվող արարքի առկայությունը, այնպես էլ նրան արդարացնող հանգամանքները»,- նշում է Նորիկյանը՝ ընդգծելով, որ Հայաստանում օրենքի առջև պետք է հավասար լինեն բոլորը՝ անկախ իրենց ունեցած կարգավիճակից:
Կատարվածից փաստաբանը եզրակացրել է՝ դեռևս շատ գործ կա անելու դատաիրավական համակարգում:
«Ես չգիտեմ՝ վարույթն իրականացնող մարմինը ինչ ծավալի գործ է արել, ինչ հիմքեր է դրել մեղադրանքի հիմքում, ունի՞ փաստեր նման կերպ դատավորին մեղադրանք առաջադրելու ու կալանավորելու համար: Շատ հարցեր կան, որոնք կպարզվեն ժամանակի ընթացքում, և հենց այդ ժամանակ հայտնի կլինի՝ գործը սարքվե՞լ է, թե՞ ոչ, անձի նկատմամբ ապօրինի հետապնդում իրականացվե՞լ է, թե՞ ոչ: Որ մտավախություն կա, հաստատ է: Դատավոր Բորիս Բախշիյանի դեպքը հիշենք, որը վերջերս դատարանի վճռով արդարացվեց. նրա նկատմամբ էլ քրեական հետապնդում իրականացվեց, նրան էլ ազատությունից զրկեցին, և հանկարծ արդարացվեց: Մենք պետք է չափից դուրս լուրջ մոտենանք ու լուրջ վերաբերվենք նման գործերին, ի վերջո, խոսքը դատարանի մասին է: Եթե վերջում պարզվի՝ դատավորի նկատմամբ էլ արդարություն չի իրականացվում, պատկերացրեք շարքային քաղաքացու ընկալումը դատական համակարգի, արդարադատության նկատմամբ»,- նշում է Նորիկյանը:
Հիշեցնենք՝ Բախշիյանը մեղադրվում էր ՀՀ քրեական օրենսգրքի 348-րդ հոդվածի 3-րդ մասով նախատեսված արարք կատարելու համար, այն է՝ ակնհայտ ապօրինի կալանավորելը, որն առաջացրել է ծանր հետևանքներ: Ըստ մեղադրանքի՝ դատավորն ակնհայտ ապօրինի կալանավորել էր Քաջարանի համայնքապետ Մանվել Փարամազյանի գործով անցնող ամբաստանյալին՝ Նվեր Մկրտչյանին, որը Փարամազյանի դեմ ցուցմունք տված անձն էր: Դատաքննությունը, սակայն, պարզել էր, որ Բախշիյանը մեղավոր չէ առաջադրված մեղադրանքում, և դատարանի վճռով նա արդարացվել էր:
Հասմիկ Համբարձումյան
MediaLab.am
