«Կասկածում եմ, որ այս կառավարող ուժը քաղաքական կամք ունի՝ դեմոկրատական Սահմանադրություն սահմանելու». Միքայել Նահապետյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ- դեմոկրատական կուսակցության անդամ Միքայել Նահապետյանը

-Պարոն Նահապետյան, մի շարք քաղաքական ուժեր հրաժարվել են առաջիկա ՏԻՄ ընտրություններին մասնակցելուց: Արդյոք «Քաղաքացու որոշում» կուսակցությունը մասնակցելո՞ւ է այդ ընտրություններին, նաև ինչպե՞ս եք գնահատում այս ողջ գործընթացը, երբ իշխանությունը հույսը դնում է իր մարզպետների, համայնքի ղեկավարների ու պաշտոնյաների վրա: Սա կարո՞ղ է վտանգավոր նախադեպ լինել:

– Մենք դեռ տարբեր քննարկումների մեջ ենք, վերջնական բան չենք կարող հայտարարել: Ես հասկանում եմ այն քաղաքական ուժերին, որոնք չեն մասնակցում ՏԻՄ ընտրություններին: Իրականում ԱԺ ընտրությունները բոլոր ուժերից մեծ ջանքեր պահանջեցին, քաղաքական ուժերն այդ ընտրություններին մասնակցել են իրենց բոլոր ռեսուրսներով, և հիմա իրավիճակն ամենահեշտերից չէ այդ ուժերի համար: Այս պայմաններում, կախված տարբեր ստրատեգիաներից, որոշ քաղաքական ուժեր որոշում են կայացրել չմասնակցել տեղական ընտրություններին:

Ինչ վերաբերում է իշխող ուժին, իշխող ուժը, չձևավորելով Հայաստանում ժողովրդավարական կառավարման ձև, սահուն և արագ քայլերով վերադառնում է իշխանություն ձևավորելու ավտորիտար ճանապարհին, որտեղ պաշտոնյայի ռեսուրսներից բխող ընտրություն է կատարվում, և այդ ընտրությունից էլ բխում են նոր պաշտոն ու նոր ռեսուրս: Իշխանությունն այս ցիկլի մեջ է մտել:

– Այսինքն՝ նույն իներցիան, որ կար նախկինում, հիմա էլ շարունակվում է ՏԻՄ-երի՞ հետ կապված:

– Ոչ միայն ՏԻՄ-երի, այլև ամեն ինչի հետ կապված՝ և՛ ընդհանուր կառավարման ձևի հետ կապված, և՛ ՏԻՄ ընտրություններում ոստիկանական վարքուբարքի հետ կապված, ԱԺ-ում պահվածքի հետ կապված:

– ՔՈ-ն, այնուամենայնիվ, ավելի հակված է ՏԻՄ ընտրություններին մասնակցելո՞ւ, թե՞ չմասնակցելու:

– Բնականաբար ցանկացած ուժ ցանկանում է մասնակցել ընտրական գործընթացներին, և, բնականաբար, ցանկացած քաղաքական ուժ ուզում է հաջողություն գրանցել: Եվ մենք որոշում կայացնելու ենք ըստ այդմ՝ արդյոք այն ռեսուրսները, անհատների կազմը, մեր կառույցների կայացվածության մակարդակը մեզ որևէ ձևով հնարավորություն տալի՞ս են այսօր մասնակցելու և արդյունք գրանցելու, թե մենք մասնակցելու ենք զուտ մասնակցելու համար:

Երկրորդ տարբերակը մեզ համար ընդունելի չէ, մենք ցուցադրվելու խնդիր այսօր չենք ուզում լուծել, և ամեն ինչ կախված է նրանից՝ մենք կտեսնե՞նք հաջողելու հնարավորություն, թե՞ ոչ: Եթե տեսնենք ռեսուրսային իմաստով, քաղաքական կոնֆիգուրացիայի իմաստով՝ կմասնակցենք, եթե չտեսնենք՝ ուրեմն չենք մասնակցի:

– Ինչպե՞ս եք գնահատում այն, որ իշխանությունը մտադիր է Անկախության 30-ամյակը նշել մասշտաբային ու գունագեղ միջոցառումներով: Դատապարտելի՞ է, որ պատերազմի զոհերի մեկ տարին չի լրացել, իսկ իշխանությունը նման տոնակատարություն է անում:

– Կարծում եմ՝ պետք է զուսպ լինել, որովհետև մի կողմից անկախությունը, այո՛, գերագույն արժեք է և այն քիչ բաներից է, որ մարդիկ պատրաստ կլինեն իրենց կյանքը զոհել, բայց մյուս կողմից՝ մենք պետք է հասկանանք, որ որպես պետություն, որպես մարդկանց միավորում՝ մենք պատասխանատու ենք նաև այն մարդկանց առջև, որոնք եղբայր ու հայր են կորցրել:

Հետևաբար, կարծում եմ, որ պետք է զուսպ լինել միջոցառումների մեջ՝ ամենևին չստվերելով Անկախության օրը: Տոնը կարող էր սիմվոլիկ միջոցառմամբ դրսևորվել:

– Առավելագույնը որքա՞ն ժամանակ էր հարկավոր, որից հետո կարելի է լիցքաթափվել ու նշել տոները, որովհետև շատերը հարց են տալիս, թե դեռ որքան պետք է սգի մեջ մնանք:

Կոնկրետ օր և ժամկետ գոյություն չունեն, այսինքն՝ քանի դեռ Հայաստանում այս վիճակն է, քանի դեռ որևէ խնդիր լուծված չէ, այս պայմաններում վերքերը չեն սպիանալու, և մարդիկ էլ ավելի են հիշելու, որ իրենք պարտված պետության և պարտված բանակի ներկայացուցիչ են, և այդ պայմաններում տոնական տրամադրություն դժվար է պատկերացնել:

– Կառավարությունը տևական ժամանակ է՝ ձևավորվել է: Արդարադատության նախարարը սահմանադրական փոփոխությունների շուրջ քաղաքական ուժերի, ՀԿ-ների, փաստաբանների և իրավաբանների հետ քննարկումներ է սկսել: Ի՞նչ կարծիք ունեք դուք:

– Սահմանադրական փոփոխությունների քննարկումների հետ կապված կսպասենք, կերևա՝ ինչ է դառնում: Եթե Սահմանադրությունը փոխելու են, տեղը դդում բերեն, ապա, ո՛չ, չպետք է փոխվի, եթե փոխելու են և տեղը դնեն նորմալ դեմոկրատական Սահմանադրություն, դա այլ հարց է: Բայց ես կասկածում եմ, որ այս կառավարող ուժը քաղաքական կամք ունի՝ դեմոկրատական Սահմանադրություն սահմանելու:

 Իսկ ինչ վերաբերում է կառավարությանը, որևէ դրական փոփոխություն ես չեմ տեսնում:

Մանե Հարությունյան

MediaLab.am