Ազգագրագետ Հրանուշ Խառատյանի կարծիքով Հայաստանի՝ Եվրասիական տնտեսական միությանը միանալու գործընթացն անշրջելի երևույթ է լինելու:Նրա խոսքով, անխուսափելի է դառնում Հայաստանի անկախության լիակատար կորուստը:
«Անդառնալի է դառնում այն, որ երկրների նոր վերաձևավորումների և նոր կայսրությունների հավակնություններ ունեցող կամ իրենց կայսրությունների տարածքը փոխելու հավակնություն ունեցող երկրների ակտիվության պարագայում մեր վախեցած ու հնազանդ դիրքորոշումն անխուսափելի է դարձնում Հայաստանի անկախության լիակատար կորուստը»,- «Մեդիալաբին» ասում է Հրանուշ Խառատյանը:
Նրա խոսքով, եթե Հայաստանում տնտեսական միությանն անդամակցելը անվանում են ռազմական անվտանգության խնդրի լուծում, ապա անհասկանալի է, թե ի՞նչն ենք համարում ռազմական համագործակցություն:
«Ռազմական համագործակցությունն էլ տնտեսական անվտանգությո՞ւն պետք է անվանել: Այսինքն՝բոլոր շեշտերը փոխված են, բայց ակնհայտ է մի բան, որ մենք հիմա հնազանդ, քայլ առ քայլ կատարում ենք մեզ հրահանգված ընթացքը: Երրորդ քայլն արդեն վերջնական է և անշրեջելի»,- ասում է ազգագրագետը:
Հրանուշ Խառատյանի խոսքով՝ «անշրջելի չէ այն, որ հայ ժողովրդի ամբողջ գոյության ընթացքում կարող ենք ռուսական կազմում կամ ինչ-որ գրողի ծոցի կազմում լինել: Անշրջելի է այն, որ մեր նոր սկսվող վերջին պետականությունը այդպես էլ ձեռք չի բերում նոր ավանդույթ, և ամեն անգամ մեզ կցելով՝ նորից կանգնում ենք նույն փակուղու առաջ»:
«Երկու տարի տևեց առաջին Հանրապետությունը, հետո խորհուրդների մեջ մենք ապրեցինք: Բոլոր տեսակի պրոբլեմները տեսանք, այդ թվում՝ Ցեղասպանությունը որպես խնդիր բացարձակապես վերացնելու պարտադրանքը, այդ թվում՝ ստալինիզմի ռեպրեսիաները, այդ թվում՝ մեր ավանդական մշակույթի ժառանգության խեղումը»,- ասում է նա:
Հրանուշ Խառատյանի խոսքով՝ սրանք բոլորն անշրջելի և անդառնալի երևույթներ են: Մոտավորապես նման մի ճակատագիր մեզ առաջիկայում է սպասվում:
Հրանուշ Խառատյանը չի բացառում Եվրասիական տնտեսական միության փլուզումը:
Նրա խոսքով, դա քաղաքական ռեժիմ է, և սուտ են այն խոսքերը, որ ԵՏՄ-ն տենտեսական միություն է:
«Հնարավոր է, որ Բելառուսն ու Ղազախստանն ինտենսիվ դիմադրեն իր քաղաքական ռեժիմ դառնալու պրոցեսին: Կարծում եմ, Պուտինը տանելու է դրան: Իմ կարծիքով՝ դա նշանակում է, որ Ղազախստանը և Բելառուսը ուղղակի բոյկոտելու և ի վերջո դուրս են գալու Եվրասիական տնտեսական միությունից»,- ասում է նա:
Արդյունքում, ազգագրագետի խոսքով, այդտեղ մնալու են Ռուսաստանն ու Հայաստանը:
Հրանուշ Խառատյանը հիշեցնում է, որ այդ մասին դեռ մեկ տարի առաջ էր ինքն ասում: Նրա խոսքով՝ այն պարագայում, երբ Ռուսաստանն ու Հայաստանն ընդհանուր սահման չունեցող երկրներ են, անհասկանալի մի կառույցի հետ գործ կունենանք:
«Անհասկանալի մի կառույց, որտեղ ոչ մի հորիզոնական կապ չկա, ոչ աշխարհագրական, ոչ սահմանային, ոչ մի: Մնացած բոլորն էլ թելադրվող է լինելու: Այսինքն՝ կստացվի, որ մենք արդեն միության մեջ չենք, արդեն կցորդ ենք»,- ընդգծեց նա:
Անդրադառնալով Հայաստանի խորհրդարանում ԵՏՄ համաձայնագրի քվերակության արդյունքերին՝ Հրանուշ Խառատյանն ասաց, որ չի բացառվում, որ կողմ քվերակած ուժերը իրոք հավատում են ԵՏՄ լավ ապագային:
Հիշեցնենք, որ դեկտեմբերի 4-ին Հայաստանի խորհրդարանը վավերացրեց ԵՏՄ համաձայնագիրը, որին դեմ քվեարկեց ընդամենը 7 պատգամավոր:
Ոչ իշխանական ուժերից ՀՅԴ-ն, ԲՀԿ-ն ու ՀԱԿ-ը կողմ քվերակեցին համաձայնագրին: Դեմ քվեարկեց միայն «Ժառանգություն» խմբակցությունն ու անկախ պատգամավորներ:
Հրանուշ Խառատյանի խոսքով, դա վկայեց, որ կամ այդ ուժերի մոտ կա կարճատեսություն, կամ կա իշխանության հետ համագործակցություն, կամ իշխանության գոյության ընթացքում մասաբ իրենց բաժինն իշխանության հետ ապահովելու քայլ էր:
«Կամ գուցե իրենք իսկապես ԵՏՄ-ն համարում են Հայաստանի միակ հնարավոր ապագան, ինչպես Լևոն Տեր-Պետրոսյանը հայտարարեց, ինչպես Դաշնակցությունը հայտարարեց»,- ասում է նա:
Միաժամանակ ազգագարագետը քիչ հավանական է համարում այն, որ այդ ուժերի քվեարկությունը Ռուսաստանի թելադրանքով էր պայմանավորված կամ այս ուժերը աջակցություն են փնտրում ՌԴ-ում:
«Ես չգիտեմ՝ նրանք այդպիսի բան փնտրում են, թե ոչ: Ես կարծում եմ՝ իրենց իշխանության բաժինը ներսի իրենց վիճարկումներում, կամ զոհաբերություններում, կամ առուծախի մեջ են տեսում: Ի՞նչ պակաս է դրսի համար Սերժ Սարգսյանը, որ նրան փոխեն, իրենց իշխանության մարդն է»,- ասում է Հրանուշ Խառատյանը:
Մարի Ներսեսյան
© Medialab.am
