«Տեղի ունեցող դեպքերը ես կարող եմ անօրինականության շքերթ որակել». Ավետիք Իշխանյան

«Տեղի ունեցող դեպքերը ես կարող եմ անօրինականության շքերթ որակել». Ավետիք Իշխանյան
«Տեղի ունեցող դեպքերը ես կարող եմ անօրինականության շքերթ որակել». Ավետիք Իշխանյան

Վերջին օրերին տեղի ունցող գործողությունների վերաբերյալ «Մեդիալաբը» զրուցել է Հելսինկյան կոմիտեի նախագահ, իրավապաշտպան Ավետիք Իշխանյանի հետ:

-Պարոն Իշխանյան, «Սասնա ծռեր» խմբի կողմից ոստիկանության Էրեբունու բաժանմունքը գրավելուն ու այնտեղ պատանդներ պահելու զուգահեռ ոստիկանների կողմից զանգվածային ճնշող գործողություններ են կատարվում: Մենք ականատես եղանք համատարած բեման ենթարկելու դեպքերի, բռնությունների, սա ի՞նչ է նշանակում:

-Տեղի ունեցող դեպքերը ես կարող եմ անօրինականության շքերթ որակել: Առանց որևէ պատճառի ու հիմնավորման, ուղղակի մարդաորս է կատարվում: Եթե դա կապված է երեկվա դեպքերի հետ, անվտանգության ինչ-որ խնդիր կա, ապա դրա համար գոյություն ունեն ընթացակարգեր: Այդ ընթացակարգերն են՝ արտակարգ իրավիճակ հայտարարել, ուղերձ հղել, օրենքի շրջանակներում զգուշացնել, որ չի կարելի հավաքվել: Իսկ առանց որևէ բանի ուղղակի մարդկանց ահաբեկել ու համատարած ձերբակալություններ իրականացնել, սա լրիվ անօրինականություն է, նորից եմ կրկնում, մարդարոս:

-Ինչո՞ւ է ոստիկանությունը դիմում նման միջոցների, վախ կա՞ իշխանությունների մոտ, որ իրավիճակը կարող է անկայուն դառնալ:

-Այս իրավիճակն է, որովհետև սովոր չեն օրենքի դաշտում աշխատելու, սովոր են մարդկանց ուղղակի ահաբեկել, և որևէ մեկն այդ անօրինականությունների համար որևէ պատիժ դեռևս չի կրել: Հիշենք նախորդ տարվա «Էլեկտրիկ Երևան» ակցիայի ժամանակ տեղի ունեցած դեպքերը, երբ 200-ից ավելի լրագրողների ու ցուցարարների բերման ենթարկեցին ու անօրինական պահեցին ոստիկանական բաժանմունքներում, բայց մինչև այսօր որևէ մեկը պատասխանատվության չի ենթարկվում: Այսինքն՝ անօրինականությունը ծնում է անպատժելիությունների շարան:

-Կարո՞ղ ենք փաստել, որ Հայաստանում մարդու իրավունքների պաշտպանության առումով իրավիճակը վատթարացել է, և գնալով վատացում է նկատվում:

-Ճգնաժամային իրավիճակներում միշտ ավելի է վատանում մարդու իրավունքների վիճակը, դառնում են զանգվածային խախտումներ: Եվ սա այդ համատեքստում պետք է դիտարկել:

-Իսկ այս ապստամբությունն ու զինված գործողությունների դիմելը ինչի՞ հետևանք են, մարդկանց համբերության բաժակը լցվե՞լ է:

-Նույնիսկ ցանկացած բռնապետության պայմաններում ուժային գործողությունները որևէ լավ արդյունքի չեն բերում: Եվ քաղաքացիական անհնազանդությունը, առանց ուժի կիրառման պայքարը միշտ ավելի ճիշտ ու արդյունավետ է լինում: Եվ այս տեսակետից ինձ հոգեհարազատ չեն այս գործողությունները: Բայց դա իրենց խնդիրն է: Իմ կարծիքով՝ իրենք ինչ-որ իմաստով անելանելի իրավիճակից ելնելով են նման գործողության դիմել, մանավանդ որ հաշվի առնենք, որ վերջին շրջանում լրիվ անօրինական գործողություններ տեղի ունեցան: Եվ նկատի ունեմ Ժիրայր Սեֆիլյանի կալանավորումը, Շանթի ու նրա ընկերների, Հայկ Կյուրեղյանի նկատմամբ անհամաչափ պատիժները: Տեսնելով, որ ուրիշ ելք չկա, նրանք դիմել են այս քայլին:

-Իսկ ի՞նչ հանգուցալուծում եք տեսնում:

-Շատ մեծ ողբերգություն տեղի ունեցավ, զոհ է եղել, և այս իրավիճակում հանգուցալուծումը շատ բարդ է: Եվ միակ հանգուցալուծման ձևը իշխանությունների կողմից համբերությունն է: Ես ուղղակի պահանջ եմ ներկայացնում համբերության, որպեսզի որևէ արյուն այլևս չթափվի: Այստեղ նաև հակառակ կողմը կա: Կարծես թե ինչ-որ իմաստով դա կատարվում է, առայժմ հուսանք, որ այդպես էլ կշարունակվի, բայց փոխանակ հանդարտեցնեն հասարակությանը, հույսեր տան, այս իրենց անօրինական գործողություններով ավելի են գրգռում:

-Բերման ենթարկվածները նաև ծեծի, բռնությունների մասին են ահազանգում, որ ոստիկանական բաժանմունքներում ծեծի են ենթարկվում: Ի՞նչ տեղեկություններ ունեք այս մասին:

-Ես էլ եմ լսել այդ մասին, հավաստի տեղեկություններ ունեմ, բայց դեռևս վերջնական ճշտված չեն: Սա կարելի է նորից բնութագրել որպես խոշտանգումների փաստ, որը պետք է իհարկե հետաքննվի: Սա էլի բնորոշ է, որ այսպիսի քաղաքական ճգնաժամերի ընթացքում իշխանությունները կորցնում են իրենց, սկսում են և անօրինական ձերբակալություններ, և խոշտանգումներ: Անցյալի փորձը հաշվի առնելով՝ ես որևէ հույս չունեմ, որ դրա համար որևէ մեկը պատիժ կկրի: Եթե ես սխալվեմ, դրա համար պատրաստ եմ ներողություն խնդրելու:

Էմմա Մանուկյան

MediaLab.am