Ես չեմ կարծում, որ մեր ռուս գործընկերները շահագրգռված չեն հայ ռազմագերիների օր առաջ ազատ արձակման հարցում. Սոս Ավետիսյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր, ԵԽԽՎ հայաստանյան պատվիրակության անդամ Սոս Ավետիսյանը

– Հայաստանում մեծ աղմուկ բարձրացավ երեկ ԵԽԽՎ-ում քվեարկության հետ կապված, երբ ՌԴ ներկայացուցիչները թուրքերի ու ադրբեջանցիների հետ միասին դեմ քվեարկեցին հայ գերիների հարցը ԵԽԽՎ լիագումար նիստի օրակարգում ընդգրկելու հարցին: Իրականում ի՞նչ է տեղի ունեցել:

– ԵԽԽՎ քաղաքական բյուրոն կայացրել է որոշում, որ օրակարգի մեջ լինելու է չորս թեմա՝ երկու հրատապ հարց և երկու այժմեական հարց: Որպես կանոն՝ սկզբում նիստը նախագահողը, այսինքն՝ խոսնակը, ներկայացնում է օրակարգը: 

Եթե օրակարգի վերաբերյալ առարկություններ են լինում, ապա այդ ժամանակ հարցը դրվում է լիագումար քննարկման: Միայն 2/3 ձայներ հավաքելու պարագայում հնարավոր է լինում քաղաքական բյուրոյի որոշումը հետ շրջել, ասենք՝ հարցը հանել օրակարգից: 

Երկու պատվիրակություն ասել է, որ մենք ուզում ենք, որ այս հարցը չքննարկվի. մեկը եղել է Թուրքիան, մյուսը՝ Ադրբեջանի պատվիրակության ղեկավար Սայիդովը՝ հայ ռազմագերիների վերաբերյալ: Դրանից հետո հենց այդ հարցի վերաբերյալ տեղի է ունեցել քվեարկություն:

– Ռուս պատվիրակները կարո՞ղ էին իրենց այդպես չպահել, այսինքն՝ դեմ կամ ձեռնպահ չքվեարկել գերիների հարցին:

– Ես կարծում եմ, որ այդ հարցի պատասխանը լավագույնս հենց ռուսները կտան: Ես չեմ կարծում, որ մեր գործընկերները շահագրգռված չեն հայ ռազմագերիների օր առաջ ազատ արձակման հարցում: 

– Այդուհանդերձ, նորմա՞լ եք համարում նման քվեարկությունը և դրան հաջորդած բուռն մեկնաբանությունները: 

– Ես համարում եմ, որ երևույթներն ունեն իրենց գնահատականը. Եղել է հարց, եղել են կոնկրետ քվեարկություններ, կոնկրետ պատվիրակությունները քվեարկել են այս կամ այն կերպ: Չեմ կարծում, թե դա այդքան կարևոր է, ամենակարևորն այն է, որ մեզ հաջողվել է գերիների հարցը մտցնել ԵԽԽՎ օրակարգ:

– Իսկ ի՞նչ ակնկալիքներ կան ԵԽԽՎ-ից այս հարցի հետ կապված:

– Մենք պետք է զգույշ լինենք, ես վախենում եմ, որ մենք կարող ենք մեր հանրությանը չափից ավելի մեծ ակնկալիքներ տալ: 

Բայց նաև կարևոր է հասկանալ, որ մենք մեր գերեվարված եղբայրներին երբեք չենք մոռանալու և հնարավոր բոլոր առիթների դեպքում այդ հարցը բերելու ենք օրակարգ: 

Ես լավ հիշում եմ, որ երբ առաջին անգամ հունվար-փետրվարին այդ հարցը չէր մտել ԵԽԽՎ օրակարգ, բայց արդեն քաղաքական խմբերի հետ քաղաքական կոնսուլտացիաները սկսել էինք, մեծ քննադատություն կար մեր հասցեին, որ չենք կարողացել հարցը մտցնել օրակարգ: 

Հիմա այդ նույն մարդիկ, որոնք այն ժամանակ քննադատում էին, հիմա ասում են՝ ինչի՞ եք մտցրել օրակարգ: Մենք կարծում ենք, որ բոլոր հնարավոր միջոցներով պետք է կարողանանք ճնշում գործադրել Ադրբեջանի վրա, որովհետև հարցը հումանիտար է, հակամարտության լուծմանը չի վերաբերում, գերեվարված անձանց է վերաբերում: 

Ընդ որում, հիմնական փաստարկը, որ օգտագործել ենք տարբեր քաղաքական խմբերի ղեկավարների հետ շփումներում, հիմնվել է ՄԻԵԴ-ի՝ միջանկյալ միջոց կիրառելու որոշման վրա, որտեղ մեծ է եղել ՄԻԵԴ-ում մեր ներկայացուցչի գրասենյակի աշխատանքը:

Այսինքն՝ երբ մենք Եվրոպական դատարանը որպես այդպիսին դիտարկում ենք, պետք է հասկանանք, որ սա էպիզոդիկ, այս պահի դրությամբ քննարկելու հարցեր չեն, սա ընդհանուր աշխատանք է: 

– Ամեն դեպքում այս քննարկումն ի՞նչ արդյունք կտա, հնարավո՞ր է, որ Եվրոպան մեծացնի ճնշումն Ադրբեջանի նկատմամբ այս հարցում:

– Նախ՝ պետք է հասկանանք, որ Եվրոպայի խորհուրդը Եվրոպան չէ, այստեղ կան նաև ոչ եվրոպական երկրներ: Բայց ես կարծում եմ, որ ամեն հնարավոր առիթ պետք է օգտագործվի, որպեսզի տարբեր երկրների դիվանագետներ իրենց հանդիպումների ժամանակ ամեն անգամ նշեն Ադրբեջանի այս պահվածքը: 

Ես չգիտեմ իրապես, հենց այս պահին ինչ կտա, բայց կա նաև հակառակ տրամաբանությունը՝ իսկ ի՞նչ կլինի, եթե մենք սա չանենք: 

Հարցը կսկսի լղոզվել, ձգձգվել, դրա համար պետք է այդ պրեսինգը պահպանվի: Ամեն դեպքում ես կարծում եմ, որ սպասումների տեսանկյունից պետք է միշտ զգույշ լինել: Իմ փիլիսոփայությունն այդպիսին է:

Մանե Հարությունյան

MediaLab.am