«Պաշտպանության նախարարը թող բանակի կրիմինալ մթնոլորտի առողջացմամբ զբաղվի, ոչ թե նախաձեռնություններով հանդես գա». Ժաննա Ալեքսանյան

«Պաշտպանության նախարարը թող բանակի կրիմինալ մթնոլորտի առողջացմամբ զբաղվի, ոչ թե նախաձեռնություններով հանդես գա». Ժաննա Ալեքսանյան
«Պաշտպանության նախարարը թող բանակի կրիմինալ մթնոլորտի առողջացմամբ զբաղվի, ոչ թե նախաձեռնություններով հանդես գա». Ժաննա Ալեքսանյան

Ուսանողների համար ակադեմիական տարկետումը վերացնելու փոխարեն պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանը պետք է զբաղվի բանակում մահվան դեպքերի կանխարգելմամբ: «Մեդիալաբի» հետ զրույցում նման դիտարկում արեց իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանը՝ անդրադառնալով տարկետման սահմանափակման դեմ ուսանողների բողոքի ակցիաներին:

Ըստ իրավապաշտպանի՝ խաղաղ պայմաններում բանակում բազմաթիվ մահվան դեպքեր են գրանցվում, և եթե բանակը համալրելու խնդիր կա, առաջին հերթին պետք է այդ դեպքերը կանխվեն:

«Այդ պատահարների համար մեղավոր է հենց բանակի ղեկավարությունը: Իսկ ի՞նչ է անում պաշտպանության նախարարը՝ բանակում իրավիճակը փոխելու համար: Թող պաշտպանության նախարարը հանրության հետ քննարկի բանակում տիրող մթնոլորտը, թող կրիմինալ մթնոլորտի առողջացմամբ զբաղվի, ոչ թե գիտության մարդկանց տանի և այդ կրիմինալ դաշտ մտցնի»,- «Մեդիալաբին» ասում է Ժաննա Ալեքսանյանը:

Իրավապաշտպանը ուսանողների պահանջը արդարացի է համարում, նրանք իրավունք ունեն գիտությամբ զբաղվելու, միաժամանակ նկատելով, որ համոզված է՝ պայքարող ուսանողները արդյունքի չեն հասնի, քանի որ «վերևներից» արդեն որոշված է՝ այդ օրենքը պետք է ընդունվի: Նույնիսկ, ըստ Ժաննա Ալեքսանյանի, վտանգ կա, որ ինչ-որ պահի ոստիկանությունը կարող է ուժ կիրառել պայքարող երիտասարդների նկատմամբ:

Հիշեցնենք, որ Ազգային ժողովն արդեն առաջին ընթերցմամբ ընդունել է «Զինվորական ծառայության և զինծառայողի կարգավիճակի մասին» օրենքի նախագիծը: Ըստ նախագծի՝ ակադեմիական տարկետումը վերացվում է, բանակ պետք է զորակոչվեն 18 տարին լրացած բոլոր երիտասարդները: Ուսման համար երիտասարդներին տարկետում կտրվի միայն այն դեպքում, եթե նրանք պայմանագիր կնքեն պաշտպանության նախարարության հետ՝ ռազմական ուղղությամբ կրթություն ստանալու համար: Իսկ ուսման ավարտից հետո այդ անձինք պարտավորվում են երեք տարի ժամկետով ծառայության անցնել բանակում:

Այս նախաձեռնության դեմ արդեն մի քանի օր է՝ դասադուլ ու բողոքի ակցիաներ են անում ուսանողները՝ բերելով իրենց հիմնավորումները: Նրանք ասում են, որ տարկետումից զրկելը վնաս կհասցնի գիտությանը: Բողոքի ակցիաներին միացել են նաև դասախոսներ: Ուսանողներն ավելի վաղ մերժել էին պաշտպանության նախարար Վիգեն Սարգսյանի հետ հանդիպումը, քանի որ հանդիպման ձևաչափի վերաբերյալ նրանց պահանջները չէին ապահովվել: Իսկ նոյեմբերի 9-ին ուսանողներին ընդունել էր վարչապետ Կարեն Կարապետյանը: Այս հանդիպմանը մասնակցել էին նաև պաշտպանության ու կրթության և գիտության նախարարները:

Իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանի խոսքով՝ ուսանողները հրաժարվել էին Վիգեն Սարգսյանի հետ հանդիպելուց, քանի որ պայմանավորվածությունները խախտվել էին, այսինքն՝ ազնիվ խաղի կանոնների բացակայություն կա: Եվ ուսանողները ճիշտ էին վարվել, որ այդ պայմաններում չէին գնացել հանդիպման, քանի որ նրանց համար կարող էր ճնշող մթնոլորտ լինել:

«Երբ վարչապետն ընդունել էր ուսանողներին, նրանց չէին զգուշացրել, որ պաշտպանության և ԿԳ նախարարները նույնպես մասնակցելու են այդ հանդիպմանը: Սա ես անազնիվ վարքագիծ եմ գնահատում: Նրանք չեն էլ կարող հավասարվել այդ ուսանողներին, ովքեր ազնվորեն արտահայտում են իրենց մտքերը և պահում իրենց պայմանավորվածությունները: Իսկ վարչապետը նման անակնկալ էր պատրաստել նրանց համար, այսինքն՝ նրանք լուրջ չեն վերաբերվում այդ երիտասարդներին»,- ասաց իրավապաշպանը:

Ժաննա Ալեքսանյանն ուշադրություն է հրավիրում վարչապետի հետ հանդիպման այն դրվագի վրա, երբ պաշտպանության նախարարն ասել է, որ օրենքն անպայման ընդունվելու է:

«Այսինքն՝ նա ոչ թե երիտասարդների հետ քննարկում էր, լսում նրանց, այլ միանգամից ասաց, որ սա անպայման ընդունվելու է: Ստանձնելով պաշտպանության նախարարի պաշտոնը՝ Վիգեն Սարգսյանը պարտադիր նախաձեռնություններով է հանդես գալիս, պարտադրում է հանրությանը: Բոլորս հիշում ենք, որ նա մաքառում էր 1000 դրամների ծրագրի ընդունման համար, երկրորդ պարտադրանքն էլ այս 140 ասպիրանտներին բանակ զորակոչելն է»,- ասում է իրավապաշտպանը:

Նրա խոսքով՝ այս իրադարձությունները ցույց են տալիս, որ քաղաքական վերնախավի մոտ արժեքային համակարգի իսպառ բացակայություն կա: Նրանց արժեքային համակարգը միայն փողն է, և բողոքող երիտասարդների հետ բանակցում են հարուստի դիրքերից: Եվ իշխանությունների այս քայլը ցույց է տալիս, որ Հայաստանում գիտությանը մեծ տեղ չի տրվում:

Իրավապաշտպանը նկատում է, որ իշխանությունները, շահարկելով այս թեման, կրկնում են, որ բանակ զորակոչվելը հայրենասիրության ցուցադրություն է:

«Այդ թեման շահարկում են հենց ՀՀԿ-ականները, որոնց զավակներից ոչ ոք չի ծառայել բանակում և չի ծառայելու: Եթե նրանք ընդունեն այս օրենքը, նույն վիճակը շարունակվելու է՝ որևէ պաշտոնատար անձի երեխա չի ծառայելու բանակում: Եվ սա Վիգեն Սարգսյանը շատ լավ գիտի, դա նրա համար ընդունելի է»,- ասում է Ժաննա Ալեքսանյանը:

Ռոզա Հովհաննիսյան

MediaLab.am