«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Նարինե Թուխիկյանը:
– Տիկի՛ն Թուխիկյան, Ազգային ժողովում վերջին օրերին բուռն քննարկվում է Կառավարության ծրագիրը: Կառավարությունը խոսում է հեղափոխական փոփոխությունների մասին, ձեր կարծիքով՝ ի՞նչ հնարավորություններ է ստեղծում այս ծրագիրը Հայաստանի շարքային քաղաքացու համար:
– Շարքային քաղաքացին դառնում է ամենակարևոր գործոններից մեկը, և յուրաքանչյուր անձի բացառիկ հնարավորություններ են տրվում՝ նոր ոլորտներ մտնելու, վերապատրաստվելու, մասնագիտական աճ ապահովելու համար:
Այսինքն՝ մարդկանց ինքնաիրացման հնարավորություն է տրվում: Իսկ եթե մարդ ինքնաիրացված է և բավարարված իր գործունեությունից, ուրեմն երջանիկ է ու առողջ: Այնպես որ, մեր կառավարության ծրագրի ամենակարևոր ուղերձը ես հենց դա եմ համարում, որ յուրաքանչյուրը դառնում է առանձին անհատականություն, խոսքը նրանց մասին է, ովքեր տեսլական ու երազանքներ ունեն: Իսկ մյուսները, ովքեր դա չունեն, նրանց հնարավորություն կտրվի ինքնազարգացման համար նոր հարթակներ գտնել:
Գիտեք, որ փոքր բիզնեսի համար հարկային արտոնություններ են լինելու, տարեկան մինչև 24 մլն դրամ շրջանառություն ունեցողներն ազատվելու են բոլոր հարկերից: Այնպես որ, սրանք շատ կարևոր փոփոխություններ են: Պարզապես մարդիկ պետք է կարծրատիպերից հրաժարվեն: Երբ իրենց առաջադրանք էին տալիս, և իրենք կատարում էին այդ առաջադրանքը, հիմա դու ինքդ պետք է ստեղծես: Եվ սա մարդու երջանկության գրավականն է, երբ քեզ ազատ են թողնում՝ քո տեսլականի հետևից գնալու, քո նպատակներին հասնելու համար: Պարզապես կառավարությունն օգնում է, օրենսդրական դաշտն է ապահովում, մրցակցային դաշտն է ապահովում, հակակոռուպցիոն գործողություններ է իրականացնում:
– Վարչապետ Նիկոլ Փաշինյանը Ազգային ժողովի ամբիոնից հայտարարեց, որ մարդը նախևառաջ իր գլխից պետք է հանի աղքատությունը, առաջին հերթին աղքատությունը մարդու գլխում է: Իհարկե, հասկանալի է, թե նա ինչ նկատի ուներ, մենք գիտենք, որ դա լուրջ խնդիր է: Ի՞նչն է բերել նրան, որ մարդիկ տարիներ շարունակ դուրս չեն եկել աղքատի հոգեբանական վիճակից:
– Սա շատ խոր պատմություն ունի, թե ինչու է այս իրավիճակը: Դա ոչ միայն անհատին է վերաբերում, այլև ընդհանրապես մեր հավաքական ժողովուրդն էլ է միշտ իր առաջ դրել գույքի ապահովման խնդիր: Երբ պետականություն չենք ունեցել, մարդիկ քաղաքական խնդիր չեն դրել, գույքի, իրենց ունեցվածքի պահպանության հարցն են կարևորել, նրանց ուրիշ ոչինչ չի հետաքրքրել:
Այսինքն՝ այդ արտաքին ճնշումը միշտ այնքան ուժեղ է եղել, որ հայ ժողովուրդը մտածել է իր փոքրիկ ունեցվածքը պահպանել: Ես միանշանակ համաձայն եմ, ես բազմիցս «չքավորություն» բառն եմ օգտագործել, ասել եմ, որ սա սոցիալական հարց չէ, սա հոգեբանություն է:
Չքավոր մարդն իր էությամբ է չքավոր, նրան ձեռնտու է չքավոր լինելը, որովհետև նա պատասխանատվություն չունի: Երբ դու քո գլխում փոփոխություն ես մտցնում և ինքնուրույն քայլեր ես անում, ուրեմն նաև պատասխանատվություն ես ստանձնում:
Պարզվեց, որ աղքատության նպաստ ստացող շատ ընտանիքներ կան Հայաստանում, ովքեր վարկով բնակարաններ են ձեռք բերում, ավանդներ ունեն բանկերում: Բայց այս մարդիկ իրենց էության մեջ չքավոր են ու աղքատ: Իհարկե, բացառիկ դեպքեր կան, որ մարդիկ իսկապես հնարավորություն չունեն որևէ բան անելու, խնդիրներ ունեն, չեն կարող աշխատել:
Նրանք այն թիրախային խմբերն են, որոնց մասին կառավարությունը մշտապես պետք է հոգ տանի: Բայց երբ մարդիկ, ովքեր ունեն ֆիզիկական ու մտավոր հնարավորություններ, միշտ օգնություն են ակնկալում, սովոր են դրան, դա տանում է ծուլության, անազնվության: Իսկ դա միայն կարող է փոխվել մարդու գլխում:
– Երկար ժամանա՞կ է պահանջվում այդ փոփոխությունը տեղի ունենալու համար:
– Ես կարծում եմ, որ ամեն մեկի համար սուբյեկտիվ է, մեկի մոտ կարող է շուտ տեղի ունենալ այդ փոփոխությունը, մյուսի մոտ՝ ուշ: Մի դրվագ պատմեմ. երբ հեռուստաընկերությունում էի աշխատում, թափառող երեխաների մասին ֆիլմ էինք նկարում: Մի աղջկա հետևից գնացինք, հասանք իրենց տուն: Ահավոր պայմաններում էին ապրում, բայց այս երեխայի հայրը տանն էր՝ անգործ և սիգարետ էր ծխում: Նա երեխային ուղարկում էր հացի փող աշխատելու: Այս մարդկանց մասին է խոսքը:
– Կա՞ տարբերակ, որ նոր կառավարությունն ու խորհրդարանը կարող են հիասթափեցնել մարդկանց, չարդարացնել մարդկանց սպասումները:
– Ես ոչ մի գրամ հիասթափության հիմք չեմ տեսնում: Ինչի՞ց պետք է մարդիկ հիասթափվեն: Մարդիկ կարող են իրենք իրենցից հիասթափվել: Ասում են՝ մենք սրա համա՞ր ենք փողոց դուրս եկել, սրա համա՞ր ենք ազդանշան տվել, ձեզ համար ենք արել: Ո՛չ, դու քեզ համար ես արել, բայց եթե դրանից հետո դու աճ չես գրանցել քո մտահորիզոնում, ո՞վ է մեղավոր:
Այնպես որ, հիասթափության մասին խոսակցությունները շահարկումներ են: Պատգամավորներից Վարազադատ Կարապետյանը շատ լավ բան ասաց՝ անընդհատ փորձ է արվում լավատեսությունը խեղդել՝ արհեստականորեն, բիրտ ձևով:
Այնինչ ոչ մի հիմք չկա, նայեք Ազգային ժողովի կազմը, նայեք ընդհանրապես այն տեսլականները, որոնք ունի Կառավարությունը, այն պատկերացումները, որոնք Հայաստանի մասին ունեն երիտասարդները: Սրանք միայն ուրախություն կարող են պատճառել, և հիասթափությունն արհեստական օրակարգ է, որը նետվում է որոշ ուժերի, որոշ լրատվամիջոցների կողմից:
Ռոզա Հովհաննիսյան
MediaLab.am