«Պետք չէ իշխանությանը մեղադրել սադրանքների համար, ուղղակի պետք է կարգի հրավիրեն իրենց ակտիվիստներին». Հովիկ Աղազարյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր Հովիկ Աղազարյանը

– Պարո՛ն Աղազարյան, խորհրդարանական ընդդիմության ներկայացուցիչները, որոնք մեկ շաբաթից ավելի է՝ անհնազանդության ակցիաներ են իրականացնում՝ ձեր քաղաքական թիմին իշխանությունից հեռացնելու նպատակով, ասում են, որ իշխանությունն իրենց շարժումը խոչընդոտելու համար սադրիչներ է ուղարկում, որ երթերի ու հանրահավաքների ժամանակ խանգարեն իրենց: Սադրո՞ւմ եք ընդդիմադիրներին:

– Իմ կոչն ու խնդրանքը ընդդիմությանը հետևյալն է. ձեր ակցիաներն արե՛ք օրենքի ու Սահմանադրության շրջանակներում՝ չոտնահարելով ուրիշների ազատությունն ու իրավունքները:

Որպեսզի իրենք կարողանան իրացնել իրենց սահմանադրական իրավունքը, ոստիկանությունն ամեն տեղ ապահովում է պատշաճ իրավիճակ, բայց մյուս կողմից էլ՝ վերահսկում է, որ այդ ամենը մնա օրինականության շրջանակներում: Սակայն դա միայն ոստիկանության ներկայությամբ չի լինի, հետևաբար պետք չէ իշխանությանը մեղադրել սադրանքների համար, ուղղակի պետք է կարգի հրավիրեն իրենց ակտիվիստներին, որ նրանք մնան օրենքների շրջանակներում:

Ընդդիմությունը վստահեցնում է, որ ձեր քաղաքական թիմն արդեն վախեցած է իշխանությունը կորցնելու մտքից, դրա համար էլ տարբեր եղանակներով, այդ թվում՝ սադրանքների միջոցով, փորձում եք կանգնեցնել իրենց շարժումը: Այս շարժման միջոցով իշխանությունը կորցնելու մտավախություններ ունի՞ քաղաքական թիմը:

– Այսինքն՝ ուզում եք ասել, որ կարող է ինչ-որ մեկը ինչ-որ մեկին մեր հայհոյի, ու այդ մարդը պատասխան չտա՞: Այդ ուժերի կարկառուն ներկայացուցիչը կարող է գյումրեցիներին համարել թուրք, իսկ նրանք էլ աղ ու հացո՞վ դիմավորեն: Իրենք էլ մարդ են, իրենց ռեակցիան են տալիս, ո՞վ կարող է այդ ամենը վերահսկել: Չպետք է ասել, որ պատասխան չստանաս, ընդամենը այսքան բան:

Իշխանությունից զրկվելու իմաստով վախեցած չենք, որովհետև ընդդիմությունը չի կարող իշխանության գալ օրինական ճանապարհով, նա չունի այդ ընտրազանգվածը, ու իրենք էլ շատ լավ հասկանում են այդ ամենը: Նրանց հիմնական նպատակն է ստեղծել այնպիսի իրավիճակ, որ հնարավոր լինի կիրարկել մարտի 1 + հոկտեմբերի 27 հիբրիդային տարբերակը:

Այսինքն՝ կարծում եք, ընդդիմության քայլերը տանում են դեպի դա՞:

– Չեմ ասում, թե տանում են դեպի դա, ասում եմ՝ նրանք իշխանության գալու ուրիշ հնարավորություն չունեն, բացի այդ տարբերակից, հետևաբար ամեն ինչ անում են այդ իրավիճակը ստեղծելու համար, բայց ի պատիվ իշխանությունների, իրավապահ մարմինների՝ անընդհատ հաջողությամբ կանխարգելվում են այդ քայլերը:

Պարո՛ն Աղազարյան, հասարակության, քաղաքագիտական դաշտի որոշ ներկայացուցիչներ ձեր թիմին մեղադրում են, որ այսօր պայքարի առաջին շարքերում են, ինչպես իրենք են ասում՝ օդիոզ դեմքեր, մարդիկ, որոնց անունները կապվում են թալանի հետ, որոնց դուք եք մեղադրել նաև, սակայն այդպես էլ իրավական պատասխանատվության չենթարկեցիք: Այս մեղադրանքներն ընդունո՞ւմ եք:

– Իհարկե, խնդիր կա, բայց պետք է համարձակվեմ ու չընդունեմ այդ մեղադրանքները, որովհետև մեր քաղաքականությունն այնպիսին է, որ պետք է ամեն ինչ արվի օրենքներին համապատասխան: Մեր քաղաքացիների դժգոհությունը, որ իրենց սպասելիքները չենք արդարացրել, տեղին է, բայց իմ համեստ անձով պետք է խնդրեմ, որ համբերատարությամբ լցվեն, ու այդ ամենը կամաց-կամաց իր տեղը կընկնի:

Այսինքն՝ իրավական բավարար ապացույցներ չկա՞ն այդ մարդկանց պատժելու համար:

– Յուրաքանչյուր դեպք պետք է առանձին քննել, երբ մենք ասում ենք, որ թալան է տեղի ունեցել, ընտրությունների ժամանակ փող է բաժանվել, քվեները կեղծվել են, ընդդիմադիր իմ գործընկերներն ասում էին՝ պարո՛ն Աղազարյան, եթե այդպիսի բան գիտեիք, այն ժամանակ դատի տայիք, ես էլ ասում եմ՝ եթե կարողանային դատի տալ, և դատարանն այդ հարցերը լուծեր, այդ դեպքում հեղափոխություն չէր լինի, այսինքն՝ քաղաքական իմաստով այդ խնդիրը կար, ժողովուրդն իր ենթագիտակցության մեջ զգում էր այդ ամենն ու դուրս եկավ փողոց, որովհետև այդ ամենը կար, որն այդ ժամանակ ապացուցելն անհնարին էր:

Բայց հիմա հեղափոխություն է եղել, հիմա՞ էլ ապացուցելն անհնար է:

– Հիմա քաղաքական գնահատականները պետք է տեղափոխել իրավական դաշտ, որովհետև յուրաքանչյուր քաղաքացի պաշտպանված է օրենքներով ու Սահմանադրությամբ, ու մենք չենք կարող մեխանիկական մոտեցում ցույց տալ ու յուրաքանչյուրին վերցնենք, չգիտեմ ինչ մեթոդներով պատժենք: Դա պետք է արվի օրենքներով ու սահմանված կարգով:

Օրենքներով ու այդ կարգերով ձեր քաղաքական թիմը կկարողանա՞ ապացուցել այդ մարդկանց մեղքը, պարո՛ն Աղազարյան:

– Որոշ դեպքերում, իհարկե, կխուսանավեն, բայց ճնշող մեծամասնության պարագայում այդ ամենը կապացուցվի, և նկատելի է, որ այդ թալանվածը հետ է գալիս, օրինակ՝ Զանգեզուրի պղնձամոլիբդենային կոմբինատի հետ կապված աշխատանքներում այդ ամենը նկատելի է, ու այդ ամենը լինելու է:

Ուզում եմ ասել, որ հանրությունը շատ լավ է նկատել, թե ովքեր են այդ հանրահավաքի կորիզը կազմում, և ես ուզում եմ ասել, որ սա պայքար է ոչ թե Արցախի ու Հայաստանի համար, այլ սա դասակարգային պայքար է:

Այն խավը, որ սովոր է եղել անաշխատ ձևով ապրելու և այդկերպ եկամուտներ դիզելու, դուրս է եկել փողոց պայքարելու ժողովրդի դեմ՝ ի դեմս ձևավորված իշխանության, որպեսզի վերադարձնի հին ու բարի ժամանակները:

Սա դասակարգային պայքար է՝ մի կողմից անաշխատ եկամուտներով, թալանով, գողությամբ ապրող, մյուս կողմից՝ աշխատող մարդկանց միջև: Չեմ բացառում իհարկե, որ այսօր այդ թալանչիների, գողերի, ավազակների կողքին կան մարդիկ, որոնք անկեղծ մղումներով են պայքարում մեր դեմ:

Իսկ իշխանությունը կարո՞ղ էր անել այնպես, որ, ձեր բնորոշմամբ՝ այդ դասակարգային պայքարն այսօր չընթանար:

– Կարծում եմ, որ պատերազմն ու քովիդը մի քիչ դանդաղեցրեցին այդ գործընթացները, որոնք արվում են, բայց ինչ արվում է՝ ճիշտ է արվում: Թալանը վերադարձնելու հարցում չպետք է շտապել, որովհետև կա մի հայտնի փիլիսոփայություն. ավելի լավ է 9 հանցագործ մնա փողոցում ազատության մեջ, քան մենք 10 հոգի ձերբակալենք՝ չիմանալով, թե այդ 10-ից որն է անմեղ: Ավելի լավ է բոլորը լինեն ազատության մեջ, քան մեկ անմեղ մարդ տուժի, դա շատ կարևոր ու էական է:

Այսինքն՝ իշխանական թիմն այդ փիլիսոփայությա՞մբ է առաջնորդվում:

– Ընդհանուրի անունից չեմ կարող ասել, բայց կոնկրետ ես այդ արժեքի կրողն եմ՝ ավելի լավ է 9 հանցագործ դրսում մնա, քան թե այդ 9 հոգուն պատասխանատվության ենթարկելու առիթով նաև մեկ անմեղ քաղաքացի տուժի: Պետք է շատ զգույշ լինել, ճակատագրերի հետ պետք է նրբանկատ լինել:

Քրիստինե Աղաբեկյան

MediaLab.am