«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Քաղաքացիական պայմանագիր» խմբակցության պատգամավոր, պաշտպանության նախկին փոխնախարար Գագիկ Մելքոնյանը
– Պարո՛ն Մելքոնյան, պաշտպանության նախարար Սուրեն Պապիկյանն ասել է, որ վարժական հավաքները լինելու են 25-օրյա, այլևս հրաժարվում են եռամսյա հավաքներից, բայց դա լինում է պարտադիր՝ ՀՀ բոլոր զինապարտ քաղաքացիների համար: Ինչպե՞ս եք գնահատում, արդյոք 25 օրը բավարար կլինի՞:
– Եռամսյա հավաքները եկել են Սովետական Միությունից, որ պատերազմ չի եղել, եղել է խաղաղություն, պարզապես մարդիկ գնացել են եռամսյա հավաքներին, պատրաստվել են, հետո դարձել է մեկամսյա: Մեզանում եռամսյա հավաքները սկսվեցին առաջին պատերազմի ժամանակ, և դա բավարարում էր այն ժամանակվա պահանջները:
Հիմա եռամսյա հավաքներ ենք սկսել, և տեսնում ենք, որ խնդիրներ են առաջանում: Մարդիկ կան, որ այդ երեք ամիսների ընթացքում բանկերի հետ կապված խնդիրներ ունեն, աշխատավարձերի հետ կապված խնդիրներ են առաջանում, իսկ եթե մենք 25 օրում ենք պատրաստում, համարյա ամբողջ ազգաբնակչությունը մասնակցում է պաշտպանության պրոցեսին: Մեկը 10 տարի առաջ է ավարտել ծառայությունը, մյուսը՝ 20 տարի առաջ, և զենքի հետ վերաբերմունքն այլ է:
Հիմա մենք թարմացնում ենք հիշողությունը, նաև 7 օրվա ընթացքում մարդիկ կրակային, տակտիկական բոլոր պատրաստություններն անցնեն, իսկ վերջին 14 օրում բոլորը հաճույքով կգնան առաջնագիծ: Մնացած խնդիրները, որ կան, դուրս են գալիս: Բայց մենք ամբողջ ժողովրդին պատրաստում ենք, մարտունակ ենք դարձնում: Ամբողջ բնակչությունը դառնում է մարտունակ:
– Կարծում եք՝ 25 օրը բավարար կլինի՞ հավաքագրվածներին պատրաստվածության բերելու համար:
– Կարծում եմ՝ այո՛: 7 օր մարդը տակտիկական, կրակային պատրաստություն է անցնում, և դա բավարար է, որ նա զենքի հետ վարվի այնպես, ինչպես պետք է:
– Պաշտպանության նախկին փոխնախարար, ՀՀԿ-ական Արտակ Զաքարյանը Ղրիմի կամրջի պայթյունի հետ կապված հայտարարել է, թե Հայաստանն առնչություն ունի ահաբեկչությանը: Ինչպե՞ս եք սա գնահատում, արդյոք նրանով չպե՞տք է զբաղվի ԱԱԾ-ն:
– Արտակզաքարյանները հետևում են իրենց պապաների հրահանգին: Պապաները հրահանգ են տալիս, իրենք միանգամից հարձակվում են: Ես մի քիչ հետևեցի, պարզվեց՝ այդ բեռնատարը Օդեսայից գնացել է Մոլդովա, Մոլդովայից՝ Բուլղարիա, Բուլղարիայից եկել է Վրաստան, հետո՝ Հայաստան ու Հայաստանից դուրս է եկել: Այդ երկրների մի մասն ասում է՝ մեր սահմանով չի անցել, մյուս կեսն ասում է՝ մտել, դուրս է եկել, իրենք առնչություն չունեն: Այսինքն՝ բոլորն իրենց հեռու են պահում դրանից, իսկ արտակզաքարյանները դա բերում կպցնում են մեզ: Որովհետև երբ ՀԱՊԿ-ի հետ կապված մեզ մոտ ժողովուրդը ոտքի կանգնեց, Ռուսաստանը մի քիչ լրջացավ, և հիմա արտակների միջոցով ուզում է սեպ խրել մեր հասարակության մեջ:
Արտա՛կ Զաքարյան, ի՞նչ կապ ունի, որ այդ պատմության մեջ կա հայ, որը Վրաստանի քաղաքացի է, այնտեղ կա հայ, որը Ռուսաստանի քաղաքացի է: Ի վերջո, այդ բեռնատարը Հայաստանից մտել է Վրաստան, ապա՝ Ռուսաստան: Այդտեղ երկու անցակետ է անցնում: Վերին Լարսի անցակետում թող ռուսները բռնեին:
Ռուսական հատուկ ծառայությունները այնտեղ ամեն ինչով զբաղվում են, մեկը կաղամբ է տանում, կաղամբի մեջն էլ են ստուգում: Էդ ո՞նց եղավ, որ պայթուցիկով բեռնատարը հանգիստ մտավ Ռուսաստան: Հիմա ինչո՞ւ եք բերում էդ շառը կպցնում մեր ժողովրդին, փաթաթում մեր վզին: Ամեն ինչ անում են, որ իշխանություններին մի բանով վնաս տան: Մեկ է, իրենք իշխանություն չեն տեսնելու, ինչ էլ անեն, դա մեզ չի կպչելու: Հետո՞ ինչ, որ նրանց մեջ հայ կա, ամեն ինչ կպարզվի: Մեզ մոտ էլ է քննություն գնում, Ռուսաստանում էլ, թե որտեղից է եկել, ոնց են անցկացրել, ովքեր են և այլն:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում ԱՊՀ գագաթնաժողովը, որտեղ Նիկոլ Փաշինյանն ու Արարատ Միրզոյանը շատերի գնահատմամբ, հասցեական մեղադրանքներ հնչեցրին, այդ թվում՝ ՀԱՊԿ-ի ու Ռուսաստանի հասցեին: Ռուսաստանը սա ինչպե՞ս կընկալի:
– Ամեն անգամ այս մասին ասվել է, բայց այս անգամ արդեն ասացինք՝ պատասխան տվեք մեզ՝ դուք ճանաչո՞ւմ եք Հայաստանի անկախությունը, թե՞ ոչ, Հայաստանն անկա՞խ է ձեզ համար, թե՞ ոչ: Հայաստանի սահմանները կա՞ն ձեզ մոտ նշված, որ 1991-ին դուրս գալով ԽՍՀՄ-ից բոլորդ ճանաչել եք միմյանց սահմանները: Մենք հարցերը տվել ենք, և իրենք պետք է այդ հարցերին պատասխան տան: Բայց մենք հասկացանք մի բան, որ մենք այնտեղ օտար էինք այդ շրջապատում: Եթե ուշադիր նայեիք բոլորի հայացքը, երբ խոսում էր մեր վարչապետը, կզգայիք, թե ինչպիսի վերաբերմունք ունեն:
Նույնը վերաբերում է Արարատ Միրզոյանի հայտարարություններին՝ ուղղված Լավրովին: Նա հստակ Լավրովի ճակատին ասաց՝ ի՞նչ եք ուզում մեզնից, ասեք հասկանանք: Հիմա արդեն ամեն ինչ ելել է ջրի երես, ամեն ինչ զուլալվում է, կերևա ամեն ինչ: Մենք պետք է բոլոր դեպքերում զգույշ լինենք մեր քայլերում և հայտարարություններում:
– Ինչպե՞ս եք գնահատում ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու խոսակցությունները, տրամադրությունները:
– Այդ հարցով լուրջ քննարկումներ չի եղել, բայց չմոռանանք, որ ոչ թե մենք ենք ՀԱՊԿ-ից դուրս եկել, այլ ՀԱՊԿ-ն է մեզ դուրս վանել, ինքն է դուրս եկել Հայաստանից: Մենք ԱՊՀ-ի գագաթնաժողովում էլ տեսանք իրենց պահվածքը, իրենց խոսքերը: Երբ Ալիևը հոխորտում էր, մեզ նորից վախեցնում, հաթաթա էր տալիս, այնտեղ ՀԱՊԿ-ի գծով մեր դաշնակիցներից որևէ մեկը որևէ բան չասաց: Այդպես լուռ էլ կմնան, իսկ ՀԱՊԿ-ից դուրս գալու հարցը կորոշի մեր ժողովուրդը: Ես կարծում եմ՝ մեր ժողովուրդը պետք է որոշի՝ մնալո՞ւ է, թե՞ դուրս է գալու:
– Զենք և սպառազինություն ձեռք բերելու հարցում Հայաստանը պե՞տք է ռուսական զենքին այլընտրանքներ փնտրի:
– Արդեն գիտեք, որ մենք Հնդկաստանի հետ պայմանագրեր ունենք, աշխատում ենք, որ բոլոր տեղերից էլ կարողանանք ինչ-որ զենքի քանակություն ձեռք բերել:
– Այլընտրանքի այլ աղբյուրնե՞ր էլ կան:
– Եթե չկան էլ, պետք է գտնենք:
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am
