«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է փաստաբան Սեդա Սաֆարյանը
– Տիկի՛ն Սաֆարյան, այսօր ՀՀ վարչապետը պաշտոնանկ է արել ՀՀ ոստիկանության պետ Արման Սարգսյանին, ԱԱԾ տնօրեն Էդուարդ Մարտիրոսյանին և ԶՈՒ գլխավոր շտաբի պետ Արտակ Դավթյանին և արդեն նոր թեկնածություններ առաջարկել: Ինչպե՞ս եք գնահատում այս զարգացումները, սա պահի՞ հրամայականն էր, և արդյոք կադրերի փոփոխությամբ որակական փոփոխություն կլինի՞:
– Անկեղծ ասած, ես չեմ ճանաչում նրանց, ում անունները հնչեցվեցին, երևի չեմ էլ առնչվել: Չեմ կարող ասել, թե կադրային այս փոփոխությունը ամենաճի՞շտն էր այս պահին, թե՞ ոչ: Անկեղծ ասած, այն, որ խնդիրներ ունեինք, և դրանք լուրջ էին, մենք դա մեր անձնական գործերով էինք տեսնում:
Տեսնում էինք, որ նորմալ հետամուտ չեն լինում, հետաքննության, նախաքննության մարմինները շատ թույլ որակական աշխատանք են տանում, անգործության են մատնվում, հետո ուզում են մի գործ անեն, չեն կարողանում անվերադարձ կորցրածը հետ բերել, որովհետև այն, ինչ կարող են անել առաջին պահին, հետագայում չեն կարողանում:
Իրականում համակարգում լուրջ խնդիրներ կային, և դրանք լուծելը հրատապ էր, որովհետև ժողովրդի մեջ էլ կար այդ դժգոհությունը: Ես կարծում եմ, որ մի տեսակ ամուր բռունցքի է սովորել ժողովուրդը:
Ես դա լավ առումով եմ ուզում տեսնել: Ասենք, բացասական մարդու բռունցքը մեզ պետք չի, որովհետև բացասական մարդու բռունցքը բռնության կիրառումն է: Ես ուզում եմ, որ մեր հասարակությունը և՛ ոստիկանությունից ձգվել կարողանա, և՛ ԱԱԾ-ից: Իսկ դրա համար շատ կարևորում եմ առաջին դեմքերի դերը, պահվածքը, ունակությունները, դրանք շատ կարևոր են:
Ես չեմ կարող ասել, թե հիմիկվա փոփոխությունը դրակա՞ն քայլ է, թե՞ նույնի կրկնությունն է, ու տեղում դոփելու ենք: Չեմ կարող ասել, որովհետև չեմ ճանաչում այդ մարդկանց, չեմ ուզում շտապել, գուցե ժամանակ տանք, տեսնենք: Բայց կարճ ժամանակ տանք, որովհետև գործ անող մարդը մեկ ամսում էլ կարող է որակյալ պատկեր ունենալ, հասարակությունն էլ կարող է այդ մեկ ամսվա ընթացքում տեսնել:
Եթե մարդը մեկ ամսվա մեջ չի կարողանում լուրջ դրսևորումներ ունենալ, մեկ տարվա մեջ էլ, երկու տարվա մեջ էլ չի ունենալու այդ կարգի դրսևորումները, որ հասարակության մեջ բան փոխի:
– Ոստիկանության բարեփոխումների ռազմավարությունն է մշակվել, իշխանությունն ինքն էլ է ասում, որ պետք է բարեփոխվի, պրոֆեսիոնալ դառնան, որ թերանում են իրենց աշխատանքում: Այս ամենը հանգեցնելո՞ւ է այդ փոփոխություններին:
– Այդ փոփոխություններին հասնելու համար պետք է սկսել կրթությունից: Մենք պետք է ունենանք լավ կրթություն, ոստիկանը պետք է կրթված լինի: Պարտադիր չէ, որ ինստիտուտ ավարտած լինի, բայց պարտադիր է, որ ոստիկանությունը պատկերացնի, «Ոստիկանության մասին» օրենքն իմանա, ֆիզիկական ուժ, կարողություններ ունենա, հոտառություն ունենա և շատ-շատ այլ հարցեր:
Կարելի է առանձին դպրոց ունենալ: Շատ կարճ ժամանակում կարելի էր դպրոցն ունենալ ու կրթությունը տալ, և շատ արագ համալրել ոստիկանության շարքերը: Եթե խոսում ենք այսօրվա ոստիկանների մասին, որոնք լուրջ փոփոխություն այդ առումով չեն կրել, շարքային ոստիկաններից մինչև առաջին դեմքերը, մենք միշտ ունենալու ենք նույն տխուր պատկերը:
Դրա համար շատ կարևոր էր, որ ունենայինք որակյալ կրթություն ունեցող, իր աշխատանքը լավ պատկերացնող, ֆիզիկական ուժը տեղը ոստիկան: Ես չեմ ասում՝ ֆիզիկական ուժը պետք է գալու նրան ամեն օր փողոցներում, բայց ֆիզիկական ուժը շատ կարևոր է, որպեսզի նաև պատկերացնեն ոստիկանի արտաքին պահվածքը, արտաքին ձևը, արտաքին ազդեցությունը հասարակության վրա:
Մենք տեսնում ենք շատ խեղճ ու կրակ արտաքինով ոստիկաններ, որոնք նաև ներքուստ այդ վիճակում են, այդ որակական կազմով են հանդես գալիս: Դրա համար էլ այսպիսի վիճակ է: Այսինքն՝ մի հատկանիշ չէ, որ ոստիկանին ուժեղ է դարձնում: Ոստիկանին ուժեղ են դարձնում կրթությունը, ֆիզիկական ու մտավոր կարողությունները, ինչպես նաև մարդկային գործոնը:
– ԱԱԾ տնօրեն է նշանակվել 29 տարեկան Արգիշտի Քյարամյանը, որին վերջերս են գնդապետի կոչում տվել: Այդ տարիքում մարդը նման բարդ ու կարևոր ոլորտը կարո՞ղ է ղեկավարել՝ հաշվի առնելով նաև, որ նա համակարգի ներսից չէ:
– Ես հասկանում եմ, որ երիտասարդացումը շատ կարևոր է, բայց չեմ կարծում, որ մեր օրերի իրավիճակում, երբ ունենք նաև հին իշխանությունում այնպիսի ուժեր, որոնք կարող են լուրջ վտանգ ստեղծել հասարակության համար, նրանց համար երևի թե ԱԱԾ տնօրենը պետք է մի քիչ այլ կարգի մարդ լիներ: Նաև մեր ազգային անվտանգության վիճակից ելնելով, կարծում եմ՝ այո՛, տարիքը կարևոր է, անցած ճանապարհը շատ կարևոր է:
Շատ կարևոր է համակարգը պատկերացնելը և բոլոր համակարգերի կապը պատկերացնելը: Ես համակարծիք չեմ այն մտքին, որ նման պաշտոններ կարող են զբաղեցնել 29 կամ 30 տարեկան անձինք:
Ես անցած ճանապարհը շատ կարևորում եմ, բայց կարևորում եմ մաքուր ճանապարհը: Եթե մենք ԱԱԾ-ում չունենք մաքուր ճանապարհ անցած մարդ, որը կարողանա այսօր ԱԱԾ տնօրեն լինել, ինձ համար դա շատ մեծ ցավ է, որովհետև մենք դրանով նաև գնահատական ենք տալիս մեր ԱԱԾ-ին և ԱԱԾ-ում տիրող իրավիճակին: Չեմ կարող ասել՝ ով է նոր եկած երիտասարդը, բայց իմ կարծիքը դա է:
– Ձեր կարծիքով՝ ուժային կառույցներում կա՞ր հակահեղափոխության, ռևանշի վտանգ:
– Գիտեք՝ 20 տարին բավական երկար ժամանակ է, որ կարողանան կադրային ջարդն այնպես կազմակերպել, որ հին իշխանության համախոհները գերակշռող լինեն: Ես ընդունում եմ, որ, այո՛, շատ տխուր իրավիճակ էր, և դրանից դրդված կարող էր այլ ընտրություն արվեր:
Ամեն դեպքում, չեմ ուզում, որ այդ դրդվածից ելնելով սխալ ընտրություն արվի: Եթե այնտեղ 20-30 տոկոս էլ հեղափոխության կողմնակից մարդիկ կան, գուցե նրանց միջից ընտրություն կատարվեր, որոնք ներքին համակարգը, ներքին կապերը շատ լավ են պատկերացնում:
Դա շատ կարևոր է նաև եկողի համար, այն մարդկանց համար, որոնք այդ նորի հետ պետք է աշխատեն: Չգիտեմ, ես չեմ ուզում այդ խորթացումը, այդ անջրպետը լինեն, բայց ամեն դեպքում՝ բոլորս էլ գիտեինք, որ իրավիճակն այնպիսին էր, որ քայլեր պետք է արվեին:
Հիմա չեմ ուզում ճիշտ ու սխալ որակել, գուցե իրենք ավելի լավ գիտեն՝ ում են նշանակել: Բայց կուզենայի, որ հասարակության կարծիքն էլ հաշվի առնեին շատ-շատ հարցերում:
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am
