Ադրբեջանական կողմի համար բուռն քննարկումների եւ մտահոգությունների առիթ դարձած տեսահոլովակը, որը հավաստում էր Ստեփանակերտի օդանավակայանի կենսունակությունը, զբոսաշրջիկների եւ էքստրիմի սիրահարների համար բացահայտում է Արցախի գույներն ու գեղեցկությունը՝ երկնքից:
Արդեն երկու ամիս է՝ Ստեփանակերտի օդանավակայանը փոքրիկ օդանավերով անցկացնում է ավիացիոն տուրեր: Սա հնարավորություն է ընձեռում թռիչքի սիրահարներին բարձունքից հիանալ Շուշիի, Գանձասարի, Տիրգրանակերտի, Ստեփանակերտի, Ամարասի, Դրմբոնի գեղեցկությամբ:
Այս նախաձեռնության հեղինակը ԼՂՀ Կառավարությանն առընթեր գործող Քաղացիական ավիացիայի վարչությունն է: Պատասխանատուները հավաստում են, որ երկու ամսվա ընթացքում ուղեւորների պակաս չի եղել, ովքեր Արցախը վերևից տեսնելու և նրա երկնքում թռչելու հաճույքն են վայելել:
ԼՂՀ Քաղավիացիայի վարչության պետ Դմիտրի Ադբաշյանը ասում է, որ տուրերից հիմնականում օգտվում են երևանցիներն ու արցախցիները, հետաքրքրված են նաեւ Արցախը բացահայտող օտարերկրյա զբոսաշրջիկները:
«Երևանից որ եկել էին, երկնքի սիրահար մարդիկ էին: Նրանց մի մասը պարապլաններով է թռչում, մի մասը ավիասպորտսմեններ են: Սա նոր, ինքնատիպ տպավորություններ է տալիս այդպիսի ռոմանտիկ մարդկանց համար: Ես ինքս էլ եմ երբեմն թռչում»,-ասում է Ադբաշյանը:
Տուրերը անցկացնող միակ օդաչուն՝ Սամվել Թավադյանը, ասում է, որ շաբաթը 10-15 մարդ է գալիս թռչելու Ստեփանակերտի օդանավակայանից:
«Հետաքրքությունն ու ոգևորությունը շատ մեծ է: Հետաքրքրվում Ֆրանսիայից, Կանադայից, Ամերիկայից: Տուրիստները, որ գալիս են Ղարաբաղ հանգստանալու ու որ տեսնում, կամ լսում են օդանավերով տուրերի մասին, մեծ ցանկություն են ունենում փորձելու եւ բաց չթողնելու այդ հնարավորությունը»,-ասում է 21 տարվա փորձ ունեցող օդաչ Թավադյանը:
Նրա խոսքով՝ սա մեծ հնարավորություն է տալիս նորովի ծանոթանալու Արցախին:
«Մարդիկ ուզում են շատ բան տեսնել Արցախում, բայց ժամանակի առումով չեն հասցնում շատ տեղեր գնալ: Իսկ այսպես կես ժամում, կամ մեկ ժամում կհասցնեն Ղարաբաղի կարևոր տեսարժան վայրերը տեսնել»,-ասում է Թավադյանը:
Հիմնական այցելուները երիտասարդներ են: Արցախի երկնքում ճախրելու համար 1 րոպեի դիմաց պետք է վճարել 1000 դրամ: Ոլորտի մասնագտների խոսքով՝ սա կրկնակի անգամ էժան է՝ համեմատած արտերկրում նման ծառայություններ մատուցող ընկերությունների հետ:
30-ամյա պարապլանիստ Արմեն Սարգսյանը գրեթե ամեն շաբաթ այցելում է Արցախ՝ իր հետ տանելով խմբեր, ովքեր հետարքրված են նման տուրերով:
«Հետաքրքիր է, որ Գանձասար, Շուշի միշտ գնացել ենք մեքենայով, իսկ հիմա հնարավոր է այն տեսնել նաև վերևից: Բավականին մեծ զգացողությունների հորդանք է լինում, երբ արագ թռչում ես ինքաթիռով: Ես միշտ զբաղվել եմ այն սպորտաձևերով, որոնք որ կապված են երկնքի հետ: Աշխատում եմ տեղյակ պահել շատերին, կիսվել իմ տպավորություններով, որ գան փորձեն: Հիմնականում այն երիտասարդներն են գալիս, ովքեր ինձ հետ պարապլանով թռչում են»,- «Մեդալաբին» ասում է Արմենը:
Նա հավելում է, որ այսպիսի օդային տուրերով Արցախը գովազդվում է և այս շարժը մեծ հետաքրքրություն է առաջացնում տեսարժան վայրերի նկատմամբ:
Օդաչու Սամվել Թավադյանը պատմում է, որ մարդիկ թռիչքից հետո ոտքը հողին են դնում մեծ տպավորություններով:
«Այնքան ուժեղ է ադրենալինը և զգացողությունները, որ մարդիկ չեն ուզում իջնել օդանավից: Նույնիսկ մինչև 3-4 ժամ թռիչքներ եմ ունեցել ուղևորների հետ: Շատերը խնդրում են, որ ցածր թռչենք, էսքտրեմալ թռիչքներ են սիրում: Իսկ մեկ անգամ փորձելուց հետո, անպայման երկրորդ անգամ էլ են ցանկություն հայնտում այցելելու»,-ասում է Թավադյանը:
Նա նշում է, որ ԼՂՀ-Ադրբեջան սահմանի մոտ թռիչքներ չեն կատարում անվտանգության կանոններից ելնելով և հաշվի առնելով լարվածությունը սահմանամերձ գոտիներում:
«Ուղղակի այս մեկ տեղանոց ինքնաթիռների հնարավորությունները շատ փոքր են: Եթե մյուս տարի մի քանի օդանավ ավելացնենք՝ 4 կամ 6 տեղանոց, ապա ավելի շատ մարդ կարողանա օգտվել: Որովհետև շատերը ուզում են ամուսիններով կամ երեխայի հետ թռչել, բայց չեն կարողանում: Այս օդանավերում միայն օդաչուի ու մեկ ուղևորի տեղ կա»,-ասում է Թավադյանը:
Քաղավիացիայի վարչության պետը նույնպես պնդում է, որ ավիացիայով Արցախում տուրիզմը զարգացնելու համար պետք է 4-6 տեղանոց ինքնաթիռներ բերել:
«Մենք այդ հարցով զբաղվում ենք և ծրագրի մեջ ներառել ենք 4 տեղանոց ինքնաթիռ ձեռք բերելու և աշխատացնելու համար: Այս տուրերը շարունակական են լինելու ամբողջ տարվա ընթացքում: Թռիչքների համար կարևորը եղանակային բարենպաստ պայմաններն են»,-ասում է Ադբաշյանը:
Հրավիրվել են նաև օդաչուներ Երևանից` Ստեփանակերտի օդանավակայնում աշատելու համար, քանի որ հետագայում մեկ օդաչուով դժվար կլինի մեծածավալ տուրեր կազմակերպելը:
Իսկ ավելի շատ զբոսաշրջիկների գրավելու համար Ստեփանակերտում բացվել է նաև ավիաընկերություն, որը զբաղվելու է տուրիստական խմբերին Արցախ տանելու և օդանավերով տուրերին ներգրավվելու համար:
«Սա հնարավորություն է մարդկանց համար ոչ միայն Ղարաբաղը տեսնելու, այլև ինքնաթիռ նստելու,-ասում է պարապլանիստ Արմեն Սարգսյանը,- Միգուցե հետագայում սա ծառայի Երևան –Ստեփանակերտ չվերթների համար: Քանի որ այդ ճանապարհը մեքենայով շատ ժամանակատար է, Կառավարությունը պետք հասկանա, որ նման փոքր թռիչքները զարգացնելը շատ կարևոր է, մանավանդ, որ շատ էժան հաճույք է: 25-30, նույնիսկ 15 հազար դոլարով դոլարով կարելի է գնել այս օդանավերը»:
Ադբաշյանը ասում է, որ օդանավերի կիրառումը շատ կարևոր է Արցախի համար:
«Եթե մի երկիր չունենա իր սեփական ավիացիան, չի ունենա նաև լիարժեք սուվերենություն»,-համոզված է նա:
Ինչ վերաբերում է Ստեփանակերտի օդանավակայանի շահագործմանը չվերթներ իրականացնելու համար, Ադբաշյանը ասում է.
«Ես որպես օդաչու, որպես ինժիներ իմ կողմից ամեն ինչ ապահովել եմ: Մենք տեխնիկական առումով պատրաստ ենք ցանկացած պահի շահագործել, հենց որ համապատասխան որոշում կընդունվի, ինչը իմ ուժերից և իրավունքներից վեր է»,-հավելում է Ադբաշյանը:
Լիլիթ Առաքելյան
© Medialab.am
http://www.youtube.com/watch?v=-k4DPG6JM8I
