«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է Մեղրիի համայնքապետ Մխիթար Զաքարյանը
– Պարո՛ն Զաքարյան, ինչո՞ւ այդուհանդերձ որոշեցիք դառնալ կուսակցական և մասնակցել խորհրդարանական ընտրությունների:
– Քանի որ մենք Սյունիքի համայնքապետներով և անձնական հարաբերություններով, և տեսակով ու մոտեցումներով ընդհանրություն ունենք, որոշեցինք դառնալ «Վերածնվող Հայաստան» կուսակցության անդամ: Բացի այդ, գործող իշխանության, կառավարության սխալների ամենաառաջին ազդակիրն ենք մենք՝ անձամբ, համայնքներն ու բնակիչները:
– Ճի՞շտ եմ հասկանում, որ ընտրություններում ձեր կուսակցության թիրախային տարածքը հենց Սյունիքն է լինելու:
– Չէ՛, ինչի՞: Հայաստանն իր տարածքով դարձել է սահմանային երկիր՝ չորս կողմը սահման է: Սյունիքը դարպասն է, առաջնագիծը, և քանի որ ներկա պահին առաջնային տարածքը մերն է, մենք մեր՝ սահմանային բնակավայր լինելու փորձը կտարածենք հանրապետությունով մեկ:
Ո՛չ, թիրախը Սյունիքը չէ, ուղղակի սյունիքյան մոտեցման փորձը ցանկանում ենք ընդլայնել, տարածել Հայաստանով մեկ:
Մենք ամբողջ հանրապետությունում էլ համակիրներ ունենք, պարզապես այս փուլում ակտիվությունը սկսվել է Սյունիքից: Պետք չի մտածել, թե մենք կենտրոնացել ենք Սյունիքի վրա:
– Դուք նաև դուրս եք եկել կենտրոնական իշխանության դեմ: Դուք՝ նկատի ունեմ Սյունիքի շատ համայնքների ղեկավարներ, որոնք ընդգրկվել են այդ կուսակցության կազմում:
– Մենք միշտ պետության կողմից ենք: Մենք ոչ թե իշխանության դեմ ենք, այլ երբ տեսնում ենք՝ իշխանությունը շեղվում է պետության շահերից, բնականաբար, դառնում ենք հակառակորդ: Թե չէ մենք դուրս չենք եկել իշխանության դեմ, մենք միշտ պետության կողմից ենք, այդ իշխանությունն է շեղվել:
– Պարո՛ն Զաքարյան, ձեր կուսակցության ղեկավարին՝ Վահե Հակոբյանին, շատերը, հատկապես՝ ձեր ընդդիմախոսները, համարում են Սյունիքի քրեաօլիգարխիայի մաս…
– Դե, գիտեք, դա… Ժողովրդական մի խոսք կա՝ լեզվին ոսկոր չկա: Դա անպատասխանատու հայտարարություն է: Այո՛, ես էլ եմ օրերս նման բան կարդացել: Վահե Հակոբյանը եղել է մեր մարզպետը, կարճ ժամանակահատված աշխատեցինք, բայց մեր մարզի ամենաարդյունավետ մարզպետն է եղել:
Իմ գործունեության ընթացքում ես աշխատել եմ վեց մարզպետի հետ, բայց նա լավագույններից է եղել: Լավագույն՝ ոչ թե անձը նկատի ունեմ, այլ գործունեության արդյունքները:
Թե չէ քրեաօլիգարխիա որ ասում են, շատ վերացական հայտարարություն ա, թող փաստեր ներկայացնեն: Այդ մարդը ընդդիմադիր քաղաքական ուժի ղեկավար է, եթե փաստեր ունեն՝ թող ներկայացնեն:
– Ձեր ուժի մրցակիցը լինելու է միայն իշխանությո՞ւնը:
– Ընտրապայքարում բոլորն էլ լինելու են իրար մրցակից: Բայց իմ համոզմունքը հստակ է՝ այս իշխանության հետ ես վտանգ եմ տեսնում, պետականության կորստի վտանգ: Իսկ որպես սահմանային բնակավայրի բնակիչ՝ նաև ֆիզիկական անվտանգության սպառնալիք:
– Շանսեր տեսնո՞ւմ եք խորհրդարան անցնելու:
– Համենայնդեպս, հույսեր ունենք: Մյուս կողմից՝ եթե շանս չտեսնեինք, բնականաբար, անիմաստ, ինքնանպատակ գործունեություն չէինք սկսի: Մեր հույսը դրել ենք մեր ժողովրդի ողջամտության, արթնանալու վրա:
Երեք տարի է՝ հիպնոսի տակ են: Արագածոտնի մարզից սկսեց քարոզարշավը, և ես նայում էի այդ հանդիպումները, ոնց որ գուրուն ու իր երկրպագուները լինեն: Նման վարքագիծը ճիշտ չէ:
Երկրի, չեմ ասում՝ Արցախի, 30 տոկոսի կորուստ, 5000-ից ավելի զոհ, 10000-ի հասնող հաշմանդամ, անհայտ կորածներ, գերիներ, բանակը՝ կազմաքանդման եզրին: Ես չեմ պատկերացնում՝ էլ ի՛նչ պետք է լինի, որ սկսեն մերժել Նիկոլ Փաշինյանին ու նրա իշխանությանը:
Տնտեսությունը կոլապսի շեմին է, ներդրումները՝ զրո: Ներգրավում են վարկային միջոցներ, որոնց բեռը մենք հետո ենք զգալու: Հանդիպում է մարդկանց հետ, ու ոչ մեկն այդ հարցերի մասին չի խոսում նրա հետ:
– Պարո՛ն Զաքարյան, երեկ մի տեղ կարդացի՝ քաղաքագետի տեսակետ էր, որ Սյունիքում, այսպես ասած, ոտքի կանգնած համայնքների ղեկավարները չափազանցում են՝ շահարկելով հնարավոր վտանգների թեման: Ի՞նչ կասեք այդ մասին:
– Ես նման բան ասող, հայտարարողների ինքնավստահությունից էնքան կուզեմ ունենալ, անկեղծ եմ ասում: Կուզեմ ունենալ, որ հոգեպես հանգիստ լինեմ: Շատ կուզեմ հավատալ էդ ասողներին:
Շուռնուխի մասով չեմ խոսի, իմ գործընկեր համայնքապետները կխոսեն, բայց մենք այնտեղով անցնում ենք: Եթե դուք ընտանիքով անցնեք, կտեսնեք, որ օբյեկտիվորեն վտանգ կա:
Ծնված օրվանից մեզ ներարկել են էն միտքը, որ թուրքը մնում է թուրք: Ու դա ճիշտ է: Եվ հիմա էդ ճանապարհով անցնելիս հույսը դնենք էն մտքի վրա, որ, չէ՛, էս թուրքը քաղաքակրթվել է, հնարավոր չէ:
Գուցե այս պահին չի անում, վտանգ չի ներկայացնում, զինադադարից էս կողմ չի եղել որևէ դեպք, բայց էն, որ մենք հանձնված ենք նրանց ողորմածությանը, հստակ է:
Ինչ վերաբերում է Մեղրիին, թող հստակ ասեն՝ Մեղրիով ինչպե՛ս է լինելու Նախիջևանի ու Ադրբեջանի կապը: Եթե հայտարարում են, որ մենք չափազանցում ենք ստեղծված իրավիճակը, դրանից բխող վտանգները, թող ներկայացնեն՝ ինչպե՛ս է լինելու այդ կապը:
Մենք միայն լսում ենք «կիրթ» հարևանի (նկատի ունի՝ Ադրբեջանի նախագահի – հեղ.) հայտարարությունները, թե միջանցք է լինելու՝ առանց հայկական մասնակցության: Եվ միայն այդ նախադասությունը բավարար է, որ մենք զգանք վտանգ, զգանք, որ կորցնում ենք մեր սուվերենությունը մեր տարածքում:
Այսինքն՝ դա նշանակում է, մեր հանրապետության տարածքով օրական մի քանի հազար տոննա բեռ անցնի՝ առանց մեր պետության մասնակցության: Եթե այդ մարդիկ գտնում են, որ անհանգստանալու կարիք չկա, ի՛նչ ասեմ…
– Այդուհանդերձ, պարո՛ն Զաքարյան, ինչո՞ւ չի ստացվում ձեր՝ նկատի ունեմ Սյունիքի շատ համայնքապետների ու Փաշինյանի երկխոսությունը:
– Գիտեք՝ մենք տեսակով տարբեր ենք, բանակից փախած են, դասալիք, էս պետության համար մի օր չաշխատած… Շատ դժվար եմ պատկերացնում երկխոսությունն այս իշխանությունների հետ:
Հասմիկ Համբարձումյան
MediaLab.am