«Կառավարող ուժը կարող էր անել այնպես, որ այս բողոքի ակցիան չլիներ, բայց դա պետք է 2018-ից աներ». Միքայել Նահապետյան

«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է «Քաղաքացու որոշում» սոցիալ-դեմոկրատական կուսակցության անդամ Միքայել Նահապետյանը

– Պարո՛ն Նահապետյան, մայիսի 1-ից խորհրդարանական ընդդիմությունն իրականացնում է անհնազանդության ակցիաներ, ինչպե՞ս եք գնահատում ընդդիմության գործողությունները:

– Գնահատողը ես չեմ, դա ցույց կտա գործողությունների վերջնական արդյունավետությունը, ես, բնականաբար, ունեմ համոզմունքներ, որոնք ձևավորվում են իմ՝ այդ ոլորտում ունեցած փորձի հիման վրա, բայց այս պահին իմ համոզմունքներով չեմ կիսվի: 

Ես բազմաթիվ հարցեր կտայի, եթե ինձ պատմեին այս պլանի մասին, բայց մարդիկ իրենց քաղաքական կուրսը վերցրել են, իրենց նախատեսած գործիքակազմը վերցրել են, առաջ են շարժվում: Միայն վերջնարդյունքը ցույց կտա, թե ինչ է տեղի ունենում:

– Իսկ այդ վերջնարդյունքում ընդդիմությունը կհաջողի՞, այսինքն՝ կկարողանա հասնել իշխանափոխության, ինչպես նպատակադրվել են:

– Ես դա չեմ տեսնում, այնքանով, որքանով փորձս է թույլ տալիս գործընթացներն ու դրանց վերջնարդյունքը հասկանալ, ես չեմ տեսնում, թե ինչո՞ւ պետք է ընդդիմությունը հաջողի:

 – Չկա հանրային աջակցությո՞ւն, թե՞…

– Չէ՛, պատճառները բոլորովին այլ տեղ են, բայց այս պահին չասեմ: Սովորություն ունեմ բանտում հացադուլ անող ու փողոցում պայքարի գործընթացում գտնվող մարդկանց հարվածներ չհասցնել, դրա համար դա կքննարկենք հետո, արդեն՝ որպես սերտելիք դաս:

– Պարո՛ն Նահապետյան, իսկ ակցիայի մասնակիցների ու ոստիկանության գործողություններն ինչպե՞ս եք գնահատում: Օրինաչա՞փ են դրանք:

– Ոստիկանությունը զուսպ չափով քաղաքականացված է գործում, այսինքն՝ նրանց գործողությունները զուրկ չեն երկրի ղեկավարության քաղաքական համոզմունքների ազդեցությունից: Դա արտահայտվում է նաև մասնավոր դեպքերում բիրտ ուժի կիրառմամբ, ապօրինի, անհիմն ուժի կիրառմամբ, այսինքն՝ ակնհայտորեն ո՛չ Քրեական, ո՛չ Վարչական իրավախախտումների վերաբերյալ օրենսգրքերում գոյություն չունեցող հոդվածներով մարդ են ձերբակալում, ու դրա պատճառը միայն այն է, որ մարդկանց բողոքը դուր չի գալիս երկրի քաղաքական ղեկավարությանը: 

Սա, բնականաբար, անընդունելի վարքագիծ է, որովհետև ոստիկանությունն այդպիսին է եղել շատ երկար ժամանակ, և երբ մի մարդ, որը 2018-ին իր առաջ խնդիր էր դրել հենց այդ համակարգը փոխել, ես չեմ կարող համակերպվել ու ընդունելի համարել այն, որ հիմա էլ ոստիկանությունը նոր տերերի է ծառայում:

Ընդդիմադիրների գործողությունների մասով՝ ընդհանուր առմամբ խաղաղ ցույց է, առանձին դեպքերը հաշվի չառած, մինչ այս պահը, իսկ մենք հիմա խոսում ենք ամսի 4-ի ժամը 15:00-ի դրությամբ:

ԱԱԾ-ն ու Ոստիկանությունը հայտարարություն են տարածել, որ օպերատիվ տեղեկությունների համաձայն՝ հավաքի մասնակիցները մտադիր են գրավել խորհրդարանի շենքը: Ըստ ձեզ՝ նման տեղեկությունները որքանո՞վ են հավաստի, թե՞ նմանօրինակ հայտարարությունները ակցիայի մասնակիցներին ճնշելու միջոց են:

– Նման գնահատական տալն իմ կողմից պատասխանատու չի լինի, որովհետև ձեր նշած կառույցները կարող են որքան սուտ կամ նպատակաուղղված օպերատիվ ինֆորմացիայի հիման վրա այդպիսի հայտարարություն տարածել, նույնքան էլ՝ ճիշտ: Այս պահին բացարձակ կոռեկտ չէ գնահատական տալ, կարող է ճիշտ լինել, կարող է և սուտ լինել, որ սուտ լինի չեմ զարմանա, չեմ ասի՝ բա մեր ԱԱԾ-ից ո՞վ կսպասեր այդպիսի բան:

– Իսկ, ընդհանուր առմամբ, ի՞նչ զարգացումներ եք կանխատեսում, պարո՛ն Նահապետյան, ներքաղաքական այս անկայունությունը երկա՞ր է շարունակվելու, հնարավոր բախումներն իրատեսակա՞ն եք համարում:

– Կախված է կառավարող ուժի հիմարության աստիճանից, մինչ այս պահը մշտապես կարողացել են զարմացնել, մեծ հաշվով, իրենց ձեռքում է բախումներ լինել-չլինելու հարցը, կամ դրանք մինչև ուր կվերաճեն: Կարծում եմ, որ կա հնարավորություն, որ բախումներ չլինեն, փոքր միջադեպերը չհաշված, բայց էլի եմ ասում՝ դա կախված է կառավարող ուժի ու իրավապահ համակարգի հիմարության աստիճանից:

– Կառավարող ուժը կարո՞ղ էր այնպես անել, որ այս դիմադրության ակցիաները չլինեին:

– Տեսականորեն՝ կարող էր, բայց դա պետք է սկսվեր 2018 թվականից, վերջին մեկ ամսվա կամ շաբաթվա ընթացքում չէր կարող դա անել: Որպեսզի չլիներ այս բողոքը, պետք էր երկիրը նորմալ կառավարել 2018-ից ի վեր, ու եթե հիմա ունենայինք բողոքի ակցիաներ, ապա լրիվ ուրիշ թեմայով:

– Իսկ կոնկրետ այս թեմայով ակցիան, ընդդիմության պահանջը ձեզ համար ընդունելի, հասկանալի՞ են, որովհետև կան մարդիկ, որոնց համար ընդդիմության նպատակներն անհասկանալի են թվում, պարո՛ն Նահապետյան:

– Նպատակը ձևակերպված է, մարդիկ ասում են, որ իրենց խնդիրը Նիկոլ Փաշինյանին ու կառավարող ուժին կառավարումից հեռացնելն է, որպեսզի ինչ-որ մեթոդներով հնարավոր լինի Արցախի՝ ադրբեջանական պատկանելություն թույլ չտալ, բայց ի՞նչ մեթոդներով՝ հասկանալի չէ, համենայնդեպս՝ ինձ համար, գուցե փողոցում գտնվող մարդկանց համար հասկանալի է:

– Ըստ ձեզ՝ ինչո՞ւ այդ մեթոդների մասին չեն ասում, որովհետև իրե՞նք էլ չգիտեն, թե՞ այս փուլում չեն ուզում բարձրաձայնել:

– Չգիտեմ, կարող է մեթոդներն ունեն, բայց վախենում են ասել, որովհետև դա ականջահաճո չէ, այս իրավիճակից ականջահաճո ելք չկա, գուցեև չունեն այդ մեթոդները:

– Պարո՛ն Նահապետյան, այսօրվա պայքարը հանրային լայն աջակցություն ունի՞ ըստ ձեզ:

– Շատ հեղհեղուկ ձևակերպում է, եթե դեռ իշխանափոխություն չի եղել՝ կարելի է արձանագրել, որ դեռ չունի, վաղը կարող է ունենալ կամ չունենալ: Իմ փորձը հուշում է, որ չի ունենալու, բայց գուցեև սխալվում եմ:

Քրիստինե Աղաբեկյան

MediaLab.am