«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է իրավապաշտպան Ժաննա Ալեքսանյանը:
– Տիկին Ալեքսանյան, այսօր Ամուլսարի հանքի շահագործման դեմ ակցիան ուղեկցվեց ոստիկանների կողմից քաղաքացիների նկատմամբ անհամաչափ ուժի կիրառմամբ։ Ինչպե՞ս եք գնահատում, և արդյոք հետհեղափոխական Հայաստանում ոստիկանների կողմից նման մոտեցման պետք է ականատես լինեինք։
– Կտրականապես դեմ եմ որևէ բռնի գործողության, հատկապես այս հարցում, որտեղ բոլորն իրավունք ունեն բողոքելու և ընդդիմանալու Կառավարության հնարավոր դրական որոշմանը, և ինչպես Քոչարյանի դատավարության սկզբում Քոչարյանի համակիրները հարձակման էին դիմել, ոստիկանությունը չէր միջամտում, այնպես էլ հիմա պետք է արվի։
Մենք չպետք է թույլ տանք, որ այդ երևույթը դառնա օրինաչափ։ Այլ բաների մասին դեռ չեմ խոսում, որ ոստիկանությունը փայլուն իրավիճակում չէ, որ ոստիկանության բաժիններում դեռ բռնություններ կան, մենք ունենք այդ տեղեկությունները։ Բայց գոնե ակտիվիստների նկատմամբ պետք է նորմալ մոտեցում լինի։ Համբերատարություն, հանդուրժողականություն պետք է դրսևորեն, եթե չգիտեմ ինչ խախտումներ չեն արել, ոչ մեկի գլուխը չեն ջարդել։
– Կարելի՞ է արձանագրել, որ հանրության հետ աշխատանքի առումով ոստիկանության գործողություններում ոչինչ չի փոխվել։
– Ոստիկանությունը սովորաբար գործել է հրահանգներով և ցուցումներով։ Էլ չասեմ, որ Օսիպյանը շատ լավ տիրապետում է այսպիսի քաղաքացիական շարժումներին և շատ լավ գիտի, որ ակտիվիստները երբեք բիրտ գործողությունների չեն դիմել, որ կարիք լիներ այդպես բռնի ձևով մեքենաները խցկել ու տանել։ Սա շատ վատ նախադեպեր են այս իշխանության օրոք։ Մարդիկ արդարացի պահանջ են ներկայացնում, կանգնել են, բողոքում են, դրա համար պետք է մարդկանց բռնի մտցնեն մեքենաներն ու տանե՞ն։ Իրենք իրենց հին սովորություններից չեն կարողանում ձերբազատվել։
– Այս իրավիճակում իշխանությունն ի՞նչ քայլեր պետք է անի, երբ պնդում է, որ կա օբյեկտիվ ու անաչառ եզրակացություն։
– Քանի որ մարդիկ էլ են սպասում Կառավարության պատասխաններին, քայլերին, ոստիկանությունն էլ պետք է դրան համահունչ առաջնորդվի։ Ի՞նչ են արել ակտիվիստները. ոչ մի վտանգավոր բան։ Որևէ մեկի նկատմամբ բռնի որևէ գործողություն չի եղել, փակել են ԱԺ մուտքը, դա իրենց իրավունքն է։
Դրա համար իրավունք չունեն բռնի ձևով խցկելու մեքենաներն ու տանելու։ Ոստիկանությունը հեղափոխությունից հետո այդպես մեծ հեղինակություն դեռ չի էլ ձեռք բերել, որ հիմա իր հին մեթոդները նորից կիրառի։ Կառավարությունը չպետք է թույլ տա, որ ոստիկանությունն այս կարգի քայլերի դիմի։ Եթե կես դեպք էլ կա, վարչապետը պետք է կատեգորիկ դեմ լինի։ Ես տեսա, որ նախորդ շաբաթ Գյումրիում նիհար, միայնակ կնոջը, որ ուզում էր Նիկոլ Փաշինյանին մի քանի խոսք ասել, ինչպես էին «ախռանա» կոչվածները փորձում հրել։
Մի քանի անգամ Նիկոլ Փաշինյանն ասաց՝ հանգիստ թող այդ կնոջը, ու լսեց նրան։ Չես հասկանում՝ այդ ագրեսիան ձե՞ռք են բերում, թե՞ այդպես բնական մեջները կա։ Ուզում եմ ասել, որ կառավարությունը պետք է շատ ուշադիր լինի այդպիսի դեպքերում։ Հեղափոխությունից հետո հասարակության մոտ կա այդ վստահությունը, որ ոստիկանությունը չի գործելու նախկինի պես, ու մեկ էլ տեսնում ենք, որ չէ, լավ էլ բռնություն կիրառում է։
– Ինչպե՞ս եք գնահատում, որ ակտիվիստներին թույլ չտվեցին մտնել ԱԺ բակ ու ակցիա անցկացնել՝ ասելով, որ դա զբոսնելու վայր է, ոչ թե ակցիա անելու։
– Դա խայտառակություն է։ Դա ի՞նչ տարանջատում է, չեմ հասկանում։ Նշանակում է՝ այդպիսի ցուցում են ունեցել, ոստիկանությունը չէր կարող այդպես ինքնուրույն որոշում կայացնել և արգելել, որ մտնեն խորհրդարանի բակ։ Որ մտնեին ԱԺ բակ, ի՞նչ էին անելու։ Կառավարության ղեկավարը այդ ամենին շատ լավ տեղյակ է, չէ՞։ Չեմ ուզում վերադառնանք հին կարգերին, վատ սովորություններին և հատկապես բռնություններին։
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am
