Ակնհայտ ագրեսիա էր՝ ուժի սպառնալիքի կիրառմամբ Հայաստանի Հանրապետության միջազգայնորեն ճանաչված սուվերեն տարածքների նկատմամբ: Այսպես է բնութագրում ադրբեջանագետ Տարոն Հովհաննիսյանը Ադրբեջանի նախագահ Իլհամ Ալիևի երեկվա հայտարարությունը այդ երկրի հանրային հեռուստաընկերության եթերում:
Ադրբեջանի նախագահը, մասնավորապես, հայտարարել էր.
«Եթե Հայաստանը չի համաձայնում Զանգեզուրի միջանցքի կառուցման հարցում, ապա Ադրբեջանը դա կանի ուժով»:
Նա հիշեցրել է Արցախյան պատերազմը, երբ Ադրբեջանն ուժով ստիպել է հայերին լքել իրենց տները:
«Նման ճակատագիր սպասում է նաև Զանգեզուրին»,-հայտարարել է Ալիևը:
Տարոն Հովհաննիսյանը «Մեդիալաբի» հետ զրույցում հակադարձում է՝ միջազգային իրավունքի սկզբունքներն ու նորմերն այլ բան են ասում.
«Որևէ մի պետություն չի կարող մեկ այլ սուվերեն պետության ստիպել վերջինիս տարածքում ինչ-որ բանի թույլտվություն տալ-չտալու համար, որովհետև դա ամբողջությամբ տվյալ սուվերեն պետության իրավասությունն է»:
Նրա դիտարկմամբ՝ այդ երկրի ղեկավարը նման հայտարարությամբ ցույց է տալիս, որ իրենց համար կարևոր չեն միջազգային իրավունքի նորմերն ու սկզբունքները:
«Ադրբեջանի պահանջն է, մասնավորապես՝ Սյունիքի տարածքով անցնելիք երկաթուղու նկատմամբ կարգավիճակ կամ իրավունք ունենալը, ինչը ենթադրում է Հայաստանի տարածքի բռնազավթում:
Սակայն Հայաստանի արտաքին գործերի նախարարության նախկինում արած մի քանի հայտարարություններից պարզ է դարձել, որ որևէ միջանցքի մասին խոսք չի եղել, և նոյեմբերի 9-ի հայտարարության մեջ էլ այդ մասին խոսք չկա: Հայկական կողմի դիրքորոշումներից հայտնի է դառնում, որ Հայաստանը մերժում է հնարավոր միջանցքի գոյությունն ու դրա նկատմամբ Ադրբեջանի իրավունքների հնարավորությունը»,- ներկայացնում է ադրբեջանագետը:
Հարցին, թե այսինքն՝ Ալիևին բարկացրել է հայկական կողմի վարքագի՞ծը, որ նա երեկ նման հայտարարություն է արել, Տարոն Սիմոնյանն արձագանքում է.
«Այո՛, նա ցանկանում է ստանալ ամեն ինչ: Ըստ էության, այդպես է ստացվում, երբ հայկական կողմը հրաժարվում է նման պահանջներից, ապա Ադրբեջանը դիմում է ուժի սպառնալիքի կիրառմանը, այսինքն՝ սպառնում է ուժի միջոցով լուծել խնդիրը»:
Հովհաննիսյանը չի կարծում, թե նման հայտարարությունն արվել է ներքին լսարանի համար.
«Միայն ներքին լսարանի համար պետական հեռուստաընկերությամբ հարցազրույց չեն տա, որը տարածվի բոլոր ալիքներով ու տարբեր լեզուներով»:
Նրա խոսքով՝ պետք է այդ հայտարարությունն ընդունել ի գիտություն ու ինտենսիվորեն պատրաստվել ցանկացած սցենարի, այդ թվում՝ միջազգային գործընկերների հետ արտաքին դաշտում ակտիվ աշխատանքների միջոցով:
«Բացի այդ, պետք է փորձել վերականգնել բանակը, կարգի բերել ռազմական ռեսուրսը ու մյուս ոլորտները: Պետք է պատրաստվենք անընդհատ ու տարբեր ոլորտներում, որովհետև Ադրբեջանից ռազմական ագրեսիա միշտ էլ սպասելի է», -նշում է Տարոն Հովհաննիսյանը:
Հասմիկ Համբարձումյան
MediaLab.am