«Մեդիալաբի» հարցերին պատասխանում է ԱԺ «Իմ քայլը» խմբակցության պատգամավոր Հերիքնազ Տիգրանյանը
– Տիկին Տիգրանյան, այսօր հայտնի դարձավ, որ կալանք է դրվել ՀՀ նախկին ոստիկանապետ Վլադիմիր Գասպարյանի գույքի վրա: Սրանք արդեն այն քայլերն են, որոնք իշխանությունն անում է պողպատյա հեղափոխության շրջանակո՞ւմ՝ ապօրինի գույքի բռնագանձման մեխանիզմը գործի դնելով:
-Մենք տեսնում ենք, որ սա 2020 թվականին ուժի մեջ մտած ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման մասին օրենքի պրակտիկ կիրառության օրինակ է: Կարող ենք համարել, որ այսօր տեսնում ենք ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման համար ստեղծված օրինական հիմքի պրակտիկ կիրառությունը:
Այո՛, դա կարող է ընկալվել նաև պողպատե մանդատի շրջանակում, բայց պողպատե մանդատն էլ իր հերթին նշանակում է ուղղակի օրենքի գերակայություն, այսինքն՝ օրենքի առաջ բոլորի հավասարություն, և եթե գույքն ապօրինի ծագում ունի, ապա կգործի այդ օրենքը:
Եթե կան այլ իրավախախտման հատկանիշներ, ապա կգործի այլ համապատասխան օրենք: Սա սպասելի հետևանք էր, որովհետև պետությունը նման քաղաքականություն հռչակել էր և համապատասխան օրենքն ընդունել էր:
-Հայտարարվեց, որ ավելի կոշտ մեթոդներ են կիրառվելու, պողպատյա հեղափոխություն է լինելու: Հնարավո՞ր է, որ սա հենց դրա կիրառումն է:
– Այդպես անմիջականորեն ասել, որ դրա կիրառումն է, ես չէի ասի: Խոսքը վերաբերում է հետևյալին. եթե նախկինում այս կամ այն հանգամանքի վրա մոտեցումը կարող էր շատ ավելի ներողամտաբար լինել, բայց ոչ քրեական հանցագործությունների մասով, ասենք՝ կատարողական կարգապահության մասով, թերացումների մասով, կարող էր տրվել շանս, հնարավորություն՝ փոխելու վարքագիծը։ Հիմա այդ շանսը, հնարավորությունը տալու ժամանակը սպառվել է:
– Վլադիմիր Գասպարյանն ունի 4 առանձնատուն, 2 բնակարան, 3 հողամաս, 4 ավտոմեքենա, մեկ ավտոտնակ: Այս ամենն ինչի՞ մասին է խոսում:
– Ես կարծում եմ, որ այդպիսի հարստություն կուտակած մարդը պետք է մաստեր-կլաս կազմակերպի և բոլոր ցանկացողներին բացատրի, թե ինչպես կարող է ամբողջ կյանքում լինելով պետական ծառայության մեջ, կուտակել նման հարստություն, եթե դա ֆանտազիայի ժանրից չէ:
Գույքի ծագման օրինականության այդ կասկածները նրանից են, որ անհամատեղելի են պետական ապարատում աշխատող մարդկանց եկամուտն ու իրենց կուտակած հարստությունը: Դա շատերի համար հանելուկ է, դրա բացատրությունը պետք է տա հենց այն մարդը, որը տիրապետում է այդ ունեցվածքին:
Եթե չի տալիս դրա բացատրությունը, վրա է հասնում ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձման օրենքը:
– Այս երեք տարվա մեջ մենք այդպես էլ չտեսանք այդպիսի որևէ բացահայտում: Ըստ էության, պատասխանատվության ինստիտուտը չգործեց: Հիմա կա՞ն երաշխիքներ, որ գործելու է այս օրենքը:
– Այս երեք տարվա մեջ դա չէր կարող լինել, որովհետև այս օրենքը պետք է սկսեր կիրառվել 2020-ի սեպտեմբերից: Դրանից առաջ չէր կարելի ուղղակի համակրանքներով կամ հակակրանքներով սրան-նրան ունեզրկել՝ ուղղակի կասկած ունենալով, որ եկամուտներն անօրինական են: Դա պետք է լիներ օրինական, իրավական ճանապարհով:
Իրավական դաշտը ստեղծվել է 2020 թվականին, և այդ ընթացքում նախապատրաստվել են 200-ից ավելի գործեր: Սա այնքան պարզ պրոցես չի, որ 1-2 օրում պետք է ունենայինք դատապարտվողներ:
Մյուս կողմից էլ՝ ապօրինի ծագում ունեցող գույքի բռնագանձումը միանշանակ չի ենթադրում, որ դրա հետ պետք է լինեն ազատազրկումներ: Կա նաև մեխանիզմ գույքը պետությանը վերադարձնելու:
Այսինքն՝ դատապարտում ասելով նկատի ունեմ այն, որ այդ գույքը հանրայնացվում է: Քանի որ օրենքը նոր է ուժի մեջ մտել, այդ ամենը պետք է ակնկալենք հիմա և ապագայում: Նախորդ երեք տարիներին դա լինել չէր կարող:
– Տիկին Տիգրանյան, վերջերս արդարադատության նախարարը խոսեց համակարգային վեթինգի մասին: Ժամանակին վեթինգ չեղավ, հիմա արդեն համակարգային վեթինգի մասին են խոսում: Հնարավո՞ր է, որ դա էլ մնա թղթի վրա:
– Այդ մեխանիզմների մանրամասներին ծանոթ չեմ, որը ներդրվում է: Վեթինգի առաջին փուլը, որ ներդրվեց, վերաբերում էր համակարգ մուտք գործելու համար ֆիլտրեր սահմանելուն:
Այլ մեխանիզմներ էլ կան, որոնք քննարկման փուլում են՝ դատական համակարգը առկա կադրերից սեփական ցանկությամբ ազատելու հնարավորություն տալուն: Մյուս մեխանիզմների դետալներին ծանոթ չեմ, հետևաբար չեմ կարող ասել: Վեթինգի տարբեր մեխանիզմներ կան, նայած, թե մենք որն ենք կիրառում: Ես հիմա չեմ կարող ասել, թե քննարկումների արդյունքում ինչի վրա կկանգնենք:
Մանե Հարությունյան
MediaLab.am
